3.7 Economische integratie en infrastructuur

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

3.7 Economische integratie en infrastructuur  

H3 Zuid-Amerika

Domein Gebieden

4V

Leerdoelen

-Je kent de adviezen van de Wereldbank aan de UNASUR om als continent meer concurrerend te worden.

-Je begrijpt het verband tussen de economische ontwikkeling van Zuid-Amerika en de integratie van de infrastructuur.

-Je begrijpt het verzet van de inheemse bevolking en natuurbeschermers tegen de nieuwe ‘ontwikkelingsassen’.

Lees paragraaf 3.7

Economische integratie

Wereldbank adviseert investeer in:

• Infrastructuur, want te hoge transportkosten
• Bestuur, want corruptie remt economie
• Onderwijs, want gebrekkig/ niet efficiënt
• Exportvaloratisatie, want exportpakket te eenzijdig. 

Wat betekent importsubstitutie?

Verschil tussen importsubstitutie & exportvalorisatie

Importsubstitutie is wanneer producten die anders geïmporteerd worden, zelf worden gemaakt

Exportvalorisatie is wanneer grondstoffen die anders ruw zouden worden geëxporteerd, eerst worden bewerkt (hogere waarde)

Integratie infrastructuur

Voordelen?

• Lagere transportkosten
• intregratie economieën

Nadelen?

• Bedreiging inheemse volken/economieën
• Ontbossing
• Landgrabbing

Op welke wijze zorgt de aanleg van infrastructuur vaak voor ontbossing?

Rol in Zuid-Amerika

IIRSA-programma

Het Initiatief voor Infrastructurele Integratie van Zuid-Amerika

Wanneer?

Gestart in 2000

Doel?
Infrastructuur verschillende landen aan elkaar koppelen.

Hoe?

Aanleg transnationale ontwikkelingsassen

Ontwikkelingsassen IIRSA-programma


 

HSL-trein

Transamazonica-weg

Hidrovia-project

Scheepvaart over Paraná verbeteren

IIRSA-programma

Wat nog meer?

Aanleg stuwdammen

IIRSA-programma

China is een belangrijke investeerder in de infrastructuur van Zuid-Amerika.

De interoceanische snelweg

Vroeger stonden de landen in Zuid-Amerika vaak met de rug naar elkaar toe. Wat wordt hier bedoeld?

Waardoor kijken de landen elkaar nu meer aan en wat betekent dat?

00:29

Waarom zou China zoveel investeren in Zuid-Amerika?

00:49

Wat wordt bedoeld met de opening van China?

02:02

Geef aan wat de wederzijdse voordelen zijn voor China en Zuid-Amerika

Gevolgen van het IIRSA-programma

Voordelen

- Lagere transportkosten

- Integratie van de Zuid-Amerikaanse economiën

- Betere toegang tot de voorzieningen voor de bevolking

Nadelen?

Nadeel betere
ontsluiting?

Gevolgen van het IIRSA-programma

Nadelen

- Bedreiging inheemse economieën/culturen zoals de Indianen
- Ontbossing ==> afname biodiversiteit)
- Landgrabbing
- Toename regionale ongelijkheid ==> gebieden aan de assen ten opzichte van gebieden buiten de assen

Aan de slag

Maak de verkorte leerroute van paragraaf 3.7

Opdracht 1 - 3 - 6

Als je klaar bent ga verder met de hoofdvraag op blz 65

Vraag 1a

Neem de letters A tot en met E over en schrijf er een aanwijzing uit de tekst achter de maatregel of deze ook echt nodig is.

A beter bestuur

B exportvalorisatie

C beter onderwijs

D integratie van de Zuid-Amerikaanse infrastructuur

E oprichting UNASUR

A Er is veel corruptie.

B Meer dan 50 procent van de export betreft ruwe (onbewerkte) grondstoffen.

C Een Zuid-Amerikaanse student heeft gemiddeld 1 dag per week minder les dan elders.

D Vervoer is buiten Zuid-Amerika veel goedkoper.

E Globalisering en schaalvergroting dwingt landen over de nationale grenzen heen te kijken

Vraag 1b

Welke bron past het best bij de doelstellingen van het IIRSA-programma?

Licht je keuze kort toe.

Bron 34 want het IIRSA-programma wil de infrastructuur van landen aan elkaar koppelen door de aanleg van internationale ontwikkelingsassen.

34

Vraag 3a

Bekijk bron 33 + kaart Santarem

Hoe gaat de soja die in bron 33 verbouwd wordt, op dit moment hoogstwaarschijnlijk naar China?

Beschrijf de logistiek.

Met de vrachtwagen naar Santarém, overslag op een binnenschip. Van hieruit over de Amazone naar de kust. Overslag in een zeeschip en dan via het Panamakanaal naar een Chines e zeehaven.

