Beeldspraak 2: vergelijking, metafoor en personificatie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2,3

Welkom allemaal! Fijn dat jullie er zijn!

Hier:

• is het rustig en gaan we met respect met elkaar om.
• staat de telefoon op stil en zit hij in je tas of zak.
• heb je geen kauwbare dingen in je mond.
• is iedereen nuttig bezig (nee, spelletjes spelen en praten zijn geen nuttige bezigheden).

Vergelijking, metafoor en personificatie 

Leerdoelen

Je leert over vergelijkingen, metaforen en personificaties.

Je leert over figuurlijk taalgebruik.

Vergelijking

In een vergelijking zet je twee dingen naast elkaar die op elkaar lijken: het object (o) en het beeld (b). Een paar voorbeelden:

– De winnaar van de talentenjacht (o) was zo trots als een pauw (b).

– Zijn hoofd (o) lijkt wel een varkenskop (b); er zit zowat geen haar meer op.

– Wat een boom (b) van een kerel (o)! 

– Het leven (o) is net een krentenbol (b), met af en toe een hard stukje.

Het object is iets uit de werkelijkheid, bijvoorbeeld de winnaar van de talentenjacht. Het beeld is iets waar het object op lijkt, bijvoorbeeld een pauw.

Om object en beeld met elkaar te verbinden, gebruik je: als (een) …, lijkt wel (een) …, zo … als (een) ..., een … van (een) …, … is net ….

Metafoor

Bij een metafoor vallen object en beeld samen. Je vervangt dan het object helemaal door het beeld; in plaats van die rots zeg je bijvoorbeeld:

- Van veraf is die rots (o) net een olifant (b).

– Zullen we die olifant eens beklimmen?

Metaforen komen vaak voor als spreekwoord:

– Als het kalf verdronken is, dempt men de put.

Dit betekent: Pas nadat er iets fout is gegaan, neemt men maatregelen.

– Je moet een gegeven paard niet in de bek kijken.

Dit betekent: Je mag niet klagen over de kwaliteit van iets wat je gekregen hebt.

Personificatie

Bij een personificatie geef je een voorwerp, plant, dier of abstract begrip (liefde, verdriet) menselijke eigenschappen:

– De zon doet zijn best tevoorschijn te komen.

– De toekomst lacht me tegemoet.

Een metafoor en een personificatie zijn – net als een vergelijking – vormen van beeldspraak. Beeldspraak is altijd figuurlijk taalgebruik.

Zo doof als een...

1. kabouter
2. spin
3. mol
4. kwartel

Zo doof als een kwartel.

Dit is een

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie

Mijn opa was zo rond als een tonnetje!
Bij een vergelijking heb je....

1. een object (de werkelijkheid) en een subject (beeld)
2. alleen maar een beeld
3. een kenmerk van een persoon op een levenloos ding

De samenleving is ziek

1. is een metafoor
2. is een vergelijking
3. is een personificatie

De wind huilt...

1. metafoor
2. personificatie
3. vergelijking

Metafoor en personificatie

• Een metafoor lijkt op een vergelijking, maar het object (dat wat echt is) ontbreekt in een zin.
• Spreekwoorden en uitdrukkingen zijn metaforen.
• Bij een personificatie geef je menselijke eigenschappen aan een concreet voorwerp of iets abstracts.

Nog 3 stijlfiguren ...

• hyperbool
• understatement
• eufemisme 

Hyperbool

Als je overdrijft:

Het duurde tien jaar voordat je eindelijk eens terugbelde!

Understatement

Als je iets afzwakt. Iets is minder mooi, groot of belangrijk dan het in werkelijkheid is.

Mijn rijke oom heeft een stulpje in Monaco gekocht.

Eufemisme

Als je iets 'verzachtend' of netter uitdrukt, dan het in werkelijkheid is. De werkelijkheid is niet zo prettig of netjes.

Uw zoon heeft een heel eigen manier van 

communiceren met de docent.

'Een beetje saaie film', vond Hans, die de hele voorstelling had geslapen.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Na zo'n dag houthakken sterf ik altijd van de honger.

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Ik had een twee voor het proefwerk, ik had dus wel een paar foutjes gemaakt.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement

Je wordt doodgegooid met informatie over de verkiezingen.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement

De dierenarts heeft het arme dier moeten laten inslapen.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement

Die miljonair heeft wel
een aardig optrekje.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement

Ons huis wordt iedere week schoongemaakt door de interieurverzorgster.

1. hyperbool
2. eufemisme
3. understatement

Fijne dag allemaal