les 5: centrum-periferie verhouding, internationale arbeidsverdeling (1.3)

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Deze les

• Wat is de traditionele centrum-periferie verhouding?
  
• Hoe ziet de traditionele internationale arbeidsverdeling eruit?
  
• waardoor blijven perifere landen vaak arm?
• - zelfstandig werken vanaf dia 150
  

De traditionele centrum-periferie verhouding

• Centrumlanden hebben nog steeds veel macht/zeggenschap over hun oude kolonie ( (semi-) periferie)

Handel nog vooral met voormalige bezetter.

Centrumlanden bepalen wat de periferie levert.

Grondstoffen + landbouwproducten

Handelsrelaties Afrika

hoe zien handelsrelaties er bij een centrumand uit?

Landen waar NL van importeert

Landen waar NL van importeert

Veel diverser.

Het centrumland is niet afhankelijk van de periferie.

De periferie is wel afhankelijk van het centrumland.

Maar semi-perifere landen steeds belangrijker

Global shift: het economisch zwaartepunt verschuift richting China.

China heeft ineens macht over andere gebieden

semi-perifeer China is niet meer afhankelijk van het centrum.

Traditionele internationale arbeidsverdeling

onderzoek + ontwerp in centrum

grondstoffen uit periferie

productie / assemblage in (semi-)periferie

verkoop in centrumlanden

afval vaak in periferie gedumpt

Steeds vaker zijn er afwijkingen te zien ten opzichte van de oorspronkelijke internationale arbeidsverdeling

Verwacht op je examen wordt:

Dat je kan beredeneren of een voorbeeld volgens de oorspronkelijke centrum-periferie verhouding verloopt.

Dat je kan beredeneren of een voorbeeld volgens de oorspronkelijke internationale arbeidsverdeling verloopt.

Benoem altijd in beide gevallen welke informatie de vraag/bron geeft waarop je je antwoord baseert.

Bijvoorbeeld in het examen van 2021

Waarom blijven veel perifere landen arm?

Exporteren grondstoffen + landbouw producten.

Wereldmarktprijs is gedaald.

Levert dus weinig geld op.

Importeren machines, computers, telefoons etc.

Wereldmarktprijs ligt hoog (hoger)

Kost het land dus veel geld

De ruilvoet is verslechterd. 

Ze moeten steeds meer bananen verkopen om dezelfde hoeveelheid machines te kunnen kopen.

Deze les

• Wat is de traditionele centrum-periferie verhouding?
  
• Hoe ziet de traditionele internationale arbeidsverdeling eruit?
  
• waardoor blijven perifere landen vaak arm?
• - zelfstandig werken vanaf dia 150