2 Chili beeft

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Wat gaan we vandaag leren?

De zwaarste aardbeving die ooit is gemeten, vond plaats in Chili in mei 1960. Regelmatig komen hier zware aardbevingen voor.

Leerdoel: Waarom wordt Chili regelmatig getroffen door zware aardbevingen.

Convectiestromingen

Tsunami

Aardbeving onder de zee: zeebeving

• Plaat schiet los
  
• Brengt zeewater in beweging
  
• Vloedgolf
  

In Chili vindt een aardbeving plaats van 6 op de schaal van Richter. In Los Angeles is er ook een aardbeving van 5 op de schaal van Richter. Hoeveel keer zwaarder is de aardbeving in Chili?

1. 1000x
2. 100x
3. 10x
4. 1x

Wat was de kracht van de zwaarste aardbeving ooit in Chili gemeten?

1. 6,5 op de schaal van Richter
2. 7,5 op de schaal van Richter
3. 8,5 op de schaal van Richter
4. 9,5 op de schaal van Richter

Het epicentrum van een aardbeving is waar de aardbeving plaatsvindt

1. Waar
2. Niet waar

Welke begrippen hebben te maken met aardbevingen in Chili

1. Convergentie, oud gebergte, subductie
2. Divergentie, jong gebergte, tsunami
3. Divergentie, oud gebergte, subductie
4. Convergentie, subductie, tsunami

Aardbeving

1. Endogeen
2. Exogeen

De aardbevingen in het binnenland van Chili hebben een hypocentrum dat … is dan de aardbevingen langs de kust

1. Dieper
2. Ondieper

Inzoomen op convergentie

Divergentie

Transform

Convergent

Divergent

Transform

Divergent

Convergent

Transform

Waarom komen er zware aardbevingen voor in Chili ?

Gebruik de termen convergentie en subductie in je antwoord.

Chili

Platentektoniek (subductie) leidt tot:

• Gebergtevorming
• Aardbevingen
• Vulkanisme
• Trog

Wat is een seismisch gat?

1. Een groot gat voor de kust van Chili waar tsunami's voorkomen
2. Een gebied waar al lang geen zware aardbeving is voorgekomen
3. Een gebied waar door veel vulkanen trillingen ontstaan
4. Een groot gat in Chili ontstaan door divergentie

Waar is het seismisch gat?

Seismisch gat

Breukgebergtes en plooiingsgebergte

1. Een plooiingsgebergte ontstaat bij horsten en slenken
2. Breukgebergtes ontstaan bij horsten en slenken
3. Breukgebergtes ontstaan bij convergente platen
4. Een plooiingsgebergte ontstaat bij divergentie

Welke term hoort er niet bij een breukgebergte?

1. Horsten
2. divergente kracht
3. convergente kracht
4. Slenken

Begrippen I

Aardbeving:                    Schokkende of trillende beweging van een gedeelte van de aardkorst door de werking van endogene krachten.  

Schaal van Richter:         Schaal waarmee de kracht van een aardbeving wordt aangegeven.

Epicentrum:                     Het punt waar de aardbeving aan de oppervlakte komt, direct boven het hypocentrum.

Tsunami:                          Hoge vloedgolf op zee die de kust overspoelt en die wordt veroorzaakt door een zeebeving.

Naschokken:                    Aardbeving die uren, dagen of zelfs weken na een eerdere aardbeving in hetzelfde gebied plaatsvindt.

Breuk:                              Barst of scheur in de aardkorst.

Convergentie:                  Het naar elkaar toe drijven van platen.

Oceanische plaat:            Plaat die bestaat uit een groot zeeoppervlak (Oceaan).

Continentale plaat:          Plaat die bestaat uit een groot landoppervlak.

Subductie:                       Het wegduiken van een oceanische plaat onder een continentale plaat.

Zijschuivende breuk:      Breuk waarbij gesteente horizontaal langs elkaar schuift.

Opschuivingsbreuk:        Breuk waarbij het gesteente in tweeën wordt gebroken en één blok naar boven wordt geduwd.

Afschuivingsbreuk:         Breuk waarbij het gesteente in tweeën wordt gebroken en één blok naar beneden schuift.

Begrippen II

Seismisch gat:          Een gebied waar al lang geen zware aardbeving is voorgekomen vergeleken met de omringende gebieden.

Magma:                    Heet, vloeibaar gesteente binnen in de aarde.

Plooiingsgebergte:   Gebergte dat is ontstaan door plooiing van stukken van de aardkorst.

Breukgebergte:         Gebergte dat ontstaat in een gebied met sterke breukactiviteit.

Trog:                         Diepe kloof onder in de zee, ontstaan door subductie van een oceanische plaat.

Succescriteria

Wat moet je kennen en kunnen?

• beschrijven en verklaren waarom Chili vaak wordt getroffen door zware aardbevingen.
• Beschrijven en verklaren wat er gebeurt bij subductie van een oceanische plaat.
• beschrijven en verklaren hoe het Andesgebergte is gevormd.

Basisboek

• B100, B101, B106, B110, B112, B113, B114

Aan de slag

Je mag aan de slag met de opdrachten van §3.2 in Learnbeat