2.4 Economische Wereldcrisis

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.4 Economische Wereldcrisis  

vanaf 1929

Gezicht van de depressie

Florence Owens Thompson werd het toonbeeld van de Amerikaanse Grote Depressie.
Het onderschrift bij de foto luidt: 
'Berooide erwtenplukkers in Californië. Moeder van zeven kinderen. Leeftijd: 32 jaar.'

Ze overleed in 1983.

Feniks, Geschiedenis Werkplaats, Memo, Saga

Tijd van Wereldoorlogen

1900 - 1950

Lesdoelen 2.4:

Aan het einde van deze les kun je:

1. Uitleggen hoe de economie zich ontwikkelde in de jaren '20.

2. Hoe de economische wereldcrisis ontstond in 1929.

3. Oorzaken benoemen van de wereldcrisis.

4.  Uitleggen hoe de crisis werd bestreden in de VS en in NL.

Het kenmerkende aspect:

'De crisis van het wereldkapitalisme'

'Roaring Twenties'

• In de VS ging het geweldig in de jaren '20. 

• Veel mensen kochten spullen met een lening. 
  
  

• Ook aandelen 

Wat is dus een belangrijk kenmerk van 'The Roaring Twenties'?

1. Periode van economische achteruitgang.
2. Periode van spanning tussen verschillende landen in Europa.
3. Periode waarin landen nieuwe wapens gingen ontwikkelen.
4. Periode vol nieuwe vormen van amusement.

Banken failliet

• Banken hadden véél geld uitgeleend aan bedrijven en mensen.

• Door de crisis kregen ze veel van dat geleende geld niet terug.

• Daardoor gingen ook veel banken failliet.

• Mensen met aandelen verloren het vertrouwen en gingen hun aandelen snel verkopen!

Beurskrach

'Black tuesday' 1929

• De oorzaak voor de economische crisis noemen we de 'beurkrach'
• De aandelenmarkt stortte in, veel aandelen waren meer waard dan het bedrijf zelf.

Wat zijn de oorzaken van de economische wereldcrisis in 1929? En wat is de aanleiding?

Oorzaken

Aanleiding

Landbouwoverschotten

Lenen van geld

Beurskrach

Speculatie in aandelen

Armoede door crisis

1932:   

• Het inkomen van de Amerikanen
   50% lager dan in 1929.
  
• Waarde aandelen gedaald met
   88%!
  
• 15.000.000 Amerikanen werkloos
  

In Europa: Vooral Engeland en Duitsland getroffen door de crisis.

Crisis in Nederland

• Nederland wordt zwaar door de crisis geraakt: de handel met de VS en Duitsland komt vrijwel stil te staan.

• Bedrijven en fabrieken moeten de deuren sluiten.

• Tussen 1929 en 1935 stijgt de werkloosheid van 22.000 naar 500.000.....

Duitsland na de Eerste Wereldoorlog 

• De herstelbetalingen zijn niet op te brengen en de inflatie is groot.
  
  
• Duitsland leent geld van de VS, maar die willen het geld snel terug hebben

• De crisis van 1929 slaat in als een bom...
  
  
• Gevolg = grote onvrede

1924: Dawesplan 

Aanpassingspolitiek

Landelijke uitgaven aanpassen aan de teruglopende inkomsten.

(Nederlands antwoord op crisis van 1929)

Ingezet door Minister-president Hendrik Colijn.

Minder uitgeven = bezuinigingen!!

Minister-president Colijn houdt een toespraak in de Tweede Kamer in 1935. (Colijn links op foto, staand met zijn handen steunend op de tafel.)

Zo ziet Colijn zich graag:

'De leider die Nederland door de storm (crisis) heen stuurt...'

Andere Nederlanders zien hem meer zo en zeggen:

'Colijn is een zwijn!', zeggen sommige mensen.

Hoe wordt hij afgebeeld?

New Deal, new hope?

Vanaf 1933

• In 1932 wordt Franklin Roosevelt gekozen als president van de Verenigde Staten.
• Hij komt met het programma New Deal
• Door middel van sociale wetten, subsidies, werkverschaffingsprojecten en strenger toezicht op de banken wil hij de Amerikaanse economie hervormen.

De inhuldiging van Franklin Delano Roosevelt als president van de Verenigde Staten in 1933. 

De Amerikaanse New Deal was een omvangrijk sociaal en economisch hervormingsprogramma van de Amerikaanse president Franklin Delano Roosevelt om de Verenigde Staten uit het slop van de Grote Depressie te trekken.

New Deal: Hoover & Roosevelt

•President Herbert Hoover van VS: “Economie moet zichzelf
maar herstellen”

•Werklozen géén hulp, armoede bleef bestaan. 

•1932 Nieuwe presidentsverkiezingen VS

Franklin Delano Roosevelt nieuwe president VS

•Aanpak crisis: New Deal = Overheid ging al het geld wat er
nog was investeren in eigen economie van Amerika.

•Banken werden gered, Werkloosheidsuitkeringen, Overheidsprojecten: Aanleg van wegen, industrieën en landbouwprojecten: Economie komt langzaam weer aan het draaien.

Wie introduceerde de New Deal?

1. Hoover
2. Roosevelt
3. Ford
4. Carter

Wat is de New Deal?

1. Een pokerspel
2. Een verkoopplaats voor nieuwe auto's
3. Een pakket maatregelen om grote depressie tegen te gaan
4. Een verkoopovereenkomst

Deze bron gaat over de New Deal.

Is de maker een voor of tegenstander?

1. Voorstander
2. Tegenstander

Wat is er nieuw aan de New Deal?

1. Amerika werd socialistisch
2. De Amerikaanse overheid ging experimenteren
3. Amerika werd fascistisch
4. De Amerikaanse overheid ging zich met de economie bemoeien

Koppel het begrip aan de juiste afbeelding

Stempelen

Beurskrach

Werkverschaffing

Aanpassings-

politiek

Lesdoel 1:
Leg uit hoe de economie zich ontwikkelde in de jaren '20.

Lesdoel 2:
Beschrijf hoe de economische wereldcrisis ontstond in 1929.

Lesdoel 3:
Noem enkele oorzaken benoemen van de wereldcrisis.

Lesdoel 4:
Beschrijf hoe de crisis werd bestreden in de VS en in Nederland.

Leg uit waarom de bron past bij het kenmerkende aspect.