3H: 7.4 de overheid ruilt over tijd (2 lessen 40 min rooster)

• Economie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom

De overheid

6.2 Het ene goed is het andere niet

6.3 Wie heeft er profijt van?

7.4 De overheid ruilt over de tijd

2.4 Heeft de overheid invloed?

Lesdoel

• Wat is de rijksbegroting en miljoenennota
• Hoe komt de overheid aan haar geld
• Wat is een begrotingstekort of overschot

Lesdoel 1

Wat is de rijksbegroting?

Rijksbegroting en Miljoenennota

Rijksbegroting= overzicht van alle de verwachten inkomsten en uitgaven 

Miljoenennota= een samenvatting van de rijksbegroting

Rekenopdracht

1. Bereken de directe belasting inkomsten als percentage van totale inkomsten van het rijk.

2. Hoeveel procent van de totale uitgave gaat naar de zorg en sociale zekerheid samen? 

Lesdoel 2

hoe komt de overheid aan haar geld

Inkomsten voor het Rijk

• Directe belastingen
• Indirecte belastingen
• Sociale premies
• Niet-belasting ontvangsten (aardgas, boetes)

Direct vs indirect belastingen

Soorten belasting

• Loon- en Inkomstenbelasting
  
• Vennootschapsbelasting
  
• Dividendbelasting
• BTW
  
• Accijnzen

Sociale verzekeringen

Werknemersverzekeringen:

Mensen in loondienst
  

De belangrijkste:
- WW

- WIA

Volksverzekeringen:

Alle inwoners van Nederland

De belangrijkste: 

-AOW

Maken opgave 28 t/m 33 blz. 196

Klaar? Maken herhalingsopdracht van 7.4 9-10 blz. 205

Welkom

De overheid

6.2 Het ene goed is het andere niet

6.3 Wie heeft er profijt van?

7.4 De overheid ruilt over de tijd

2.4 Heeft de overheid invloed?

Lesdoel 3

Wat is een begrotingstekort- of overschot

Begrotingstekort & -overschot

Begrotingstekort =    uitgaven > inkomsten
 

• Geld lenen
• Bezuinigen
• Belastingen verhogen

Begrotingsoverschot =    uitgaven < inkomsten
 

• Schuld aflossen
  
• Meer uitgeven
  

www.destaatsschuldmeter.nl

Staatschuld

• Staatsschuld groeit door lenen
  
• Staatsschuld neemt af door aflossen van de schuld

2023 => 5 mrd aan rente

Samenvatting

• wat is de rijksbegroting en miljoenennota
  
• hoe komt de overheid aan haar geld
• wat is een begrotingstekort of overschot

De miljoenennota is een:

1. Uitkering
2. Toelichting op de financiële begroting
3. Toelichting op de rijksbegroting
4. Een briefje van 1 miljoen

Een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven voor het komende jaar.

1. Rijksbegroting
2. Miljoenennota

Wat doet de overheid niet om een begrotingstekort op te vangen?

1. Bezuinigen
2. Belastingen verhogen
3. Lenen
4. Staatsschuld aflossen

Bereken directe belasting inkomsten als percentage van totale inkomsten van het rijk.

1. 61,2%
2. 30,6%
3. 30,5%
4. 30,7%

Bij welke sociale verzekering hoort de WW (werkloosheidswet) ?

1. volksverzekering
2. sociale voorzieningen
3. werknemersverzekering
4. AOW

Wat is het verschil tussen sociale verzekeringen en sociale voorzieningen?

1. Sociale verzekeringen worden betaald uit premies en sociale voorzieningen worden betaald uit belastingontvangsten
2. Sociale verzekeringen zijn voor alle inwoners en sociale voorzieningen alleen voor mensen in loondienst
3. Sociale verzekeringen bestaan uit werknemersverzekeringen en sociale voorzieningen uit volksverzekeringen
4. Sociale verzekeringen gaan uit van het solidariteitsbeginsel en sociale voorzieningen niet

Waaruit bestaat de sociale verzekeringen?

1. zorgverzekering
2. Werknemersverzekeringen en volksverzekeringen
3. Sociale voorzieningen en sociale verzekeringen
4. Verzorgingsstaat

Sociale verzekeringen worden betaald met

1. Belastingen
2. Uitkeringen
3. Boetes
4. Premies

Maken 7.4 28 t/m 36 blz. 196

Klaar? Maken herhalingsopdracht 9 t/m 11 blz. 205

Huiswerk volgende week = 

7.4: 28 t/m 36 + Herhalingsopdracht: 9 t/m 11