Hofcultuur Samenvatting deel 2

• Kunst
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Anatomie

In middeleeuwse kunst draaide bijna elk kunstwerk om bijbelverhalen, waarin Jezus, Maria of andere heiligen een rol speelden. 
In de renaissance kunst kreeg men interesse voor de mens en ook voor de bouw van de mens. 

Leonardo da Vinci bestudeerde lijken om te weten hoe een mens in elkaar zat en maakte tekeningen van de anatomie van de mens. Kennis van  anatomie was belangrijk voor een renaissance kunstenaar.

Nieuwe kunstenaars

In de middeleeuwen werd een kunstenaar gezien als een ambachtsman. Iemand die goed kon tekenen of schilderen, of muziek kon maken. Dit kon de kunstenaar dan door de ingevingen van God. Daarom zette een middeleeuwse kunstenaar nooit zijn of haar naam onder een kunstwerk. 

Vanaf de renaissance werd dat anders. Kunstenaars werden niet alleen maar gezien als ambachtslieden, maar ook als wetenschappers, intellectuelen. Want dacht men: je moet heel veel kennis hebben van meetkunde, klassieke talen, anatomie, natuurwetenschap etc. De kunstenaars ondertekenden hun werk nu ook met hun eigen naam. ook schilderde de kunstenaar zichzelf soms in de schilderijen. Zo konden zij dus ook beroemd worden en kregen zij een hogere status. 

Homo universalis

De Renaissancemens moest universeel zijn: l'Uomo universale ( = de universele mens). Het beste voorbeeld van zo'n universele, geniale alleskunner is: Leonardo da Vinci, hij was musicus, schrijver, schilder, architect, bioloog enz. Dit was het ideaal van de Renaissance

mens / kunstenaar. Ook ten aanzien van hoveling waren er idealen. Deze zijn door Baldassare Castiglione op schrift gezet in het boek 'il cortegiano' (de hoveling). Hierin beschrijft

Castiglione de ideale bezigheden van de edelman en edelvrouw. Naast de etiquette regels gaat dat boek ook over kennis en kunde die de adel zou moeten hebben.  

Wetenschap

De mens in de Renaissance is zich bewust van zijn mogelijkheden om de wereld te veranderen. Dit heeft tot gevolg dat wetenschap, techniek, kunst en cultuur snel tot ontwikkeling komen. In de kloosters, ook in Italië, waren er universiteiten opgekomen. Op deze universiteiten gaat men zich steeds meer bezig houden met wetenschap, naar

aanleiding van de wetenschappelijke gegevens die via de kruistochten overgebracht zijn uit het verre oosten en Noord-Afrika. 

Men gaat steeds meer op zoek naar nieuwe wetenschappelijke

inzichten. Dit past in het tijdsbeeld: in deze tijd ontstaan de eerste ontdekkingsreizen, waardoor men nieuwe werelden verkent

Fresco (muurschildering) van Rafaël Santi (1509): de school van Athene. Geschilderd voor de appartementen van Paus Julius II. 

De schilder werkt met veel diepte en ruimtelijk perspectief

Koepels en bogen, uit welke cultuur kennen we deze vooral?

We zien hier Plato en Aristoteles, twee belangrijke Griekse filosofen. Plato, de linker, heeft de gelaatstrekken van Leonardo da Vinci. 

Zie je hoe elke persoon op dit schilderij als individu is afgebeeld? Ze zijn allemaal bezig met iets dat voor hen belangrijk is. En zie je hoe nauwkeurig de schilder heeft gelet op de menselijke vorm (anatomie)?

Architectuur Renaissance

Villa capra detta rotonda - Palladio

Welke kenmerken van de renaissance bouw zie jij in dit gebouw? Noem er ten minste 2. Je mag overleggen.

Tekst

Koepelbouw (Romeinse bouwkunst

architraaf

Standbeelden 

Timpaan

Zuilen

Symmetrie / harmonie

Villa capra detta rotonda - Palladio

Ook de tuinen passen in dit grootse geheel. In deze tuinen zijn de perken en paden en fonteinen in geometrische

vormen aangelegd. Vijvers zijn opgesierd met fonteinen. De fonteinen zijn opgebouwd uit beelden die vaak naar de

klassieke mythologie verwijzen. 

Door een symmetrisch geordende tuin, laat de eigenaar van de tuin zien dat hij orde kan scheppen in de chaos van de natuur. Drinkwater is geen vanzelfsprekend bezit in de renaissance. Dus de fonteinen laten zien hoe rijk je bent. 

De tuinen zijn plekken voor de hovelingen om elkaar te ontmoeten, om te laten zien hoe rijk je was en wat je status was. 

Is Martien Meiland een
homo universalis?
Leg uit
waarom wel of waarom niet?