Vraag 3b

Beschrijf hoe de landbouwproducten die in de buurt van Campo Grande verbouwd worden, op basis van bron 34 in de toekomst hun weg naar China zullen vinden?

Met een vrachtwagen naar de trein in Campo Grande en dan per spoor linea recta naar Ilo, een zeehaven in Zuid-Peru. Vanuit die zeehaven met een zeeschip naar een zeehaven in China.

34

Vraag 3c

De Chinezen hebben het voortouw genomen bij de aaleg van een spoorlijn van Santo in Brazilie naar Ilo in Peru.

Doen de Chinezen dit omdat ze de exportvalorisatie van Peru, Bolivia en Brazilie graag willen stimuleren?

Leg je antwoord uit. 

Nee, de Chinezen willen juist de aanvoer van grondstoffen naar hun eigen industrie veiligstellen

c.q. vergemakkelijken. Als de drie Zuid-Amerikaanse landen aan exportvalorisatie doen, zullen ze zelf de grondstoffen gaan bewerken, waardoor de Chinese industrie marktaandeel verliest.

Vraag 6a

Bekijk bron 35 en figuur 16

Van welke al bestaande Zuid-Amerikaanse samenwerkingsverbanden is de UNASUR de optelsom?

De MERCOSUR, de CAN en de ALBA-TCP.

35

Vraag 6b

Waarom is het plan van figuur 16 een logisch gevolg van UNASUR?

Je kunt alleen op het schaalniveau van een continent de infrastructuur integreren als je dit ook

politiek supranationaal (op een hoger niveau dan van één staat) aanstuurt.

Vraag 6C

Waarom worden de verbindingen in figuur 16 ook wel 'ontwikkelingsassen' genoemd?

Door de betere bereikbaarheid kunnen de gebieden die doorsneden worden deel gaan nemen aan

de internationale markten en economisch gaan groeien.

Hoofdvraag 3.7

A.

noteer onder elkaar infrastructuur, bestuur en onderwijs. Schrijf achter elk terrein hoe verbetering op dat terrein een bijdrage kan leveren aan het vergroten van de slagkracht van de Zuid-Amerikaanse economie.

Gebruik in ieder geval de begrippen exportvalorisatie en UNASUR

Infrastructuur: door het verbeteren van de infrastructuur nemen de transportkosten af waardoor Zuid-Amerika concurrerender wordt op de wereldmarkt. De UNASUR moet de integratie van de nationale infrastructuren politiek op de agenda zetten en de uitvoering aanzwengelen.

Bestuur: door corruptie en gebrek aan transparantie wordt slecht bestuur niet aangepakt en functioneert de overheid niet naar behoren. Slecht bestuur belemmert een goede economische ontwikkeling.

Onderwijs: door slecht onderwijs hebben bedrijven problemen met het werven van geschoold

personeel. Exportvalorisatie wordt dan erg moeilijk.

B.

Zet de letters in de juiste volgorde zodat er een logisch verhaal over het verschijnsel landgrabbing ontstaat in Zuid-Amerika. Begin met de letter C

A. gewassen die gebruikt kunnen worden als voedsel, voer en energie.

B. In Zuid-Amerika heeft de landroof bijna nooit invloed gehad op de voedselzekerheid in het gastland

C. Landgrabbing draait niet alleen om het streven naar een grotere voedselproductie en vleesproductie

D Dit komt omdat de meeste deals werden gesloten met andere partijen dan de kleine boeren

E. Hierbij moet je denken aan grootgrondbezit en marginale gronden in dunbevolkte gebieden

F. Zoals bomen voor industriële toepassing

G. en steeds meer om de zogenaamde 'flex crops' Dit zijn

H maar ook om non-foodproducten

C,H,F,G,A,B,D,E

C.

Landgrabbing wordt ook wel landroof genoemd.

Is er in Zuid-Amerika op basis van vraag A meer of minder sprake van landroof dan op andere continenten?

Licht je antwoord toe

Minder. 

Er worden in Zuid-Amerika niet of nauwelijks kleine boeren van hun grond verjaagd.

D.

Bekijk figuur 19. Hier zie je de ontginning en ontbossing van een stuk tropisch regenwoud in Brazilie verloopt.

Leg in drie opeenvolgende stappen uit hoe dit patroon tot stand komt.

1 De ontsluiting c.q. de ontbossing van het afgebeelde gebied, geschiedt vanuit de rivier.

2 Op een gegeven moment worden wegen vanaf de rivier het bos in aangelegd.

3 Dwars op deze nieuwe verkeersader lopen nieuwe wegen / paden het bos in met de erbij behorende houtkap.

https: