Executieve functies

• EF
• Beroepsopleiding

Observeren en volgen

Annemieke Bregman

Doelen:

• Je weet hoe je executieve functies terug ziet in het dagelijkse gedrag, spel en handelen van kleuters.
• Je leert wanneer de ontwikkeling van executieve functies bij een kleuter zorgelijk is en wat je kan doen.
• Je weet hoe je executieve functies in kaart kan brengen.

 Executieve functies zijn de denkprocessen die nodig zijn voor het reguleren van gedrag, gedachten en emoties.

• EF zijn een grote voorspeller van schoolsucces.
• De EF staan niet op zichzelf. 
• Ze zijn te trainen.
• Ze hebben invloed op elkaar en werken samen.

Inhibitie

Helpt je je impulsen van binnenuit en prikkels van buitenaf te remmen, waardoor je eerst kunt nadenken voordat je doet. 

In de kring

Op het plein

Tijdens het
zelfstandig werken

Omgeving aanpassen

Aanleren

Motiveren

Wat zijn je vervolgacties voor Jay?

Wat zijn je vervolgacties voor Samuel?

Werkgeheugen

Nodig om informatie in het geheugen vast te houden en te bewerken, Schoolse vaardigheid. 

Een kleuter kan vaak 1 of 2 stappen onthouden.

Veel oefenen hierbij helpt bij het aanleren. 

Herhaling, herhaling, herhaling,

Aandacht bij het oefenen

gebruik geheugensteuntjes (liedjes; routines)

Werkgeheugen
oefenen

Meta cognitie

Metacognitie en zelfmonitoring helpen je om een stapje terug te doen in de situatie en het proces te evalueren zodat je er lering uit kunt trekken voor de volgende keer. 

-  vanaf het 8e levensjaar  tot ver in de volwassenheid.

Een aantal kenmerken van leerlingen die moeite hebben met metacognitie en zelfmonitoring:

Moeite met nadenken over of bepaald gedrag handig is (reflecteren)

Trekken weinig of geen lering uit ervaringen

Zijn zich niet bewust of hun gedrag aan de 'standaard' voldoet

Metacognitie stimuleren

Planning en organisatie

Ontwikkelt zich tussen 8 en 12 jaar.

Een plan maken en uitvoeren.

Meerdere opdrachten

Modelen. 

Benoem wat je doet. 

Ondersteun met picto’s of liedjes

Planning en organisatie
Wat doe jij in je klas?

Flexibiliteit

flexibiliteit ontwikkelt zich tussen 8 en 12 jaar. 

Wat zijn activiteiten die jij in je klas gebruikt om flexibiliteit aan te leren?

Taakinitiatie

taakinitiatie: ontwikkelt zich tussen 7 en 8 jaar. Uit jezelf aan een taakje starten. Ook taakjes doen die je niet zo leuk vindt. Sommige kinderen kunnen dit al heel goed. Voor anderen is dit veel moeilijker. Hebben metacognitie nodig om hier uit te komen, dan zijn ze vaak al 11 a 12 jaar. 

Emotie regulatie

Toerenteller

Te hoog of te laag afgesteld

Tussen 7 en 8 jaar

Welke EF heeft in jouw groep de meeste aandacht nodig?

Inhibitie

Werkgeheugen

Meta cognitie

Planning en organisatie

Flexibiliteit

Taak initiatie

Emotie regulatie

Omgeving aanpassen

Aanleren

Motiveren

Wat ga je doen de komende periode: Compenseren/aanpassen

Wat ga je doen de komende periode:
Aanleren

Wat ga je doen de komende periode:
Belonen en motiveren

Dankvoor jullie volgehouden aandacht, inhibitie, werkgeheugen, emotieregulatie, ........