Tekst en alineaopbouw

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Alle uitgevers hebben hun verantwoordelijkheid genomen. Als de overheid oproept niet meer de weg op te gaan omdat het overal Code Rood is, kun je niet zo’n 20.000 chauffeurs en bezorgers met hun volle fietstassen over besneeuwde en gladde wegen sturen. In het donker. Dan gebeuren er gegarandeerd ongelukken en dat willen we niet. De grote vrachtwagens met kranten kunnen misschien nog wel over de snelwegen rijden. Maar hoe krijg je ze vervolgens bij alle lokale uitdeelposten? Vergeet niet dat een aantal van onze bezorgers boven de 60 is. Zij vinden het fijn ‘s ochtends lekker bezig te zijn en kranten te bezorgen. Maar in deze omstandigheden was het onverantwoord.

Voor uitgevers is dit de aller moeilijkste beslissing. Het zit niet in ons DNA om de krant niet te bezorgen bij onze abonnees. Je ontneemt hun het leesplezier, het ochtendritueel. Maar zoals wij ook niet van onze journalisten vragen dat zij de weg op moeten, willen wij ook niet dat bezorgers en distributeurs onnodige risico’s lopen. Het lijkt erop dat de abonnees dit snappen. We krijgen nauwelijks klachten. Rond Covid-19 konden we voorzorgsmaatregelen nemen en alles er omheen organiseren, maar bij de natuur ben je soms kansloos.

Mogelijk was het toen ook al niet altijd verantwoord en werd er toch een poging gewaagd zo veel mogelijk kranten te bezorgen. Ik ben blij dat mediabedrijven als DPG Media en Mediahuis hier nu serieus over nadenken.”

We doen er alles aan de krant te bezorgen. De deadline voor de redacties is met een uur vervroegd zodat we eerder kunnen drukken. Het kan zijn dat de krant ‘s ochtends later door de brievenbus komt. Maar laat ik reëel zijn, de garantie dát hij overal komt, hebben we niet. Wij varen op de kennis van onze lokale depothouders. Zij kunnen de situatie ter plekke het best inschatten. Zij doen er alles aan. Maar als zij het niet verantwoord vinden, staan wij achter hen.

Wat ga je leren? 

• Je leert wat er in een goede alinea moet staan en hoe die uitziet 
• Je leert om een ontbrekende zinnen in een alinea te plaatsen 

• Je leert met een schrijfplan een tekst schrijven van 5 alinea's 

• Je gaat je in groepjes van vier werken aan een tekst en daarna presenteren een aantal groepjes hun resultaat aan de rest van de klas

Wat is een alinea?

Een tekst die alleen uit lossen zinnen bestaat, is niet vlot leesbaar. Een goede tekst bestaat uit logisch gerangschikte stukjes tekst: de alinea's.  

Alinea's zijn de bouwstenen van een tekst. Je bouwt zo je verhaal stap voor stap op. 

Deelonderwerp per alinea 

In elke alinea behandel je een deel van je verhaal. We noemen dit een deelonderwerp. 

Het is handig om, voordat je gaat schrijven, al vluchtig voor jezelf op een rij te zetten welke deelonderwerpen je in de verschillende alinea’s gaat behandelen.

Een langere tekst bestaat uit een logische opbouw: 

• inleiding (meestal één alinea);
• een middenstuk ofwel kern (vaak meerdere alinea’s);
• het slot of de afsluiting (meestal één alinea).
  

Voorwaarden voor een goede alinea

De alinea bevat:

- een deelonderwerp en een hoofdgedachte;

- een kernzin;

- minimaal 2 zinnen  

Hoe geef je alinea's in een tekst aan ?

Sla tussen de inleiding en de kern een regel over. 

Sla tussen de kern en de afsluiting een regel over. Als de kern uit meerdere alinea’s bestaat, sla dan ook steeds een regel over tussen deze alinea’s.

 Dit overslaan van regels noemen we ook wel witregels.

INDIVIDUELE OPDRACHT 

Schrijfopdracht 4 tallen 

 “Het heropenen van het Sophianum en andere middelbare scholen heeft voor- en nadelen”

Je vormt samen met 4 klasgenoten een groepje.

Elke groepslid heeft een taak:

1. Degene die tijd in de gaten houdt;

2. Degene die informatie opzoekt ;

3. Degene die het schrijfplan invult;

4. Degene die de tekst uittypt/opschrijft.

Het schrijfplan

Wat willen jullie er allemaal in zetten?

Maak een woordweb of noteer steekwoorden

Ga na wat je bij elkaar kunt zetten in één alinea

Bedenk de goede volgorde voor de alinea’s

Tekstopbouw

INLEIDING

Alinea 1 deelonderwerp

MIDDENSTUK

Alinea 2 deelonderwerp

Alinea 3 deelonderwerp

Alinea 4 deelonderwerp

SLOT 

Alinea 5 deelonderwerp 

Terugkoppeling 

Groepje leest hun tekst voor

Feedback op produkt (tekst) 

Feedback op proces (schrijfproces en samenwerking)