5.2 Besluiten en besturen

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

5.2 Besluiten en besturen

Leerdoelen

• Uitleggen wat we verstaan onder de watersnoodramp
  
• Hoe wetten tot stand komen en worden uitgevoerd
• Hoe lagere overheden tot stand komen en werken
• Hoe het bestuur van het Koninkrijk der Nederlanden is geregeld
• Hoe de regering en het parlement tot stand komen en werken

Invloed op de politiek

• Na de watersnoodramp stopte de overheid miljarden euro’s in de Deltawerken.
  
• Doel: Nooit meer een watersnoodramp!
  
• “ U bent veilig!”Aldus oud-koningin Beatrix.

Invloed op de politiek

• Regering moest een adviesorgaan krijgen om veiligheid van de kust te verdedigen.
  
• Wetsvoorstel: 1955 Deltawet
  
• Goedgekeurd in 1958. Eerst Tweede Kamer, dan Eerste Kamer en daarna tekent de koning(in) het.

Deltawerken

Opdracht Nederlandse overheid

Maak in tweetallen of drietallen een schema van de Nederlandse overheid.

Welke instellingen zijn er? Door wie worden ze gekozen?

Probeer zo volledig mogelijk te zijn

Invloed in de politiek

• Elke 4 jaar: verkiezingen om Tweede Kamer (150 leden)
  

• Nederlands staatsburgers kiezen hun vertegenwoordiger. ---> actief kiesrecht
  
• Nederlands staatsburgers mogen zichzelf ook verkiesbaar stellen ---->passief kiesrecht
  

Formatie

• Na de verkiezingen gaan de partijen formeren om een kabinet te vormen
• Kabinet bepaalt wat de komende 4 jaar gebeurt
• Vaak grootste partijen die gaan samenwerken als de ideeën overeenkomen. Willen een meerderheid in de kamer.
• Tweede kamer controleert het kabinet.

Rol van de media

Media controleert het kabinet en de regering

Vragen stellen

Informatie achterhalen

Burgerinitiatieven promoten (handtekeningen actie)

Invloed op de politiek

Eerste kamer (75 leden): Controlerende functie --> vb. wetsvoorstellen controleren

Eerste kamer wordt niet gekozen door de burgers, maar door de provincie (provinciale staten)

Lagere overheden

Provinciale staten: besluiten over zaken die te groot zijn voor gemeenten, maar die niet landelijk geregeld worden zoals natuurgebieden.

Gemeente: gaat over zaken die in steden en dorpen spelen.

Waterschappen: zorgen in hun gebied voor de dijken en de waterkwaliteit.

Bestuur van het koninkrijk

Koninkrijk: Nederland, Aruba, Curaçao en Sint Maarten

Hebben Nederlandse nationaliteit

Landen hebben hun eigen regering

Rijksministerraad besturen het koninkrijk, kunnen ingrijpen als dat nodig is

Aan de slag...

Maak opdracht 1 t/m 8

Parlement: Eerste en Tweede kamer

Kabinet: Ministers en Staatssecretarissen 

Regering: Koning en ministers

Een wet uitvoeren, hoe gaat dat?

Voorbeeld: Watersnoordramp 1953.

• Drie weken na de ramp: deltacommissie (deskundigen die een plan bedachten).
• Kabinet (ministers en staatssecretarissen) nam deze plannen over.
• Kabinet maakt een wetsvoorstel.
• Tweede kamer keurt wetsvoorstel goed.
• Eerste kamer keurt wetsvoorstel goed.
• Koningin zet handtekening.
• Deltaplan wordt uitgevoerd.

Voordat een nieuwe wet geldig is worden er een aantal stappen genomen. In welk antwoord staan de volgende 4 stappen in de juiste volgorde?

1. Regering doet een wetsvoorstel - Het staatshoofd ondertekent de wet - Eerste Kamer keurt de wet goed - Tweede Kamer keurt de wet goed
2. Regering doet een wetsvoorstel - Het staatshoofd ondertekent de wet - Tweede Kamer keurt de wet goed - Eerste Kamer keurt de wet goed
3. Regering doet een wetsvoorstel - Tweede Kamer keurt de wet goed - Eerste Kamer keurt de wet goed - Het staatshoofd ondertekent de wet
4. Regering doet een wetsvoorstel - Eerste Kamer keurt de wet goed - Tweede Kamer keurt de wet goed - Staatshoofd ondertekent de wet

Rijksoverheid: bestuurt het land

Regering: 

Kabinet: 

Parlement: 

Fractie: 

Staatssecretaris: 

Taak:

link naar website overheid

Rijksoverheid: bestuurt het land

Regering: Koning en ministers

Kabinet: ministers en staatssecretarissen 

Parlement: Eerste en Tweede Kamer

Fractie: leden van een politieke partij

Staatssecretaris: ondersteunt een minister met een zware taak bijv. bij Onderwijs Cultuur Wetenschap - cultuur en media

Voert wetten en overheidstaken uit, maakt begrotingen

link naar website overheid

Wat weet je van de werking van de Nederlandse politiek?