jodendom

• Levensbeschouwing
• MBO
• Studiejaar 3

Jodendom

Wat weet jij over jodendom

We gaan het hebben over......

• Kenmerken 
• Gebed
• Eetgewoontes
• Belangrijke momenten bij de joden
• Feestdagen

Lesdoelen van vandaag

• Aan het eind van de les weten jullie een aantal kenmerken over het jodendom
• Aan het eind van de les weten jullie over de eetgewoontes 
• Aan het eind van de les weten jullie hoe joden bidden

Kenmerken  van het jodendom

1 god

profeet Mozes

Thora

Hebreeuws

rabbijn

synagoge

Uniek aan het Jodendom is dat het zowel een religie als een volk of cultuur is.

Joden geloven in één God. Ze hebben niet één geloofsleer waar iedereen het over eens is. Wat hen bindt is hun geschiedenis, gedragsregels en tradities. Eén van de belangrijkste elementen van de Joodse geschiedenis is de exodus.

Gebed 

• 3 keer per dag
  
• keppeltje
  
• talliet
• tefillin

Joden bidden drie keer per dag. 's Morgens, 's middags en 's avonds. Bidden kan zowel thuis als in de synagoge. Bij het morgengebed dragen de mannen behalve hun keppeltje, ook een gebedskleed of tallith. Op werkdagen dragen strenge joden 's morgens ook twee gebedsriemen met daaraan twee kleine doosjes.

Eetgewoontes

• Koosjer
• Goedkeuring van een rabbijn
• O.R.T
• 3 regels

1. Er mogen alleen reine dieren gegeten worden

2. Joden mogen geen vlees met bloed er in eten.

3.Producten met melkbestanddelen mogen niet in aanraking komen met vlees producten. Dit leiden de joden uit één zinnetje uit de in de Tora: “Kookt een geitenbokje niet in de melk van zijn moeder” Dat is waarom de meeste joden, de orthodoxe joden een gedeelde keuken hebben, één voor het vlees en één voor de melkproducten. Alles is gescheiden want niks mag met elkaar in aanraking komen dus ook niet bestek borden en gaspit

Belangrijke momenten bij de joden 

• Geboorte 
• Bat mistwa en Bar mistwa (volwassen worden)
• Trouwen
• Sterven

Geboorte 

• Besnijdenis 
• Meisjes
• 2 namen
• Meisjes zijn heilig

Als een joods kind geboren wordt, krijgt het twee namen, een roepnaam en een Hebreeuwse naam. De Hebreeuwse naam herinnert aan een verre voorvader zoals Mozes, Abraham of David bij jongens. Veel voorkomende joodse meisjesnamen zijn: Rebekka, Rachel, Ruth en Sara. De Hebreeuwse namen worden gebruikt in de synagoge en later in de trouwakte.

Een meisje krijgt haar namen direct na haar geboorte. Een jongen krijgt zijn joodse naam na acht dagen als hij wordt besneden. Er wordt dan een stukje voorhuid van de penis weggesneden. Dat is een eeuwenoud gebruik voor een goede hygiëne.

Bat mitswa en bar mitswa

• bat mitswa voor de meisjes
• bar mitswa voor de jongens
• leeftijd
• lezen uit de thora in het Hebreeuws

De twaalfde verjaardag van een joods meisje is heel bijzonder. Dan wordt ze Bat Mitswa. Volgens de joodse wetten is ze nu volwassen. Vanaf nu moet ze de joodse religieuze verplichtingen nakomen, net als andere volwassen gelovigen. Bij jongens gebeurt dit op hun dertiende. Dat heet Bar Mitswa.

Trouwen

• Speciale wassing
• Elkaar niet zien 
• Ceremonie in synagoge 
• Gewikkeld glas
• Pruik dragen

Een joods huwelijk zit vol rituelen en gebruiken. Een aantal ervan beginnen al voor de grote dag zelf, zoals een speciale wassing. Soms ziet het bruidspaar elkaar een dag of een paar dagen voor de bruiloft niet. Er is altijd een ceremonie in de synagoge. Een vast onderdeel is dat de bruidegom een glas gewikkeld in papier of doeken breekt door er met zijn voet op te trappen. Hiermee herdenken ze de verwoesting van de eerste tempel in Jeruzalem en de val van deze heilige stad. Terwijl de bruidegom dit doet, roepen de omstanders mazzeltov. Dit betekent ‘veel geluk’.

Sterven

• Snel begraven
• Richting Jeruzalem
• 7 dagen rouwen

Liever begraven worden of gecremeerd?

Traditionele Feestdagen

Sjabbat (de wekelijkse rustdag in het jodendom)

Rosj Hasjana (Joods nieuwjaar in oktober / september)

Jom Kippoer (dag van de vergeving, reflecteren op het leven)

Chanoeka (het lichtjesfeest, ter nagedachtenis aan het “Chanoeka wonder”)

Poerim feest (Lotenfeest)

Pesach (uittocht uit Egypte)

Joodse feesten: Sjabbat

Er zijn veel joodse feesten. Elk feest denkt terug aan een verhaal en er wordt iets speciaals gegeten. Het eten past altijd bij het verhaal. 

Op Sjabbat en Joodse feestdagen geldt onder andere:

- niet werken of je bezighouden met 'alledaagse' dingen

- niet dragen en niet reizen

- niet schrijven

- geen vuur maken

- geen elektriciteit gebruiken

- een ander niet voor je laten werken

Rosj Hasjana

(Rosh)hoofd van het  (Hasjana)jaar

Rosj Hasjana valt in de herfst, in september of oktober. Het opent een gloednieuw kalenderjaar voor Joodse mensen.  

Rosj Hasjana is niet alleen het Joodse Nieuwjaar maar ook wat Joodse mensen de Oordeelsdag noemen.

Er wordt appel met honing gegeten. De ramshoorn wordt geblazen. Op de 10e dag is het Jom Kippoer.

Jom Kippoer 

Grote verzoendag is de heiligste dag van het joodse jaar en daarmee de belangrijkste joodse feestdag. 

Op deze dag beslist God over het lot van de mensen in het komende jaar. 

Men belijdt zijn eigen en gemeenschappelijke zonden. Een hele dag wordt er gevast.

Chanoeka

19 t/m 26 december 2022 

Chanoeka is een joods feest, ook bekend als het lichtfeest of toewijdingsfeest. De eerste dag van dit feest, begint na de zonsondergang van de 24e dag van de joodse maand Kislev.

Poerim feest

• Wie was Esther ?
• Hoe was de cultuur destijds
• Waarom is dit feest zo belangrijk voor Joden?

0

Pesach

Hoe heet het boek van het jodendom

Zijn mannen en vrouwen gelijk bij het Jodendom?

1. Ja
2. Nee

Wat is koosjer?

Wat is het verschil tussen bat mitswa en bar mitswa?

Kan je bekeren tot jodendom

1. ja
2. nee

Als je vader jood is en je moeder is geen jood. Ben jij als kind dan jood ?

1. nee
2. ja

Waarom zijn de meisjes speciaal in het jodendom

Wordt in het Jodendom de keukens gescheiden?

1. Waar
2. Niet waar

Wat hebben jullie vandaag geleerd?

www.samsam.net