Paragraaf 1a: grote economische verschillen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

De industriële samenleving 

van Nederland

Paragraaf 1: Industriële revolutie

Grote economische verschillen

Wat gaan we doen?

Lezen blz 54

Maken van aantekeningen

Maken opdracht 1 tm 5

Hw: afmaken opdrachten 1 tm 5 Kijk histoclips

Leerdoel

• Aan het einde van de les kun je vertellen waarom Nederland later begon met industrialiseren dan bijvoorbeeld België. 

Wat is industrialisatie?

1. Een periode van grote en snelle verandering door de komst van industrie.
2. Het ontstaan van industrie (fabrieken) in een gebied waar eerst vooral landbouw was.
3. Een speciale dans.
4. Mensen die in fabrieken werken.

Deze les gaat over de industriële revolutie.

Wanneer was de industriële revolutie?

1. In de 18e eeuw
2. In de 19e eeuw
3. In de 20e eeuw
4. In de 21e eeuw

Wat is de industriële revolutie?

1. De overgang van jagen en verzamelen naar de landbouw
2. De trek van het platteland naar de stad
3. De overgang van werken met de hand naar werken met machines
4. Grote groepen arbeiders die in fabrieken werken.

Leertekst blz 54

In 1815 werden Nederland, België en Luxemburg tot één nieuw land samengevoegd, het Koninkrijk der Nederlanden. Koning Willem I werd de koning van dit nieuwe land. Tussen het noorden en het zuiden bestonden grote economische verschillen.

Leertekst blz 54

Industrie in het zuiden

In het zuiden (het huidige België) was de industriële revolutie al begonnen. Dat is de naam voor de grote veranderingen in de economie en de samenleving door de komst van fabrieken en machines. Rond 1800 stonden in het zuiden al textielfabrieken die stoommachines gebruikten om spin- en weefmachines mee aan te drijven. Steenkool om de stoommachines te stoken was er in het zuiden genoeg. Er zat ook ijzererts in de grond. Dat werd in hoogovens bewerkt tot ijzer en staal, waarmee machines, spoorwegen en bruggen werden gebouwd. Vanaf 1830 werden in het zuiden in hoog tempo spoorwegen aangelegd, zodat grondstoffen en goederen makkelijk vervoerd konden worden.

Leertekst blz 54

Handel en landbouw in het noorden

In het noorden (het huidige Nederland) was de situatie heel anders. Daar waren landbouw en handel altijd belangrijk geweest. Rond 1800 was er in het noorden nog nauwelijks industrie. Dat had vier oorzaken:

• Ondernemers hadden er geïnvesteerd in windmolens en watermolens. Overstappen op stoomkracht was voor hen duur.

• Er was rond 1800 nog geen steenkool beschikbaar. Pas rond 1900 gingen in Limburg de eerste steenkoolmijnen open.

• Tot 1860 waren er nog weinig spoorwegen. De aanvoer van bijvoorbeeld steenkool vanuit het zuiden was daardoor duur.

• Er was weinig vraag naar producten. Dat kwam omdat de belastingen hoog waren. Daardoor hielden mensen weinig geld over om producten te kopen.

Koning Willem I

Koning Willem I wilde van zijn koninkrijk een modern land maken met veel industrie. Volgens hem konden de industrie in het zuiden en de handel in het noorden elkaar mooi aanvullen. Dat leek een goed plan, maar de Belgen kwamen in 1830 in opstand en stichtten een eigen land: België. Willem I was alleen nog koning van het noorden.

Neem de aantekening over

Aan de slag

Maken opdracht 1 tm 5

blz 55 van je boek

Je krijgt hier 10 minuten voor

Daarna kijken we histoclips (eerste 10 minuten tm onafhankelijkheid België)

Nederland is bijna 300 jaar een koninkrijk

1. waar
2. niet waar

Koning Willem I was onze eerste koning

1. waar
2. niet waar

Het rijk van Koning Willem I was net zo groot als dat van Willem-Alexander

1. waar
2. niet waar

Koning Willem I was een hardwerkende koning

1. waar
2. niet waar

De Belgen vonden hem een goede koning.

1. waar
2. niet waar

Ze de volgende gebeurtenissen in de juiste chronologische volgorde
1. De Belgen komen in opstand tegen Koning Willem I
2. Willem I wordt koning van het koninkrijk der Nederlanden
3. België wordt een onafhankelijk land met een eigen koning
4. Willem II volgt zijn vader op
5. Willem I gaat hard aan de slag in zijn rijk.

Afronding

Wat kun jij vertellen over Koning Willem I

Wat waren de verschillen tussen Nederland en België?

Waardoor industrialiseerde Nederland laat?

huiswerk:

Afmaken vraag 1 tm 5

Heb je behoefte aan meer uitleg?