4m Eerste wereldoorlog het begin

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

Oorzaak 8

Bondgenootschappen

• Economische en militaire afspraken tussen de landen: Wij helpen elkaar!
  

Oorzaak 9

Het Ottomaanse Rijk valt uit elkaar

• Het oude rijk stond in Europa bekend als: de zieke man van Europa

Alle oorzaken zorgen voor een eplosieve situatie in Europa

Het wachten is op het aansteken van de lont...

Bosnië is in 1914 deel van Oostenrijk-Hongarije, maar niet iedereen is daar blij mee. Een groep nationalisten, de Bende van de Zwarte Hand, wil bij Servië horen en willen ver gaan om dit doel te bereiken...

Aanleiding

Gavrilo Princip vermoordt Franz-Ferdinand

• De kroonprins van Oostenrijk-Hongarije bracht op 28 juni 1914 een bezoek aan de Bosnische stad Sarajevo. 
• Daar wordt hij vermoord door de Bende van de Zwarte Hand.

Begin van de oorlog

• Oostenrijk-HOngarije verklaart de oorlog aan Servie
• Rusland wil de serviers helpen en mobiliseert het leger ( Dit betekent klaar maken voor oorlog)
• Duitsland verklaard de oorlog aan Rusland en Frankrijk 

De eerste klap is een daalder waard

4 augustus 1914  valt Duitsland Belgie binnen - ze willen doorstoten naar Frankrijk

Engeland helpt dan Belgie - ze sturen legers om tegen de Duitsers te vechten 

Wij gaan winnen!

Overal in Europa is er veel enthousiasme om

te gaan vechten én vertrouwen om te winnen: 

met Kerst zijn we weer thuis zijn!

Deze oorlog is goed:

ein frischer fröhlicher Krieg

Bondgenootschappen

(tot 1917)

• Geallieerden: Frankrijk, Engeland, Rusland, Italië, Servië
  

• Centralen: Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Turkse Rijk, Bulgarije

• Neutrale landen: Nederland, Spanje, Zwitserland, Noorwegen, Zweden

Von Schlieffenplan

• Duitsland was ingesloten tussen twee vijanden: Frankrijk en Rusland
• Om een tweefrontenoorlog te voorkomen wilden de Duitsers met dit plan eerst snel Frankrijk uitschakelen, om daarna Rusland te kunnen verslaan

Loopgravenoorlog

• Het Von Schlieffenplan mislukt: de opmars van Duitsland loopt vast in Noord-Frankrijk en België
• Aan beide kanten van het front worden loopgraven gegraven

Plan loopt vast 

• Tweede reden voor het mislukken van het Von Schlieffenplan is de onverwachts snelle mobilisatie van Rusland 

De oorlog in het oosten 

De oorlog verloopt goed voor de Duitsers in het oosten

Duitsland wint verschillende veldslagen

Russisch leger heeft een tekort aan alles

Na een jaar strijd: 4 miljoen russische doden!

Loopgraven (1)

• De wapens zijn zo krachtig geworden, dat vechten op een open veld zelfmoord zou zijn

• Loopgraven zorgen voor meer beschutting

• In totaal wordt er aan het Westfront 40.000km aan loopgraven aangelegd

Loopgraven (2)

• De loopgraven zijn gegraven in een zig-zag-vorm: hiermee voorkom je dat een inslag van een granaat (nog meer) slachtoffers kan maken

• Om aanvallen moeilijker te maken wordt gebruik gemaakt van mijoenen kilometers prikkeldraad

• Loopgraven worden uitgebreid met complete ondergrondse kamers

Loopgraven (3)

• Generaals geloven dat massale aanvallen vanuit de loopgraven effectief zijn. Dit is maar zelden het geval: soldaten worden kannonenvoer
  

• Het gebied tussen de loopgraven wordt in vier jaar tijd compleet omgeploegd. Er ontstaat een niemandsland

Vier jaar lang vanuit de loopgraven kijken naar 

hetzelfde stuk, kapotgeschoten, niemandsland...

