(mavo/havo) H7 Japan land in de ring van vuur/de Fuji een vulkaan paragraaf 1

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

Planning:

• Introductie
• Uitleg: paragraaf 1 H7 land in de ring van vuur + B66, B67, B68/de Fuji een vulkaan
  
• maken opdracht 3,5,6,7,8,9 of t/m 8
  
• nabespreken paragraaf 1
  
• afsluiting

aan het einde van de les kan/weet je:

• uitleggen wat de Ring van Vuur is.

• opnoemen welke natuurrampen regelmatig in Japan voorkomen.
• uitleggen waarom er aardbevingen en vulkanen in Japan voorkomen.

uitleg/aantekeningen

uitleg m/h

Natuurkrachten

Continentale platen

&

Oceanische platen

De aardkorst verandert voortdurend van vorm door:

Endogene krachten

&

Exogene krachten

Figuur 3.2 (B66)

Natuurkrachten

Exogene krachten: krachten van buitenaf

Van buitenaf zorgen het weer en plantengroei voor verwering (zie figuur hieronder).

Natuurkrachten

Endogene krachten: krachten van binnenuit

Van binnenuit werkt de hitte.

Door de hitte is het gesteente vloeibaar: magma.

Door convectiestromen stroomt het magma traag rond en komen er breuken in de korst.

Figuur 3.2 (B66)

Bewegingen van platen

Platen kunnen op drie manieren bewegen:

1. Naar elkaar toe: convergentie
   
2. Van elkaar af: divergentie
   
3. Langs elkaar: transform
   

Naar elkaar toe: convergentie

Tegen elkaar	Zware oceanische plaat duikt onder lichtere continentale plaat = subductie
- Gebergtevorming: plooiingsgebergte (Himalaya)	- Gebergtevorming (Andes) - Trogvorming

Wat is een trog?

Trog: Diepe kloof onder in de zee, onstaan door subductie van een oceanische plaat.

Van elkaar af: divergentie

De ruimte wordt opgevuld met magma -> vorming nieuwe aardkorst.

Als twee oceanische platen uit elkaar drijven -> gebergte: mid-oceanische rug).

Langs elkaar: transform

Platen schuiven langs elkaar en veroorzaken zo aardbevingen.

Voorbeeld: San Andreasbreuk

In Japan

Wat is de situatie in Japan?

In Japan

Oceanische plaat duikt onder de continentale plaat.

Oceanische plaat is dunner, maar zwaarder dan continentale plaat.

Hoe noemen we dit wegduiken van de ene plaat onder de andere?

Subductie

uitleg kgt

1

2

3

4

5

6

7

De Aarde

• 1: Kern: hard gesteente, 5000C
• 2+4: Mantel: gesmolten gesteente, 3000C 
•  Aardkorst: de buitenste schil waar wij op wonen 8-40 km dik!

De aarde bestaat uit platen!

Platen

• Oceanische plaat: Plaat met zee, zwaar gesteente, 8-10 km dik
• Continentale plaat: Plaat met vooral land, licht gesteente, 30-40 km dik

Naar elkaar toe

Van elkaar af

Plaatbewegingen

Vulkanen

• Lava: vloeibaar gesteente buiten de vulkaan
• Krater: de opening van de vulkaan 
• Vulkanische bommen en giftige wolken

Stratovulkaan

• 2 platen botsen tegen elkaar 
• 
  
• Gigantische uitbarstingen
• Veel gas en as

Schildvulkaan

• 2 platen bewegen uit elkaar 
• vaak op de oceaanbodem 
• onderzeese gebergten: Mid- oceanische ruggen

De Yellowstone caldera bevindt zich in het Nationaal park Yellowstone in de Verenigde Staten. Het is een onder de oppervlakte liggende complexe vulkaan die ongeveer om de 600.000 jaar volledig uitbarst. De laatste eruptie was circa 640.000 jaar geleden. Als de supervulkaan uitbarst zal er mogelijk een nieuwe ijstijd volgen als gevolg van de grote hoeveelheid stof die vrijkomt (meer dan 2500 km³).

i

De gletsjer Eyjafjallajökull is één van de kleinere gletsjers op IJsland en heeft een oppervlakte van ongeveer 100 km². Een uitbarsting in de hoofdkrater van de Eyjafjallajökull begon op 14 april 2010. In grote delen van Europa werd het vliegverkeer dagenlang volledig stilgelegd vanwege de aswolken die de vliegtuigen kunnen beschadigen.

i

De Vesuvius is een vulkaan aan de westkust van Italië ten zuidoosten van Napels. De naam "Vesuvius" is afkomstig van het Oskisch "fesf", wat rook betekent. De vulkaan ligt in de vlakte van Campanië, heeft een doorsnede van 8 kilometer en is 1281 meter hoog.

i

De Krakatau (Portugees: Krakatao) is een actieve vulkaan in Indonesië, in de straat Soenda tussen Java en Sumatra. De vulkaan is vooral bekend door de zware uitbarsting in 1883. Op maandagochtend 27 augustus 1883 vond een grote uitbarsting van de Krakatau plaats. De berg rees op, scheurde open en stortte in, waarna de zee in het gapende gat stroomde. Het gevolg was een catastrofale uitbarsting.

i

De berg Fuji is met zijn 3776 meter de hoogste berg van Japan. De vulkaan slaapt sinds 1709. De top van de krater is te voet bereikbaar maar mag alleen in juli en augustus beklommen worden. Veel Japanners maken een bedevaartstocht naar de top. De vulkaan wordt als heilig beschouwd en speelt een grote rol in de Japanse cultuur.

i

lezen paragraaf 1 H7 De Fuji: een vulkaan

maken opdracht 1 t/m 8
gebruik hierbij:

• tekstboek blz. 104/105
• werkboek blz. 42/43/44

stoplicht: Rood = stil lezen en werken. Oranje = fluisteren als je wilt overleggen. Groen = normaal praat niveau met werken

lezen paragraaf 1 H7 land in de ring van vuur + B66, B67, B68

maken opdracht 3,5,6,7,8,9
gebruik hierbij:

• tekstboek blz. 104/105
  
• werkboek blz. 42/43/44
  

stoplicht: Rood = stil lezen en werken. Oranje = fluisteren als je wilt overleggen. Groen = normaal praat niveau met werken

m/h: zelfstandig werken

kgt: zelfstandig werken

herhalen/nabespreken

Bij welke beweging ontstaan de aardbevingen bij Japan?

1. Langs elkaar
2. Van elkaar af
3. Naar elkaar toe

Waardoor kunnen de aardplaten bewegen?

1. Ze drijven op de buitenkern
2. Door de interne magmastromen
3. Door de botsende platen en diens gevolgen
4. Door subductie

Welke twee soorten platen botsen er in Japan?

1. Aardplaten
2. Aardplaat en een continentale plaat
3. Twee continentale platen
4. Een continentale tegen een oceanische plaat