4.5 deel 1 SOA's

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

2.7

Voorkomen van SOA's

Wat betekent de afkorting
SOA ?

Hoe kun je een SOA krijgen?

1. Via bloed, sperma of vaginaal vocht waarin de ziekteverwekker zich bevindt
2. Via sperma of vaginaal vocht waarin de ziekteverwekker zich bevindt
3. Alleen via sperma waarin de ziekteverwekker zich bevindt
4. Alleen via bloed waarin de ziekteverwekker zich bevindt

Welke ziekteverwekkers kunnen een SOA veroorzaken?

1. alleen virussen
2. alleen bacteriën
3. zowel virussen als bacteriëren
4. zowel virussen, bacteriën en parasieten

Via welke vormen van onbeschermde seks kun je een SOA oplopen?

1. alleen via geslachtsgemeenschap
2. via geslachtsgemeenschap en orale seks
3. via geslachtsgemeenschap, anale en orale seks
4. via geslachtsgemeenschap, anale, orale seks en zoenen

Belangrijke websites

https://www.soaaids.nl/nl

https://sense.info/nl/

Bacterie	Virus	Parasiet
chlamydia	HIV	schaamluis
gonorroe	herpes	schurft
syfilis	genitale wratten	(trichomonas)
(shigella)	hepatitis B
	HPV

antibiotica

vaccinatie

1. Chlamydia Trachomatis

jongens vaak (50%) wel klachten (pijn bij plassen of pijn in de balzak), meisjes vaak niet (10%)

kan bij meisjes leiden tot onvruchtbaarheid

goed te behandelen met antibiotica

2. Genitale wratten/HPV

wratten veroorzaakt door HPV

niet ernstig, wel vervelend

HPV kan jaren later soms leiden tot baarmoederhalskanker, anuskanker of keelkanker

3. Gonorroe

(Neisseria gonorrhea)

bekend als de 'druiper'

pijn bij plassen, jeuk en bloederige ontlasting

goed te behandelen met antibiotica

4. Genitale herpes

(Herpes Simplex = hsv-2)

rondom mond = koortslip

(hsv-1)

blaasjes, zweertjes

heb je het een keertje gehad? dan duikt het virus weer op als je weerstand laag is.

5. Hepatitis B

moe, misselijk, pijn, geelzucht en uiteindelijk leverontsteking

vaccinatie, voor sekswerkers, drugsgebruikers, ziekenhuis, reizigers naar Azië, Afrika en M/Z-Amerika

6. HIV

Humaan Immunodeficiency Virus

HIV positief? met speciale HIV-remmers kun je AIDS voorkomen

HIV verzwakt je afweer

7. Syfilis

(Treponema pallidum)

stadium 1: 

zweertjes, verdwijnen vanzelf na 

3-6 weken

stadium 2: 

grieperig, haaruitval, vlekjes op de huid.

stadium 3:

zonder behandeling tast bacterie hart, botten en hersenen aan

bacterie, dus ANTIBIOTICA!

8. Schaamluis

wordt ook wel 'platjes' genoemd

jeuk en wondjes

vervelend maar ongevaarlijk

behandelen met 

luis-dodende-crème

Twee uitspraken:
Wim zegt: Iemand met HIV heeft ook AIDS
Bauke zegt: HIV is de meest voorkomende SOA in Nederland
Wie heeft gelijk?

1. Wim heeft gelijk
2. Bauke heeft gelijk
3. Beide hebben gelijk
4. Beide hebben ongelijk

Noem een SOA dat door een virus wordt veroorzaakt.

SOA's kun je krijgen door onveilige seks.

Voorkomen is beter dan genezen!

Er zijn veel thuis-testen te koop maar die zijn niet allemaal even betrouwbaar. Testen via de huisarts of via het gratis Sense-spreekuur bij de GGD, zijn het meest betrouwbaar.

HUISWERK

Maak alle opdrachten in je studiewijzer af.
Basisstof 7 + 8 opdracht 39 t/m 46
Klaar? Ga oefenen voor de toets 
D-toets of biologiepagina.nl