Klas 3 H1.1 Elektrische stroom

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

1.1 Elektrische Stroom

Practicum

Leerwerkboek

Proef 1 (blz 56)

Proef 2 (blz 57)

Proef 3 (blz 58)

Proef 4 (blz 59)

Planning van de les

• Opstarten: wat moet je kunnen?
• Herhalen: elektrische stroom
• Aan het werk: proefjes of opdrachten maken 

Wat moet je kunnen/kennen?

• Je kunt met een model uitleggen hoe een elektrische stroom rond gaat in een stroomkring.

•  Je kunt aangeven hoe je een stroommeter moet schakelen om een bepaalde stroom te meten.

• Je kunt uitleggen dat de stroomsterkte in een serieschakeling op alle plaatsen even groot is.
  

• Je kunt stroomsterktes in parallelschakelingen berekenen.
  

• Je kunt beredeneren hoe groot de stroomsterktes in een gemengde schakeling zijn. (extra stof)

1.1 Elektrische stroom

Elektrische stroom in een draad bestaat uit bewegende elektronen.

De spanningsbron pompt de elektrische stroom rond.

Er verdwijnen geen elektronen.

1.1 Stroommeter aflezen

Je schrijft dit als: 

I = 0,015 A

I = 0,32 A

1.1 Elektrische stroom

     1.1 stroommeter aansluiten - schema

1.1 stroomsterkte in serie, parallel en gemengd

Parallel

Serie

Gemengd

1      0,3 A

2     0,15 A

3     0,15 A

Serieschakeling

1

Stroom is overal gelijk.

Spanning is verdeelt over de lampjes

serieschakeling

Ampèremeter

De stroomsterkte meten

Hoe gebruik je een parallelschakeling

In huis, in een auto of op een werkplek is het niet handig dat alle apparaten gelijktijdig aan en uit gezet worden. 

Denk maar aan de auto, je kunt alleen de radio gebruiken als de lichten, de achteruit verwarming, de ruitenwissers, de ventilator, de airco, etc. aan staan. Want in de auto zit maar één spanningsbron, nl. de accu.   

Omdat je verschillende apparaten op één spanningsbron aansluit, maar de apparaten moeten wel los van elkaar aangezet/uitgezet worden dan is het handig om de apparaten een eigen stroomkring te geven: Parallelschakeling.

Voorbeeld van een parallelschakeling

Bekijk de schakeling.

Het bovenste lampje is lampje 1, de middelste lampje 2 en de 

onderste lampje 3.

De stroom (I) die door lampje 1 gaat, gaat niet door lampje 2 en 3.

De snelheid waarmee de elektronen door de lampjes gaan is wel

gelijk, (er gaan meer elektronen door de lamp met een lagere

weerstand)

Parallelschakeling

1

Spanning is overal gelijk.

Stroom is verdeelt over de lampjes

parallelschakeling

Verschil tussen parallel en serie schakeling

Schema tekenen

1

2

3

Parallelschakeling - schema tekenen

1

Wat doet de stroomsterkte in een parallelschakeling

Bij een parallelschakeling wordt bij iedere splitsing de hoeveelheid stroom (de elektronen) verdeeld over de aftakkingen.

De stroomsterkte wordt niet gelijk verdeeld maar hangt af van de apparaten in die stroomkring. Hoe groter de weerstand is des te minder elektronen gaan er door die tak.

(in de tekening gaat de meeste stroom door de weerstand van 3 Ohm omdat dat makkelijker is

Wat doet de stroomsterkte in een parallelschakeling

In dit plaatje is de stroomsterkte van apparaat 1 (I₁) 4 A.

De stroomsterkte van apparaat 2 (I₂) = 2 A.

De stroomsterkte die door de spanningsbron geleverd wordt (= totale stroomsterkte =I_tt) kun je nu uitrekenen met de formule 

I_tt = I₁ + I₂

Dus 4 + 2 = 6 A

Wat voor soort stroomkring zie je hier?

1. Open stroomkring
2. Gesloten stroomkring

Welke combinatie van grootheid en eenheid horen bij elkaar?

1. spanning en ampère
2. stroomsterkte en ampère
3. stroomsterkte en volt
4. volt en ampère

Wat kun je zeggen van een stroomkring waarvan het lampje brandt?

1. De stroomkring is gesloten
2. De stroomkring is rond
3. De stroomkring is open
4. Er is geen stroomkring

welk onderdeel levert elektriciteit?

1. stroomdraden
2. spanningsbron
3. lamp
4. schakelaar

De eenheid Ampère heeft de grootheid:

1. spanning
2. weerstand
3. stroomsterkte

1. Stroomsterktemeter
2. Spanningsmeter

Ik wil een stroom meten door een lamp. Welke meter moet ik gebruiken en hoe moet ik deze meter plaatsen?