Nieuwe wapens

• Om de loopgravenoorlog te doorbreken worden uitvindingen gedaan die zorgen voor nieuwe wapens.

• Naast generaals bepalen ook steeds meer wetenschap en techniek het verloop van de oorlog.

• De Eerste Wereldoorlog wordt 'de oorlog van de uitvinders'

Gifgas

• Gif- of strijdgassen moesten ervoor zorgen dat de vijand, in paniek, de loopgraven zouden verlaten
• De meeste gasaanvallen waren door het gebruik van gasmaskers steeds minder dodelijk voor de soldaten, maar zorgde voor brandwonden, tijdelijke blindheid en angst

Vliegtuigen

• Om voor een echte doorbraak in de oorlog te zorgen, zijn de eerste vliegtuigen nog te primitief.
• Toch beleeft de wereld de eerste luchtgevechten en bombardementen.

Vlammenwerpers

• Net als gifgas moet de vlammenwerper voor paniek bij de vijand zorgen.
• Brandende benzine wordt, soms over afstanden van honderden meters, over het slagveld gespoten

Tanks

• Hoe kom je levend bij de loopgraven van de vijand? Bouw een rijdend stalen harnas om je heen!
• Omdat de ontwikkeling ervan zeer geheim was, gebruikten de Britten de term 'tank', van watertank. Zelfs de arbeiders geloofden dat ze mobiele watertanks maakten.

Duikboten

• Duikboten bestonden al sinds de 19e eeuw, maar in de Eerste Wereldoorlog werden ze voor het eerst (met name door Duitsland) massaal ingezet.
• De Duitsers probeerden met de Onbeperkte Duikbotenoorlog (1915/1917) alle schepen (oorlogs-, koopvaardij- en passagiersschepen) tot zinken te brengen

Totale oorlog

• De Eerste Wereldoorlog was een totale oorlog: iedereen had last van de gevolgen, ook als je niet vocht:
• Fabrieken maken uniformen, wapens en munitie
• Overheid roept artsen en verplegeers op voor hulp aan het front

Totale oorlog

• Vrouwen namen banen van mannen over
  
• Regering overtuigde volk met propaganda over de vijand (roddels) en jezelf (alleen maar positief).
  
• Regering deed aan censuur: slecht nieuws niet verspreiden 

Propaganda

Censuur

Onbeperkte duikbotenoorlog 

• Op zee worden handelsblokkades gevormd zodat Duitsland niet genoeg grondstoffen binnenkrijgt
• Duitsers dpen het zelfde bij Engelsen :
• Duitsland voert onbeperkte duikbotenoorlog om door Engelse blokkade te komen
• Dit houd in dat Duitsland alle schepen aanvalt die de vijand bevoorraadt

De VS

• Veel schepen van de VS worden hierom ook aangevallen 
• zo ook een passagiersschip: de louisithania 
• Dit is de Druppel: april 1917 Besluit de VS mee te doen aan de kant van Engeland 

Midden-Oosten

• 1914 had de oorlog zich al uitgebreid naar het Midden-Oosten
• Ottomaanse rijk vecht mee met de centralen
• Ook strijd in afrika: soldaten uit  kolonies staan tegenover elkaar

Gevolgen

• De nieuwe wapens en oorlogsvoering laten zichtbare en onzichtbare verwondingen achter

• Van de mannen met de kapotgeslagen gezichten...

• ...tot zware psychische klachten, vaak omschreven als Shellshock

0

Vóór en ná:

om de verminkte mannen toch nog een leven te kunnen bieden...

...werd driftig geëxperimenteerd met plastische chirurgie en maskers

Trench Foot

• Omdat de soldaten langdurig met dezelfde laarzen en sokken in de vocht en modder moeten staan, gaan hun voeten opzwellen, infecteren en vervolgens afsterven.
• Meestal is amputatie de enige oplossing voor loopgraafvoeten