Leesvaardigheid blok 1 - hoofd- en bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo b
• Leerjaar 4

Tekstdoelen, onderwerp, hoofdgedachte, leesmanieren

Leesvaardigheid blok 1

Wat zijn hoofdzaken in een tekst?

1. Wat belangrijk is in een tekst
2. Wat minder belangrijk is in een tekst

Wat is een kernzin?

1. De eerste zin van de inleiding
2. De laatste zin van het slot
3. De belangrijkste zin van een tekst
4. De belangrijkste zin van een alinea

Waar in de alinea staat de belangrijkste zin?

1. In het midden
2. Meestal aan het begin, soms aan het einde
3. Altijd aan het einde
4. Die kan overal staan

Wat vertel je als je kort wilt vertellen waar een tekst over gaat?

1. Hoofdzaken
2. Bijzaken

HOOFDZAKEN

- wat belangrijk is in een tekst

- hoofdzaken lees je vaak in de inleiding, in het slot en in de kernzin van elke alinea

- tussenkopjes en anders gedrukte woorden kunnen ook helpen om hoofdzaken te vinden

KERNZINNEN

- in een kernzin zet een schrijver vaak het belangrijkste van de alinea: de hoofdzaak

- andere zinnen bevatten bijzaken, minder belangrijke dingen

KERNZINNEN

Een kernzin is vaak de eerste of de laatste zin van de alinea.

HOOFDGEDACHTE van een tekst

- Het belangrijkste van een tekst kan 

in één zin samengevat worden:

de hoofdgedachte

HOOFDGEDACHTE van een tekst

- je vindt de hoofdgedachte van een tekst door de vraag te stellen:

Wat is het belangrijkste wat in de tekst over het onderwerp wordt gezegd?

- de hoofdgedachte van een tekst staat vaak in de inleiding of in het slot van een tekst

 

Herhaling - tekstdoelen

tekstdoel	de schrijver wil	voorbeeld
uitleggen (instrueren)	zeggen hoe je iets moet doen	recept, handleiding, schoolboektekst
informeren	je iets laten weten	nieuwsbericht, folder bij de dokter
overtuigen	zijn mening geven	ingezonden brief, reactie op een website
overhalen	dat je iets gaat doen (of niet gaat doen)	advertentie, flyer
amuseren	je vermaken	leesboek, strip, songtekst, gedicht

Leesmanieren

Verkennend lezen 

De tekst 'verkennen' = hoe ziet de tekst eruit?

Titel - tussenkopjes - inleiding - slot - plaatjes - schema's - kernzinnen

Grondig lezen

Heel precies lezen.

Wat staat er vaak in een kernzin?

1. Minder belangrijke dingen
2. Een samenvatting
3. Een hoofdzaak
4. Een tussenkopje

Wat is de hoofdgedachte van een tekst?

1. Alle hoofdzaken op een rij
2. Alle hoofd- en bijzaken op een rij
3. De samenvatting van een tekst
4. Het belangrijkste van een tekst in één zin samengevat

Waar staat de hoofdgedachte van een tekst vaak?

1. In het middenstuk
2. In de samenvatting
3. In de inleiding of in het slot
4. Dat kun je nooit weten

GELEERD

KERNZINNEN, HOOFDZAKEN EN HOOFDGEDACHTE

IN EEN TEKST 

- je kunt kernzinnen herkennen (herhaling)

- je kunt hoofdzaken herkennen (herhaling)

- je kunt de hoofdgedachte herkennen