5.19 t/m 5.29

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

4 HAVO ECON.1  ||  2020-2021

Programma

• Nakijken
• Theorie
• Aan de slag
• Evaluatie

Nakijken t/m h5.18

Vragen?

Benoem het verschil tussen de particuliere en collectieve sector

Private & collectieve sector

• Private/particuliere sector → bedrijven en particulieren
  
•  leveren individuele goederen → duidelijk voor een specifiek persoon.

• Collectieve sector → overheid
  
•  levert collectieve goederen en quasi-collectieve goederen.
  

Noem 2 redenen waarom de overheid collectieve goederen produceert

Collectieve goederen

• Collectieve goederen kunnen alleen worden aangeschaft door de overheid.
  
• niet uitsluitbaar
  

• niet rivaliserend → gebruik door de een gaat niet ten koste van de ander
  
• niet splitsbaar
  
• Bijv. dijken, het leger, straatverlichting
  

• Een individuele prijs berekenen is onmogelijk.
  
• Collectieve dwang nodig → denk aan prisoners dilemma: opdr. 5.13
  

Quasi-collectieve goederen

Sommige individuele goederen vindt de overheid zo belangrijk dat ze er graag aan bijdraagt. 

omdat ze van groot maatschappelijk belang zijn 

of anders te duur worden (subsidie). 

Dit noemen we quasi-collectieve goederen. 

Bijv. onderwijs, zorg, bibliotheek, openbaar vervoer enz. 

Maatschappelijke kosten

• Als de overheid de externe effecten op wil lossen ontstaan er externe kosten. Deze worden met belastinggeld betaald. 

• interne kosten → de kosten van de gebruiker

• maatschappelijke kosten = interne kosten + externe kosten
• → extra zorgkosten omdat mensen roken
• → geluidschermen langs de snelweg 

Accijns

• Met een heffing (=accijns) kan de overheid de externe kosten intern maken. De gebruiker betaalt dan voor de gevolgen van zijn consumptie. 

• Er zijn dan geen externe effecten meer, want ze zijn nu in de prijs meegenomen. 

• → bijv. extra belasting op benzine of extra accijns op sigaretten

Aan de slag

Maken t/m 5.29

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Bespreken 5.19 + 5.20