Laatste les TL4 24 -4

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Welkom!

Neem niet deel!

https://schooltv.nl/video-item/hoe-ontstaat-wind-door-het-verschil-tussen-hoge-en-lage-luchtdruk

Wat is luchtdruk?

Luchtdruk is de kracht die de lucht uitoefent per oppervlakte-eenheid. Het wordt gemeten met een barometer.

Hoe ontstaat wind?

Wind ontstaat door drukverschillen in de atmosfeer. Lucht stroomt van hoge naar lage drukgebieden. Hoe groter het drukverschil, hoe sterker de wind.

Hoge en lage drukgebieden

Hoge drukgebieden worden gekenmerkt door dalende lucht en zorgen vaak voor helder weer. 

Lage drukgebieden hebben stijgende lucht en zijn vaak geassocieerd met slecht weer.

Windrichtingen

Windrichtingen worden aangegeven met behulp van een windroos. Noord, Oost, Zuid en West zijn de hoofdwindrichtingen, en er zijn ook tussenliggende richtingen zoals Noordoost en Zuidwest.

Isobaren

De isobaren zijn lijnen die punten van gelijke druk met elkaar verbinden. Hiermee kunnen zowel gebieden van hoge als lage druk afgebakend worden. In een gebied waar de isobaren dichtbijelkaar liggen staat er een krachtige wind.

Samenvatting

Luchtdruk is de kracht van de lucht per oppervlakte-eenheid. Het corioliseffect veroorzaakt afwijkingen in de windrichting. Wind ontstaat door drukverschillen in de atmosfeer en wordt beïnvloed door geografische kenmerken.

Verschil hoog- laag Nederland

NAP= Normaal Amsterdams Peil

—>de gemiddelde hoogte van de zeespiegel.

Je ziet hier duidelijk verschil tussen het hoge en het laaggelegen deel van Nederland.

Overstroom jij als de dijken breken? Waarom wel/niet?

Land door rivieren

▪️ Nl = deltagebied van grote rivieren

     - Rijn

     - Maas

     - Waal

     - IJssel

=> Weet waar de rivieren liggen!

Twee soorten dijken

▪️ winterdijk —> ligt op de oeverwal, hoog

▪️ zomerdijk —> ligt dichtbij de rivier, lager

▪️tussen winterdijk en de rivier ligt een gebied dat mag overstromen bij te hoog water: de uiterwaarden. 

▪️ Kijk naar de afbeelding en zie het verschil!

Polders in Nederland

Polder = Gebied met een kunstmatige waterstand omringd door dijken.

Waterwinning: 3 manieren om aan drinkwater te komen ➡

1. grondwater
2. oppervlaktewater
3. duinen

Drinkwater uit grondwater

WAAR? 

📌 Hoog-NL

HOE?

📌 Neerslag —> infiltreert in de bodem —> grondwaterlaag ligt op 20m tot 200m diepte —> naar boven gehaald en gezuiverd tot drinkwater.

Drinkwater uit oppervlaktewater

WAAR?

📌 Laag-NL

WAAROM?

📌 grondwater is zout in laag-Nederland

HOE?

📌 rivierwater bewaard in spaarbekkens —> zuiveren

📌 duurder

Drinkwater uit de duinen

WAAR?

📌 Kust

WAAROM? 

📌 drinkwater grote steden in de Randstad

HOE?

📌 zoetwaterzak

—> zoet water drijft op zout water in soort zak

PROBLEEM

📌 zoetwaterzak werd te klein door teveel waterwinning

OPLOSSING

📌 water uit rivier in zoetwaterzak pompen, diep in de grond omdat plantengroei anders veranderde.

Watergebruik in NL

Huishoudens:

📌 Per huishouden 120 liter/per persoon/per dag!

Industrieel watergebruik: 2 soorten —>

✅ proceswater: nodig in proces, bv wassen groente

     Hoeft niet drinkbaar te zijn —> oppervlaktewater + 

     grondwater.

✅ koelwater: afkoelen manchines, warm water in rivier en meer

     Electriciteitscentrales grootste gebruiker koelwater: 1600 liter/per dag/ per persoon!

Landbouw ➡ grootste waterverbruiker!

📌 irrigatie

Watervoetafdruk

➡ Al het zoet water dat je gebruikt voor huishouden, landbouw en industrieproducten.

 ➡ Watervoetafdruk NL:

      - huishoudelijk water

      - industrieel water

      - landbouw water    +

      = watervoetafdruk