Les Personen- en Familierecht

• Communicatie
• HBO
• Studiejaar 1

Les Studentbegeleiding 

Personen- en Familierecht

Onderwerpen van vandaag

Hoofdstuk 3: Huwelijk en geregistreerd partnerschap 

- Huwelijk 

- Vereisten huwelijk 

- Geregistreerd partnerschap

- Rechten en verplichtingen van echtgenoten en partners 

Hoofdstuk 4: Gemeenschap van goederen en huwelijkse voorwaarden

- Gemeenschap van goederen

- Ontbinding gemeenschap

- Huwelijkse voorwaarden

- Verrekenbedingen 

Wat is een huwelijk?

• Wettelijke verbintenis tussen twee personen 

• Titel 5 van Boek 1 BW <- Vastgelegd hoe een huwelijk tot stand komt

• EVRM: artikel 12 -> Iedereen heeft het recht om te trouwen en een gezin te stichten 

• 1 april 2001 -> Wet openstelling Huwelijk  

Twee verschillen: 

1. Afstammingsrecht 
2. Erkenning huwelijk in het buitenland 

Kenmerken van het huwelijk

Burgerlijk huwelijk vóór religieus huwelijk 

Huwelijk wordt meestal gesloten in het gemeentehuis 

• Minimaal 2 en maximaal 4 meerderjarige getuigen 

Kan ook buiten het gemeentehuis, wel bepaalde eisen:

• Binnen de gemeentegrenzen 
• Iedereen moet de huwelijksuitsluiting kunnen bijwonen
• Moet voldoen aan wet- en regelgeving in het kader van brandveiligheid
• Bereikbaarheid
• Kleedruimte voor de ambtenaar van de burgerlijke stand
• Toestemming van de eigenaar van de locatie

Vereisten om een huwelijk aan te gaan

1. Leeftijd -> Art. 1:31 BW
2. Gestoorde geestvermogens als huwelijksbeletsel -> Art. 1:32 BW
3. Monogamie -> Art. 1:33 BW 
4. Curatele
   
5. Verwantschap als huwelijksbeletsel -> Art. 1:41 BW
6. Partnerschap als huwelijksbeletsel -> Art. 1:42 BW 
7. Stuiting -> Art. 1:50 BW

Schijnhuwelijk 

Art. 1:71a BW:" Op verzoek van het openbaar ministerie kan een huwelijk als schijnhandeling wegens strijd met de Nederlandse openbare orde worden nietig verklaard indien het oogmerk van de echtgenoten, of één hunner, niet was gericht op de vervulling van de door de wet aan de huwelijkse staat verbonden plichten, doch op het verkrijgen van toelating tot Nederland".

Beperkingen 

• Art. 1:72-75 BW

• Wie? Periode? Wanneer? 

• Terugwerkende kracht 

• Art. 1:77 lid 1 uitzonderingen

Geregistreerd partnerschap

• Wettige erkenning 
  
• Rechten en plichten 
• Art. 1:80 BW
• Verschil met huwelijk 
• Omzetting tot huwelijk

Rechten en verplichtingen van echtgenoten

• Art. 1:67 lid 1 BW: "De aanstaande echtgenoten moeten ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand en in tegenwoordigheid van de getuigen verklaren, dat zij elkander aannemen tot echtgenoten en dat zij getrouw alle plichten zullen vervullen, die door de wet aan de huwelijkse staat worden verbonden.".

• Zorgplicht: Art. 1:81 BW

1. Getrouwheid, hulp en bijstand verlenen 
2. Het "nodige" geven (draagplicht)

• Vermogensrechtelijk en niet-vermogensrechtelijk 

Onderhoudsverplichtingen 

Zorgplicht kinderen

• Verzorging en opvoeding 

Informatieplicht

• Informatie strekken aan echtgenoot

Draagplicht

• Kosten der huishouding

Fourneerplicht (Bijdrageplicht)

 

Aansprakelijkheid 

• Echtgenoten zijn hoofdelijk aansprakelijk voor verbintenissen in het kader van het huishouden
• Zekerheid voor de wederpartij 
• Beiden aansprakelijk 
• Beëindigen kan met goedkeuring van de rechter 
• Vrijwaring 

Vergoeding, verhaal en bestuur

Vergoeding -> Art. 1:95 BW

Verhaal -> Art. 1:96 BW

• Aanwijsrecht 
• Overnemingsrecht 

Bestuur -> Art. 1:97 BW

Gevallen ontbinding van de gemeenschap

• Art. 1:99 BW, gevallen waarin de gemeenschap wordt ontbonden.
• Derdenbescherming

Gemeenschap van goederen

• Algehele gemeenschap van goederen 

• Beperkte gemeenschap van goederen 
  

• Verschil in vermogens 

Uitgezonderde goederen 

• Art. 1:94 lid 2 BW bepaalt de uitgezonderde goederen:

- Goederen die een echtgenoot via erfenis of via een gift ontvangt;

- Pensioenrechten waarop de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding van toepassing is;

- Verzorgingsvruchtgebruik

• Art. 1:94 lid 3 BW geeft twee uitzonderingen op lid 2:

- Giften onderling;

- Insluitingsclausule 

Gemeenschappelijke schulden 

• Art. 1:94 lid 7 BW somt de volgende gemeenschappelijke schulden op:

1. Gezamenlijke schulden die vóór het huwelijk al bestonden
2. Schulden die echtgenoten tijdens het huwelijk zelf of gezamenlijk zijn aangegaan

Uitgezonderde schulden

• Art. 1:94 lid 7 sub a, b en c BW bepalen dat de volgende schulden niet binnen de gemeenschap vallen:

- Schulden met betrekking tot een privégoed

- Schulden die voortvloeien uit een erfenis

- Schulden die samenhangen met een door een echtgenoot gedane gift, die pas na zijn overlijden tot uitvoering wordt gebracht

Wat zijn huwelijkse voorwaarden?

