5.2 De komst van de fabriek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

H5 - Fabrikanten en arbeiders

5.2 De komst van de fabriek

5.2

De komst van de fabriek

kenmerkende aspecten

1. De wetenschappelijke revolutie.

2. De industriële revoluties die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving.

3. Discussies over de 'sociale kwestie'.

4. De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie.

5. De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme. confessionalisme en feminisme

ontwikkelingen en verschijnselen die typisch zijn voor deze periode.

hoofdvraag: Hoe zorgde de Industriële revolutie voor grote veranderingen in de westerse wereld en in de koloniën?

deelvragen:

1. Op welke manier maakten de agrarische revolutie en de demografische revolutie de Industriële Revolutie mogelijk?

2. Door welke uitvindingen vond de overgang plaats van huisnijverheid naar het werken in de fabriek?

3.Wat waren de leef- en werkomstandigheden in de snel groeiende industriesteden tijdens de Industriële Revolutie?

4. Hoe en waarom veranderde na 1850 de verhouding tussen West-Europa en de gebieden in Afrika en Azië?

5.Welke belangengroepen ontstonden om de positie van de arbeiders te verbetern en de belangen van de arbeiders te verdedigen?

Leerdoel

Aan het eind van deze les 

kun jij uitleggen door welke uitvindingen de overgang van huisnijverheid naar het werken in de fabriek plaats vond .

Technologie

• Bevolkingsgroei leidt tot werkloosheid platteland
• Boeren werken in winter in huisnijverheid --> garen spinnen en kleding weven
• Kunnen vraag naar kleding niet aan
• Gevolg: zoektocht naar snellere productiemethoden
• 1773: uitvinding schietspoel (John Kay)
• Gevolg: veel meer garen beschikbaar dan wevers kunnen bewerken...

Technologie

• 1764: Spinning Jenny (James Hargreaves)
• Gevolg: grotere productie kleding
• 1767: Waterframe (Richard Arkwright)
• Spinmachine aangedreven door waterkracht
• Te groot voor huisnijverheid + snelstromend water noodzakelijk
• Gevolg: ontstaan fabrieken en einde huisnijverheid

Stoomkracht

• Rivieren zijn onbetrouwbaar: weinig goede plekken en kans op droogte
• 1720: stoommachine (Thomas Newcomen) --> gebruik in mijnbouw
• 1777: James Watt verbetert stoommachine --> toepassing kledingindustrie mogelijk
• Gevolg: fabrieken hebben geen rivier nodig
• Gevolg:

       Ontstaan fabriekssteden in buurt

       kolenmijnen (urbanisatie)

Aan de slag!

mk WB opdr par 5.2

opdr 1 t/m 14

niet:  12

Gebruik daarbij de teksten uit je TB 

Afronden

nabespreken opdr  5 en 14

Hoofdstuk 5 

Dit is alleen huiswerk  als je het in de les niet af had.

mk WB opdr par 5.2

opdr 1 t/m 14

niet: 12

Gebruik daarbij de teksten uit je TB