De vuist van Piëmonte

De vuist van Piëmonte
De vuist van Piëmonte
1 / 37
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 5

Cette leçon contient 37 diapositives, avec diapositives de texte et 1 vidéo.

time-iconLa durée de la leçon est: 45 min

Éléments de cette leçon

De vuist van Piëmonte
De vuist van Piëmonte

Slide 1 - Diapositive

“Italië is af, nu de Italianen nog” 
- Massimo d’Azeglio

Slide 2 - Diapositive

Slide 3 - Vidéo

Va, pensiero sull'ali dorate!
(Vlieg, gedachte, op gouden vleugels)

Oh mia patria sì bella e perduta!  
(O, mijn vaderland, zo mooi en zo verloren)

Slide 4 - Diapositive

Slide 5 - Diapositive

Risorgimento
Lessenreeks over de Italiaanse eenwording, het Risorgimento.

Na de introductieles staan hoofdstukken uit het boek De vuist van Piëmonte centraal. Deze worden vóór de les gelezen en tijdens de les besproken.

In periode 2 wordt een essay over het Risorgimento geschreven

Slide 6 - Diapositive

Rome
Italia is de kern van het Romeinse Rijk

Rijk wordt bestuurd vanuit Rome

Dankzij aanwezigheid paus blijft Rome gedurende de middeleeuwen een aanzienlijke stad

Slide 7 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
- In Rome zetelde de paus.
- In Florence begon de Renaissance.
- Genua en Venetië domineerden de handel. 


Vroegmoderne tijd zorgt voor: 
- verminderde economische macht van de Italiaanse steden en
- verminderde politieke macht van de paus.




Slide 8 - Diapositive

Napoleon
1797: Napoleon verovert de Italiaanse republieken en start centralisatie

In de nieuwe republiek worden moderne wetten en een doelmatig bestuur ingevoerd.

Italianen maken kennis met Verlichting én nationalisme.

Gevolg: versnelde opkomst van "Italiaans" nationaal bewustzijn.



Slide 9 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




Il Risorgimento: de wederopstanding

Slide 10 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




"Italië is een geografische uitdrukking."
- Metternich

Slide 11 - Diapositive

Inleiding
"De lange arm van de paus..."

"Een bron van internationale spanningen"? 

Invloed van de Verlichting

Wat maakt de eenwording moeizaam?

"Een gematigde revolutie van bovenaf"

David Hume: Grote Mannen Geschiedenis?




Slide 12 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.






Ideeën groeien snel als ze worden bewaterd met het bloed van martelaren.
- Mazzini

Slide 13 - Diapositive

Restauratie
1815: Congres van Wenen

Overwinnaars van Napoleon maken afspraken


Ancièn Regime zorgt voor behoud macht.
Oude vorstenhuizen keren terug.

Gevolgen:
Groeiend verzet tegen de autoritaire orde
Verspreiding liberalisme en nationalisme



Slide 14 - Diapositive

Samenvatting
Rol van Oostenrijk

Hoe reageert Vittorio Emanuele I  na zijn winterslaap?

Verbond tussen troon en altaar?

Welk Europees mandaat?

Grote armoede en ellende: waarom dan géén revolutie?


Slide 15 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




Een enkele keer horen we wel eens het woord "Italië, maar het levert geen echo op in de harten van de bevolking.
- Pietro Giordani

Slide 16 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




"Piemonte is één van de achterlijkste staten van Italië"
- John Davis

Slide 17 - Diapositive

Italia?
Géén nationaal gevoel

Noorden: versnipperd, rijk, industrie, verlichte bovenklasse
Zuiden: centraal georganiseerd, arm, landarbeiders

In het zuiden ontstaat schaduweconomie
20ste en 21ste eeuw: maffia 
 Paese reale vs paese legale

Slide 18 - Diapositive

Nationalisme
Koninkrijk Piëmonte onderdrukt het liberalisme hardhandig. Groot leger en carabinieri om controle te houden.

Grote economische problemen

Carbonari: verzamelnaam van geheime genootschappen zoals La Giovane Italia.
Doel: stichten democratisch Italië: monarchie met grondwet en parlement
Leider: Giuseppe Mazzini. 

Slide 19 - Diapositive

Kern
Hoe gaat het eraan toe in Piëmonte op economisch, sociaal en politiek gebied?
Welke krachten zijn er aanwezig in de regio van Piëmonte?
Was Piëmonte klaar voor de verschillende verlichte veranderingen die sommigen wilden doorvoeren?

Slide 20 - Diapositive

Revolutie
Oorzaak van de revolutie: economie?
Als water maar lang genoeg is... (blz 41)

1820: eerste revolutie -> gevolg van internationale ontwikkelingen
Koning Ferdinand I van de Twee Siciliën moet grondwet accepteren

Metternich reageert: herstelt autoritaire orde

La Gazza Ladra




Slide 21 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




De enige aanwijzing die de Italianen begrijpen is een schot met een pistool.
- Metternich

Slide 22 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




O, Slaafs Italië, huis van lijden, een schip zonder loods in een grote storm, niet de heerseres van de provincies maar van een hoerenhuis
- Dante

Slide 23 - Diapositive

Vervolg
Rol Carlo Alberto.

