economisch les 2

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

les 2

vorige les

arbeidsmarkt

krappe arbeidsmarkt

ruime arbeidsmarkt

WW 

bijstandsuitkering

wat is een arbeidsmarkt

1. plek waar je banen kunt vinden
2. plek waar werkgevers werkzoekenden vinden
3. plek waar werkgevers en werkzoekenden elkaar vinden

wat is een krappe arbeidsmarkt

1. er zijn veel mensen die in een sector willen werken
2. er zijn weinig mensen die in een sector willen werken

wanneer krijg je WW?

1. wanneer je geen baan hebt
2. wanneer je op staande voet ontslagen bent
3. wanneer je ontslagen wordt na een jaar werken
4. wanneer je je vakantiebaan kwijt bent

Vandaag

Theorie met aantekeningen

Portfolio opdracht 2

Iedereen moet wanneer hij/zij klaar is met school gaan werken.

1. ja
2. nee

Het is goed om te gaan staken wanneer je het ergens niet mee eens bent.

1. ja
2. nee

Verzorgingsstaat

Hier is de taak van de overheid om te zorgen voor de burgers. Er moeten voldoende middelen zijn voor de burgers om te overleven.
De overheid zorgt voor onderwijs, gezondheidszorg en indien voor nodig een inkomen.

Nachtwakersstaat:

 Overheid bemoeid zich nergens mee alleen met de veiligheid

sociale ongelijkheid

Belangrijke zaken zoals inkomen en macht zijn ongelijk verdeeld.

In een samenleving waarin veel sociale ongelijkheid is heeft een klein deel van de bevolking de macht en het geld. Andere inwoners hebben weinig macht en weinig geld.

belasting

Is een verplichte bijdrage aan de overheid die in de wet is vastgesteld.

soorten belasting

Er zijn verschillende soorten belasting

inkomsten belasting: Je betaald belasting over het geld dat je verdient.

BTW: Belasting die je betaald over producten die je in de winkel koopt.

Accijns: Extra belasting op producten die schadelijk kunnen zijn voor milieu of de gezondheid.

onbetaald werk

vrijwilligerswerk: Men doet dit om iemand of een organisatie te helpen.

huishoudelijk werk: Werk in en rondom het huis welke niet worden betaald. Denk maar aan de huisman of huisvrouw.

mantelzorg: Zorg dragen voor iemand die hulpbehoevend is.

formeel en informeel werk

Formeel: Werk dat wordt geregistreerd. Dit is kan ook vrijwilligerswerk zijn.

Informeel: Werk dat niet wordt geregistreerd en je dus geen belasting over afdraagt.

sociale verzekering

Zorgt ervoor dat je geld krijgt wanneer je om een bepaalde reden tijdelijk of voor langere tijd geen inkomen hebt. Het geld dat je betaalt voor een sociale verzekering noem je een premie.

bestaat uit:
- werknemersverzekering
- volksverzekering

werknemers verzekering

Zijn bedoeld om werknemers te beschermen tegen inkomsten verlies door werkloosheid, ziekte of arbeidsongeschiktheid.

In principe zijn alle mensen in loondienst beschermd tegen deze risico's. Hiervoor moeten mensen wel een premie betalen. 

- WW (werkloosheidswet)
-ZW (ziektewet)
- WIA. (Wet Werk en Inkomen naar arbeidsvermogen)

-WAZO (wet arbeid en zorg)

volksverzekering

Zijn bedoeld voor alle mensen die in Nederland wonen of werken. Hiervoor moet je een premie betalen. Ze worden betaald door iedereen die werkt.

voorbeelden:
- Algemene kinderbijslagwet.
- Algemene nabestaande wet (Anw)
- Algemene ouderdomswet (AOW)

sociale voorzieningen

De Wet Werk en Bijstand (WWB) is het vangnet voor sociale voorzieningen.
Als mensen geen recht hebben op een andere uitkering kunnen mensen een bijstandsuitkering aanvragen. Deze wordt betaald uit belasting geld.
De bijstand vraag je aan in de gemeente waar je woont. In de bijstand heb je allerlei regels waar je je aan moet houden zoals het verplicht solliciteren.

crisis

Van 1945 tot 1980 is het sociale zekerheidsstelsel steeds verder uitgebreid. Wat zorgde voor steeds verder oplopende kosten.
Er komen steeds meer ouderen waardoor er meer geld moet komen voor de AOW en zo zijn er nog een aantal zaken wat de kosten doen oplopen.
In de jaren 50 waren mensen meer solidair met elkaar en wilde iedereen die kon hard werken om na de oorlog het land weer op te bouwen. Nu in deze tijd is de samenleving meer geïndividualiseerd.

toekomst

Hoe in de toekomst ons stelsel er uit zal zien is niet duidelijk. Wel is er te zien dat er constante veranderingen zijn binnen het sociale stelsel in Nederland.

Een aantal veranderingen van de afgelopen jaren:
- meer aandacht voor deelnemen in arbeidsmarkt.
- Privatisering in de sociale zekerheid

§ 4.4
Het Nederlandse stelsel van sociale zekerheid bestaat uit

1. werknemersverzekeringen, volksverzekeringen en sociale voorzieningen
2. werknemersverzekeringen, volksverzekeringen en het wettelijk minimumloon
3. werknemersverzekeringen, sociale voorzieningen en het wettelijk minimumloon
4. volksverzekeringen, sociale voorzieningen en het wettelijk minimumloon

Welke volksverzekeringen ken jij?

VOLKSVERZEKERINGEN

KINDERBIJLSLAG (AKW)

NABESTAANDENWET (Anw)

OUDERDOMSWET (AOW) 

LANGDURIGE ZORG (Wlz)

Portfolio opdracht 2

1 Welke volksverzekering?
Mevrouw Grijs heeft een ongeluk gehad. Door dat ongeluk is mevrouw Grijs invalide geworden.
Zij kan niet meer in een gewone auto rijden.
Haar auto is daarom aangepast. De overheid heeft deze aanpassing betaald.
Volgens welke wet zijn de kosten betaald?

2 Kinderbijslag
Inge Dekker heeft twee kinderen: Niels van 14 jaar en Eva van 7 jaar. Voor beide kinderen krijgt ze kinderbijslag. Voor Niels krijgt Inge een hoger bedrag dan voor Eva.

1. Waarom, denk je, dat ouders voor een kind van 14 jaar een hoger bedrag krijgen dan voor een kind van 7 jaar?

Er gaan stemmen op om de kinderbijslag inkomensafhankelijk te maken. Iemand die weinig verdient,
krijgt meer kinderbijslag dan iemand die veel verdient.

1. Wat vind jij? Moet de kinderbijslag wel of niet inkomensafhankelijk zijn?
   Zeg ook waarom

vervolg

3. Wat is jou pensioen leeftijd?

Maak de opdrachten uit de les en lever in

Wat heb je deze les geleerd?

wat zou je over dit onderwerp nog willen leren?