vmbo 4 gt: DeGeo 7.3 - Watergebruik en waterwinning

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

7.3 - Waterwinning en watergebruik

Wat weet je er al van?

Doel van deze les...

Ik kan vertellen hoe water gewonnen wordt en waarvoor het gebruikt wordt.

Doel van deze les...

Ik kan vertellen over waterwinning en over het gebruik van water in Nederland.

Hoeveel water gebruikt een Nederlander per dag ongeveer denk je?

1. 135 liter
2. 18 dm3
3. 1,2 m3
4. 2,5 liter

Het water dat je zelf het meeste gebruikt, is drinkwater. Dat is het water dat bij je thuis uit de kraan komt. Je drinkt het niet alleen, maar je doucht ermee, je wast ermee af en je spoelt de wc ermee door. Iedere Nederlander gebruikt per dag ongeveer 135 liter water uit de kraan. Dat heet huishoudelijk watergebruik.

Drinkwater

Water dat geschikt is voor menselijke consumptie.

51,4% Douchen

14,3% Wasmachine

33,8% Doorspoelen toilet

5,2% Wastafel (o.a. tanden poetsen)

1% Bereiden voedsel

1% Drinken

3,6% Afwas

Waterverbruik

Hoe zou je het gemakkelijkst het watergebruik van jullie huishouden kunnen verminderen?

In fabrieken wordt ook drinkwater gebruikt. Dat heet industrieel watergebruik. Drinkwater wordt als grondstof in producten verwerkt, zoals in frisdranken, zuren en wasmiddelen.

Industrieel watergebruik

Watergebruik in fabrieken en (voedsel)productiebedrijven, zoals bijvoorbeeld tuinbouw en in kassen.

Drinkwater wordt ook als proceswater gebruikt. Per Nederlander wordt in de industrie ongeveer 20 liter drinkwater per dag als proceswater gebruikt. Voor het meeste proceswater is het niet nodig dat het water drinkbaar is. Zulk proceswater wordt gewonnen uit oppervlaktewater en grondwater. Fabrieken filteren het water zelf tot het schoon genoeg is voor gebruik.

Proceswater

Water dat gebruikt wordt voor allerlei processen zoals het schoonspoelen van aardappelen. Het wassen van flessen. Dus water wat in de landbouw en in fabrieken wordt gebruikt.

Proceswater of grondstof?

Productie van cola

1. Proceswater
2. Grondstof

Proceswater of grondstof?

Productie van papier

1. Proceswater
2. Grondstof

Proceswater of grondstof?

Productie van brood

1. Proceswater
2. Grondstof

Proceswater of grondstof?

Reinigen van machines

1. Proceswater
2. Grondstof

Veel proceswater wordt gebruikt als koelwater om machines in fabrieken en elektriciteitscentrales af te koelen. Daarvoor wordt per persoon per dag 1630 liter koud water gebruikt. Dat is heel veel. Centrales staan daarom vaak aan rivieren en meren. Koelwater komt warmer de centrale uit dan het erin is gegaan. In warm water zit minder zuurstof dan in koud water.

Koelwater

Water dat gebruikt wordt om machines af te koelen. Het water wordt warm en wordt daarna geloosd of gebruikt bij processen waarbij verwarming nodig is.. Dit is duurzaam.

Is de rook uit deze toren van de elektriciteitscentrale schadelijk?

Leg je antwoord uit.

Stelling

Koelwater wordt uit de rivier gehaald. Het is goed om het daarna weer op de rivier te lozen.

Ook in de landbouw wordt veel water gebruikt. Planten halen water uit de grond. Een klein deel van het water blijft in de plant, maar het meeste water verdampt via bladeren. Het waterverbruik verschilt sterk per gewas. Vee heeft ook water nodig: een koe drinkt per dag bijvoorbeeld ruim 100 liter water, naast de planten die ze eet. Bij elkaar opgeteld is er erg veel water nodig voor de voedselproductie. De landbouw is daarom de grootste watergebruiker in Nederland. Bovendien voeren we veel voedselproducten in, waarvoor bij de productie in het buitenland al veel water is gebruikt.

De optelsom van je huishoudelijk watergebruik, het industrieel water en het water dat in de landbouw nodig is voor de producten die je gebruikt, is per Nederlander gemiddeld 6000 liter per dag. Dat is je watervoetafdruk.

Watervoetafdruk

Al het zoete water dat omgerekend per Nederlander wordt gebruikt voor huishouden en landbouw- en industrieproducten.

Maak de opdrachten van 7.3

Opdracht 4d niet.

Opdracht 5 abcd niet (e wel).

Opdracht 6 hoeft niet.