Argumenteren

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Argumentatie

Claire 23 januari

standpunt en argumenten

argumentatie en argumentatieschema's 

drogredenen

aanvaardbaarheid argumentatie

Standpunt en argumenten

Standpunt (of bewering, stelling, mening) = uitspraak van schrijver die twijfel of tegenspraak bij de lezer kan oproepen. (dus)

Argument = dienen om het standpunt te onderbouwen (ze maken het standpunt aanvaardbaar(der). Argumenten zijn feitelijk of waarderend. (want)

Argumenten kunnen feitelijk of waarderend zijn. 

Er zijn verschillende soorten argumenten, namelijk: argumenten op basis van...

controleerbare feiten                                               nut of gewenste gevolgen

voorbeelden                                                                  gevoel, intuïtie of emotie

vergelijking (analogie)                                              geloof 

ervaring (empirisch argument)                            veronderstelling(en)

gezag/autoriteit                                                           vermoedens

gevolg                                                                               algemene normen en waarden

Van welk type argument is hier sprake?

Soaps kunnen verslavend zijn. Kijk maar naar mijn buurvrouw die van 's morgen vroeg tot 's avonds laat kijkt.

1. controleerbare feiten
2. nut of gewenste gevolgen
3. algemene normen en waarden
4. voorbeeld

Van welk type argument is hier sprake?

De inkomensverschillen in ons land mogen niet te groot worden. Dat past niet in een maatschappij als de onze.

1. gevoel of emotie
2. controleerbare feiten
3. geloof
4. ervaring

Van welk type argument is hier sprake?

De nieuwe roman van Thomas Roosenboom overtreft al zijn eerdere werk, zoals de criticus van NRC terecht opmerkt.

1. gezag/autoriteit
2. vergelijking
3. veronderstelling
4. controleerbare feiten

argumentatie

enkelvoudig

nevenschikkend

onderschikkend

neven- en onderschikkend

www.examenoverzicht.nl

1. onderschikkend
2. nevenschikkend afhankelijk
3. nevenschikkend onafhankelijk
4. onder- en nevenschikkend

1. nevenschikkend afhankelijk
2. nevenschikkend onafhankelijk
3. neven- en onderschikkend
4. enkelvoudig

1. enkelvoudig
2. nevenschikkend
3. onderschikkend
4. onder- en nevenschikkend

Argumentatieschema

Het geheel van argumenten en standpunt wordt een argumentatie genoemd. De aard van het verband tussen argument(en) en standpunt noemen we argumentatieschema.

Argumentatieschema's 

Er zijn verschillende argumentatieschema’s. De argumentatie kan gebaseerd zijn op:

- oorzaak en gevolg

- kenmerk of eigenschap

- voor- en nadelen

- voorbeelden

- vergelijking

- autoriteit

Tekst 1
Scheiden moet niet duurder gemaakt worden. Als de advocaat- en notariskosten verhoogd worden, zal dat betekenen dat minder ouders gaan scheiden. Dit zal ervoor zorgen dat de kinderen in een huishouden zitten waar elke dag geruzied wordt.

Van welke argumentatieschema is hier sprake?

1. kenmerk of eigenschap
2. vergelijking
3. oorzaak en gevolg
4. voorbeelden

Tekst 2
In een evaluatie van het proces-Wilders pleit de commissie-Van Rooy voor meer tv-registraties van rechtszaken. Rechtspraak moet zich in het openbaar afspelen. In een mediasamenleving betekent openbaarheid niet alleen vrije toegang tot de rechtszaal, maar ook zichtbaarheid in de media. Dus dit
voorstel moet worden overgenomen, mits de privacy van de verdachten, getuigen en slachtoffers wordt gerespecteerd.


Van welke argumentatieschema is hier sprake?

1. kenmerk of eigenschap
2. oorzaak en gevolg
3. vergelijking
4. voorbeeld

Tekst 3
In sommige gevallen is het beter om een zwangerschap te voorkomen. In mijn praktijk ben ik het volgende geval tegengekomen: een moeder die verslaafd is aan de cocaïne en die twee jongetjes heeft. Beiden zijn gehandicapt en liepen een hersenbeschadiging op door de verslaving van hun moeder. Zij zijn nu bij een pleeggezin ondergebracht en nu verwacht hun moeder een derde kind. De pleegmoeder kan het derde kind niet meer verzorgen, omdat zij haar handen al vol heeft aan die twee jongens.


Van welke argumentatieschema is hier sprake?

1. kernmerk of eigenschap
2. voor- of nadelen
3. vergelijking
4. voorbeeld

test je kennis over drogredenen

Ik ben de directeur, omdat ik het hier voor het zeggen heb.

1. vertekenen van het standpunt
2. cirkelredenering
3. bespelen van het publiek
4. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

Dit jaar hebben we veel warmterecords gebroken, dus het klimaat verandert.

1. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
2. cirkelredenering
3. onjuist beroep op kenmerk of eigenschap
4. verkeerde vergelijking

Tekst

Je zegt dat je CKV niet leuk vindt. Je houdt dus niet van kunst!

Wat weet een feestbeest als jij nou van sport?

vertekenen van het standpunt

vals dilemma

overdrijven van voor- of nadelen

onjuist beroep op autoriteit

persoonlijke aanval

Ik heb deze zomer zo gelachen met mijn Limburgse buren op de camping. Limburgers zijn erg grappig.

1. ontduiken van de bewijslast
2. overhaaste generalisatie
3. overdrijven van voor- of nadelen
4. onjuist beroep op een kenmerk/eigenschap

Het vak geschiedenis moeten ze afschaffen. Oude kleren gooi je toch ook weg?

1. vals dilemma
2. onjuist beroep op kenmerk/eigenschap
3. overhaaste generalisatie
4. verkeerde vergelijking

Natuurlijk had ik een reden om te spijbelen, anders had ik het niet gedaan.

1. cirkelredenering
2. onjuiste oorzaak-gevolgrelatie
3. onjuist beroep op autoriteit
4. persoonlijke aanval

uitspraken van ouders

Je ouders bedoelen het goed, maar soms hebben ze hun argumentatie niet goed uitgewerkt. De volgende uitspraken herkennen jullie misschien wel ...

Dat mag niet, omdat ik het zeg.

Neem eens een voorbeeld aan je zus!

Met zo'n kort rokje vraag je erom ...

Ik moest vroeger ook altijd om tien uur thuis zijn op jouw leeftijd.

verkeerde vergelijking

onjuist beroep op kenmerk of eigenschap

onjuiste oorzaak-gevolgrelatie

onjuist beroep op autoriteit

Aanvaardbaarheid argumentatie

• bron: deskundig, partijdig, consistent?
• feitelijke uitspraken: controleerbaar, in overeenstemming met kennis van de wereld, uit betrouwbare bron
• waarderende uitspraken: in overeenstemming kennis/opvattingen lezer, relevant, consistent, toereikend