9.2 Je eten verteert

• Mens & Natuur
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

Vandaag

- Herhaling 9.1

- Uitleg 9.2

- Huiswerk 9.2

Herhaling 9.1

- Orgaanstelsels zijn opgebouwd uit organen, organen zijn opgebouwd uit weefsels en weefsels zijn opgebouwd uit cellen

- Elk organenstelsel heeft zijn eigen functie

- We hebben glucose en zuurstof nodig om aan verbranding te kunnen doen, hierbij ontstaat energie (hebben we nodig om te leven), zuurstofdioxide en water

Leerdoelen 9.2

- Je kan voorbeelden van voedingsstoffen benoemen

- Je kan de weg die het voedsel aflegt in het lichaam opnoemen

- Je kan uitleggen wat een peristaltische beweging is

- Je kan uitleggen waaruit voedingsstoffen bestaan

- Je kan uitleggen hoe eten wordt verteerd

Voedingsstoffen

Weg van voedsel

- Als je op voedsel kauwt, komt er speeksel bij, in dit speeksel zitten enzymen die helpen met het verteren van eten

- De huig sluit de neusholte af en het strottenklepje sluit de luchtpijp af, het voedsel kan dan alleen nog maar naar de slokdarm toe

De weg van voedsel: mondholte --> slokdarm --> maag --> twaalfvingerige darm --> dunne darm --> dikke darm --> endeldarm

Peristaltiek

Opbouw

- Atomen zijn de bouwstenen van alle stoffen

- Ons voedsel bestaat uit moleculen, deze zijn weer opgebouwd uit atomen (bron 5)

- Als alle moleculen in een stof hetzelfde zijn hebben we het over een zuivere stof (water)

- Als er verschillende moleculen in een stof zitten hebben we het over een mengsel (appelsap)

Extra opdracht

In magister staat vanaf 12.30 een extra opdracht

Dit is een opdracht van hoofdstuk 8

Deze opdracht mag je maken om je toets cijfer een beetje op te hogen

Inleveren kan tot maandag 20 uur

Niet verplicht, lever je hem niet in dan blijft je cijfer zoals hij nu is

Huiswerk 9.2

Opgave 1 t/m 15

klaar? Begin alvast aan de begrippenlijst van 9.2 in je schrift

Volgende les doen we de rest van 9.2

Volgende les meenemen:

- Boeken

- Pen

- Aantekeningenschrift

Een ding vergeten = materiaal vergeten in magister

Vertering

- Vertering is het kleiner maken van voedingsstoffen die anders niet opgenomen kunnen worden in het bloed (eiwitten, vetten & koolhydraten)

- Water, mineralen en vitaminen hoeven niet eerst verteerd te worden, zij kunnen het bloed zo in

- Tijdens vertering worden op verschillende plekken 'verteringssappen' aangemaakt. Hierin zitten verschillende enzymen die helpen om verschillende stoffen kunnen verteren

Verteringssappen

- Gal wordt gemaakt in de lever en opgeslagen in de galblaas. Gal is geen verteringssap, maar wel een hulpstof bij vertering. Het verdeelt grote druppels vet in kleine druppels vet, waardoor het alvleessap het vet beter kan verteren

plaats	sap	gemaakt door	functie
mondholte	speeksel	speekselklieren	zetmeel verteren
maag	maagsap	maagwand	kleiner maken van moleculen in voedingsstoffen
twaalfvingerige darm	alvleessap	alvleesklier	verder met vertering
dunne darm	darmsap	dunne darm	vertering afmaken

Darmen

- Doordat de darmen uitstulpingen, genaamd darmplooien heeft, is het oppervlakte heel groot

- Hierdoor passen er dus veel bloedvaatjes in

- Omdat er veel bloedvaatjes zijn, kunnen voedings-

   stoffen snel worden opgenomen

- Voedingsvezels (celwanden van plantaardige 

   cellen) zijn onverteerbaar

- Onverteerbare stoffen poep je weer uit

Darmen

- In de dikke darm wordt het meeste water opgenomen uit de voedselbrij

- Als de voedselbrij dus te snel door de dikke darm gaat kan de dikke darm niet genoeg water opnemen uit de voedselbrij

- Hierdoor ontstaat er een waterige ontlasting, diarree

Huiswerk 9.2

Opgave 16 t/m 27 + begrippenlijst 9.2 (deze maak je in je schrift)

Volgende les meenemen:

- Boeken

- Pen

- Aantekeningenschrift

Een ding vergeten = materiaal vergeten in magister