Door grondwet 1821 treedt Vittorio Emmanuel I af.
Met steun van Metternich volgt conservatieve Carlo Felice hem op (blz 47).

Genua: salons waar Verlichte & nationalistische ideeën zich verspreiden
Dante, Petrarca, Machiavelli 
Hoe past dit bij nationalisme? 

Slide 24 - Diapositive

Buitenland
Langdurige buitenlandse overheersing (Frankrijk, Oostenrijk)
"Italianen zijn ballingen in hun eigen land"

Manzoni: I promessi Sposi
Mazzini: Opvoeding over de toekomst
Mazzini en de Verlichting

1830: nieuwe golf revoluties in centraal Italië Vorsten en paus zijn doelwit. 
Carbonari zitten achter de revoluties.

Slide 25 - Diapositive

Interventie
Op verzoek paus intervenieert Oostenrijk.

Gevolg: vervolging Carbonari. Velen sluiten zich aan bij La Giovane Italia

Literatuur wordt uiting van ideeën en verzet.

Mazzini groeit door zijn geschriften uit tot een held. 

Wat is het belang van Mazzini?






Slide 26 - Diapositive

Mazzini


Ideoloog van het Risorgimento
(1805-1872)

Roepende vanaf de zijlijn?

Waar moet je bij Mazzini aandacht aan geven?



Slide 27 - Diapositive

1848
Revolutiejaar betekent einde autoritaire orde. 

  • Frankrijk: Februarirevolutie.
  • Duitsland: Frankfurter Parlement
  • Nederland: Thorbecke.
  • Oostenrijk: ballingschap Metternich

Carlo Felice van Piëmonte durft Oostenrijk uit te dagen maar verliest de Eerste Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog
Eerste Italiaanse oorlog met Garibaldi

Slide 28 - Diapositive

Verandering
In reactie op de nederlaag roepen Venetië, Toscane én Rome zich uit tot republiek. De paus ontvlucht de stad.

De Romeinse Republiek wordt geleid door Mazzini en de revolutionair Garibaldi.

Ditmaal is het Frankrijk dat de orde herstelt. 

Alleen Piëmonte blijft onafhankelijk en wordt toevluchtsoord van revolutionairen.





Slide 29 - Diapositive

Garibaldi


Strijder van het Risorgimento
(1805-1872)

Overdreven heroïsche mythe vorming?

Waar moet je bij Garibaldi aandacht aan geven?



Slide 30 - Diapositive

Invloed
Tot de 16de eeuw spelen de Italiaanse steden een belangrijke rol in Europa:
In Rome zetelde de paus.
In Florence begon de Renaissance.
Genua en Venetië domineerden de handel. 

De opkomst van de koloniale machten leidde tot verminderde economische macht van de Italiaanse steden.
De Reformatie leidde tot verminderde politieke macht van de paus.




Er is nu maar één staatsman in Europa, maar ongelukkigerwijs is hij tegen ons. Dat is Cavour.
- Metternich

Slide 31 - Diapositive

Cavour
Koning van Piëmonte: Vittorio Emmanuele II.
Zijn machtige premier Camillo Benso, de graaf van Cavour, werkt hard aan internationale steun voor het Risorgimento.

"En dat alles heet Cavour"

Cavour zorgt voor draagvlak in Engeland en Frankrijk voor eenwording.
Deelname Krimoorlog

Slide 32 - Diapositive

Solferino
 1859: Oostenrijk verklaart de oorlog aan Piëmonte.: Tweede Italiaanse Onafhankelijkheidsoorlog.
Keizer Napoleon III steunt Piëmonte.

Meer dan 200.000 soldaten strijden tijdens de gruwelijke veldslag bij Solferino.

Na het zien van het slagveld richt Henri Dunant het Rode Kruis op.

Slide 33 - Diapositive

Herhaling
Noord versus Zuid Italië 

1815: Restauratie: onderdrukking Verlichting in Piëmonte

Verzet via Carbonari (Giovane Italia

Revoluties worden onderdrukt door Oostenrijk (1820, 1830) en Frankrijk (1848)

Deelname Krimoorlog leidt tot veranderende politiek Frankrijk -> steun eenwording

Slide 34 - Diapositive

Richting Italië
Garibaldi boekt enkele belangrijke overwinningen met zijn troepen.

Geraakt door de vele slachtoffers stuurt Napoleon III aan op vrede.
Lombardije wordt toegevoegd aan Piëmonte, Frankrijk krijgt Nice. 

Het vredesverdrag negerend verovert Piëmonte een jaar later de centraal Italiaanse staten. 



Slide 35 - Diapositive

Il mille
1860: Garibaldi valt met duizend soldaten Sicilië binnen

Napolitaans leger valt uit elkaar
Garibaldi verovert Koninkrijk der beide Sicilië 

Vittorio Emmanuel II en Cavour ontmoeten Garibaldi en nemen macht over

Alleen Rome is niet verenigd door Piëmonte

Slide 36 - Diapositive

Italia?
Frans-Duitse Oorlog (1870-1871) lokt Franse troepen uit Rome weg

Pauselijke zoeaven bieden heftig weerstand tegen Italiaanse troepen

20 september 1870: val van Rome

Paus Pius IX verlaat Lateranen en gaat in ballingschap in Vaticaan
1929: Verdrag van Lateranen


Slide 37 - Diapositive