• Huwelijkse voorwaarden

• Notariële akte art 1:115 BW lid 1:  "Huwelijkse voorwaarden moeten op straffe van nietigheid bij notariële akte worden aangegaan.". 

• Vernietiging

• Koude uitsluiting

Wat is een verrekenbeding?

• Verrekenbeding

• Periodieke verrekenbeding

• Finaal verrekenbeding 

Korte pauze!

Daarna door met de quiz

Onder welke voorwaarde(n) kan een huwelijk nietig worden verklaard volgens Artikel 1:70 BW?

1. Op verzoek van de ouders
2. Op verzoek van de echtgenoten
3. Op verzoek van het openbaar ministerie
4. Alle bovenstaande antwoorden zijn juist

Casus

Mark en Marie zijn op 1 april 2018 in het huwelijk getreden. Mark wordt op 15 juni 2018 twintig jaar oud. Marie heeft een bonus gekregen op haar werk en besluit een nieuwe auto te kopen als verjaardagscadeau voor Mark. Ze koopt een gloednieuwe BMW en geeft deze op zijn verjaardag cadeau.

Valt het verjaardagscadeau van Marie binnen of buiten de gemeenschap, en waarom?

1. Het verjaardagscadeau valt binnen de gemeenschap van goederen.
2. Het verjaardagscadeau valt buiten de gemeenschap van goederen.

Casus

We keren terug naar de kwestie van de gemeenschap van goederen van Mark en Marie. Ter herinnering: zij zijn op 1 april 2018 in het huwelijk getreden. Marie kocht haar eerste auto, een Peugeot 108, op 15 juni 2013, en zij gebruikt deze auto nog steeds. Op 15 maart 2024 ontstaat er een schuld van 2500 euro gerelateerd aan de Peugeot 108.

Valt deze schuld onder de gemeenschap van goederen?

1. Ja, de schuld valt onder de gemeenschap van goederen
2. Nee, de schuld valt niet onder de gemeenschap van goederen

Wat is het belangrijkste verschil in het afstammingsrecht tussen heteroseksuele paren en homoseksuele/lesbische paren in Nederland?

1. Bij heteroseksuele paren worden beide echtgenoten automatisch juridische ouders van een kind geboren tijdens hun huwelijk, terwijl bij homoseksuele/lesbische paren ten minste één ouder een juridisch proces moet doorlopen om het ouderschap te verkrijgen
2. Zowel heteroseksuele als homoseksuele/lesbische paren krijgen automatisch juridische ouderschapsrechten bij de geboorte van een kind tijdens hun huwelijk
3. Bij heteroseksuele paren worden beide partners automatisch juridische ouders van een kind geboren tijdens hun huwelijk, maar dit is niet automatisch het geval bij homoseksuele/lesbische paren

Welk van de volgende stellingen beschrijft correct een vereiste of beletsel voor het aangaan van een huwelijk volgens het Nederlandse Burgerlijk Wetboek?

1. Personen mogen met meer dan één partner tegelijkertijd getrouwd zijn, zolang alle partijen instemmen met deze polygamische structuur. Dit is in overeenstemming met de Nederlandse wetgeving op monogamie
2. Personen onder curatele vanwege ernstig drank- of drugsmisbruik kunnen zonder enige vorm van toestemming trouwen, aangezien hun capaciteit om beslissingen te maken over persoonlijke en financiële zaken niet beïnvloed wordt door hun curatele status.
3. Personen die een geestelijke stoornis hebben waardoor zij hun wil niet kunnen bepalen of de betekenis van hun verklaringen niet kunnen begrijpen, mogen geen huwelijk aangaan. Dit is om de wederzijdse begrip en toestemming van beide partijen te garanderen

Als er huwelijkse voorwaarden tijdens het huwelijk worden opgesteld. Vanaf welke datum gelden de voorwaarden?

1. Vanaf het begin van het huwelijk
2. Vanaf de dag nadat de notaris de notariële akte heeft opgesteld
3. Vanaf de dag dat de notaris de notariële akte heeft opgesteld

Maria koopt een lamp, ze betaalt met 200,- euro uit haar privévermogen en 300,- euro uit de gemeenschap. Wat is juist?

1. Maria moet voor 300,- euro uit de gemeenschap worden vergoed
2. De gemeenschap moet Maria voor 200,- euro vergoeden

In welk geval is er geen sprake van derden bescherming?

1. Overlijden
2. Echtscheiding
3. Scheiding van tafel en bed
4. Beëindiging door wederzijds goedvinden

Casus

Anna lijdt aan dementie en is getrouwd met Jan. Ze is niet meer is staat om voor zichzelf te zorgen. Jan brengt haar naar een verpleeghuis, omdat hij oud is en niet meer voor haar kan zorgen. Hier wordt zij heel goed en voorzichtig behandeld. Jan komt elke dag langs op bezoek bij Anna. De dochters van het echtpaar vinden dat zij prima voor hun moeder Anna kunnen zorgen en nemen haar mee uit het verpleeghuis. De dochters weigeren Anna terug te brengen. Jan is het er niet mee eens en legt de zaak bij de rechter. 

Wat zal de rechter oordelen?

1. Jan mag bepalen waar Anna moet verblijven, omdat hij zorgplicht voor haar heeft
2. De dochters zijn prima in staat om voor Anna te zorgen, dus ze mogen Anna thuis houden

Recap 

Tips en Tops voor het leren 

Bedankt!!!

Bedankt voor het 

meedoen!!!