Het ontstaan van de alpen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

-Deze les: Hoe zijn de Alpen in Europa ontstaan?

Volgende les: Verwering en Erosie 

Leerdoelen deze paragraaf

opbouw aarde

• exogene en endogene krachten
• exo = buiten, endo = binnen, genesis = ontstaan

exogene krachten: verwering en erosie

Een tijdje terug........

Een tijdje terug........

Alpiene plooiingsfase

Heden: 

Platentektoniek: het bewegen van aardkorstplaten.

De Afrikaanse plaat beweegt richting Europa. De alpen waren hier nog een tropische zee.  Daarom vind je sedimentgesteente.

De zeebodem tussen Afrika en Europa plooit, breekt en buigt. 

Alpen worden tegen Europa aangeduwd. 

Alpen zijn een plooiingsgebergte. 

Sedimentgesteente

Sedimenten (bv. lagen zand en klei) worden samengeperst van losse korrels tot een vast gesteente

bv. zandsteen 

Metamorf gesteente

Gesteente dat onder invloed van druk en temperatuur gevormd is uit een stollings- en/of sedimentgesteente. 

Deze les

Maken opdracht 

1,2,3,4,5,(6)

Volgende les

Basisboeknummers

Erosie en verwering 

Leerdoelen deze les 

Erosie 

Het afslijten van gesteente met behulp van (met puin beladen)  wind, water of ijs. Er vindt beweging plaats door...

zwaartekracht - wind - water - ijs

Voorbeelden door wind

Voorbeelden door water

V-dal (=water)

U-dal (=ijs)

Door water                              &                          ijs 

Verwering

1. De Euraziatische plaat en Afrikaanse plaat schuiven al 35 miljoen jaar tegen elkaar aan

2. Elk jaar zouden de alpen gemiddeld 2mm omhoog komen en waren de alpen nu 70 km hoog.

Zijn de alpen 70 km hoog?

Nee

Dit kan niet door een aantal oorzaken....

Weer en planten zorgen ervoor dat rotsen uiteenvallen in kleinere stenen

Doordat de zon op de gesteentes schijnt warmen de stenen op en zetten deze uit. Wanneer het nachts weer afkoelt ontstaan er scheuren in de stenen.

Er komt water in de scheuren en bevriest. Hierdoor worden de scheuren nog groter. 

IJs heeft meer ruimte nodig dan water.

Verwering

oud gebergte

jong gebergte 

Oude en jonge gebergtes

Jonge gebergtes (geologisch jong; 50 miljoen jaar oud bijvoorbeeld):

• Spitse toppen
  
• Hoog
  
• Nog steeds actieve breukzones
  

Oude gebergtes (geologisch oud; bijvoorbeeld ouder dan 200 miljoen jaar)

• Meer heuvels
  
• Ronde toppen
  
• Breukzones meestal niet/minder actief
  

Aan de slag 

Maken: paragraaf 1 af.