introductieles orgaanstelsel

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo lwoo
• Leerjaar 1

organen van mensen

leerdoelen

• Je kunt uitleggen wat organen zijn
• Je kunt uitleggen wat organenstelsels zijn
• Je kunt drie organenstelsels van de mens beschrijven

wat zit er in je lichaam?

https:

het hart

Je hart pompt je bloed rond in je lichaam. 

Je hart klopt tussen de 60 en 100 x per minuut.

Via je longen adem je zuurstof in, dit gaat naar je organen in je lichaam via je bloed. (= rode bloedvaten) 

Je ademt O2 uit ( kooldioxide) dit gebruiken planten om te groeien. (= blauwe bloedvaten) 

 de longen

Je longen nemen de zuurstof op uit de lucht. 

Door je mond komt de lucht via de luchtpijp in de twee longen terecht. 

Daar wordt de zuurstof verdeeld. 

Als je genoeg zuurstof in je bloed hebt kun je goed bewegen en voel je je goed. 

Wat is de goede volgorde van de zuurstof?

1. longen-luchtpijp-hart
2. mond-longen-luchtpijp
3. mond-luchtpijp-longen
4. longen-longblaasjes-mond

de maag en darmen

Je eten komt via je slokdarm in je maag terecht. Daar wordt het eten fijn geperst.

Daarna gaat het naar je dikke darm en je dunne darm. Daar worden alle vitaminen en voedingstoffen uit je eten gehaald.

Een ander woord voor je buik is:

De lever

Je lever is je verwarming, opslagruimte en maakt belangrijke stoffen die je nodig hebt om gezond te blijven. 

Als je ziek bent of ongezond geten hebt, moet je lever hard werken om je lichaam weer gezond te maken. 

de darmen

Je darmen zorgen ervoor dat je eten wordt verteerd. Het wordts teeds kleiner gemaakt en alle voedingsstoffen worden in je lichaam opgenomen. 

uiteindelijk poep je de resten uit die niet meer nuttig zijn. 

Via je nieren plas je het water uit. 

de lever

de longen

het hart

de maag

de darmen

nr. 2

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nr. 5

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

nr. 6

1. Long
2. Dikke darm
3. Nier
4. Maag

nr. 10

1. Long
2. Hart
3. Nier
4. Maag

als je eten doorslikt komt het via je keel in je....

1. luchtpijp
2. mond
3. dikke darm
4. slokdarm

Wat doet je maag?

1. maakt je eten dikker
2. maakt je eten dunner
3. verteert je eten
4. zuurstof opnemen

Wat is de goede volgorde van je eten?

1. mond- maag-dunne darm
2. mond-maag-dikke darm
3. maag-mond-dikke darm
4. dikke darm-maag-dunne darm

de huid

1. is een orgaan
2. is GEEN orgaan
3. is onderdeel van het bloedvatenstelsel
4. verteert je voedsel

opdracht: 

Teken je torso ( = bovenlijf) in teken de volgende organen op de juiste plek:

• het hart
• je longen
• je maag
• de darmen
• je lever

Wat weet jij (al) over de bouw van organismen?

1.  Je kunt vertellen en uitleggen wat een orgaan is en voorbeelden geven

2.  Je kunt vertellen en uitleggen wat een orgaanstelsel is en voorbeelden geven

3.  Je kunt vertellen en uitleggen wat een cel is en voorbeelden geven

4.  Je kunt van een torso de belangrijkste organen aanwijzen en benoemen

Organenstelsels

Organenstelsel: Een groep organen die samenwerken 

Op de afbeelding zie je het verteringsstelsel.

Je kunt enkele organen van deze organenstelsels noemen:

verteringsstelsel

slokdarm, lever maag dunne darm  dikke darm

bloedvatenstelsel

hart aorta holle ader bloedvaten

Bottenstelsel

Schedel rib wervelkolom dijbeen teenkootjes 

en nog veel meer

Zenuwstelsel

Hersenen  ruggenmerg  zenuwen

Organenstelsels hebben een taak (functie)

Bloedvatenstelsel

Bottenstelsel

Zenuwstelsel

functie

Vervoeren van bloed door het lichaam

functie

Vorm en stevigheid voor het lichaam.

Bescherming en aanhechting van pezen.

functie

Doorgeven van signalen

bloedvaten

stelsel

zenuwstelsel

beenderstelsel

ademhalings

stelsel

verterings

stelsel

spierstelsel

De dunne- en dikke darm, de maag en de lever werken samen in het:

1. bottenstelsel
2. zenuwstelsel
3. spierstelsel
4. verteringsstelsel

Welke stelsels zie je?

1. bloedvatenstelsel zenuwstelsel
2. bottenstelsel zenuwstelsel
3. verteringsstelsel spierstelsel
4. je ziet alleen organen

Welke stelsels zie je?

1. bloedvatenstelsel zenuwstelsel
2. bottenstelsel zenuwstelsel
3. verteringsstelsel spierstelsel
4. je ziet alleen organen

mond, slokdarm, lever, maag, dunne darm, dikke darm, anus

neusholte, mondholte, luchtpijp, long

bloedvaten, hart

nier, urineleider, blaas, urinebuis

hersenen, ruggenmerg, zenuwen

Bloedvatenstelsel

Ademhalingsstelsel

Verteringsstelsel

Uitscheidingsstelsel

Zenuwstelsel

Cellen

Alle organismen bestaan uit cellen. Cellen zijn de bouwstenen van een organisme. Cellen zijn erg klein. Je kunt ze alleen zien onder een microscoop. Cellen zijn doorzichtig. Om ze goed te kunnen zien onder een microscoop, worden ze gekleurd.

Cellen

1. zijn in werkelijkheid platte 'dingen'
2. lijken een beetje op een zakje met wat vocht.
3. zijn groter dan organen
4. zijn helemaal lege 'dingen'

Wat zie je,
hoe zie je dat?

1. een aantal cellen, door een microscoop
2. één cel, met het blote oog
3. één cel door een microscoop
4. een aantal cellen, met een vergrootglas (loep)

Zet op volgorde van groot naar klein 

groot

klein

organenstelsel

cel

organisme

orgaan

Organisme

cel

Organenstelsel

orgaan

Zet op volgorde van groot naar klein:

Orgaanstelsel

Orgaan

Weefsel

Cel

Organisme

Celkern

Het hart is

1. een organenstelsel
2. een cel
3. een orgaan
4. een organisme

Welk organenstelsel zorgt voor de vertering van je eten?

1. Het bloedvatenstelsel
2. De maag en de lever
3. Het verteringsstelsel
4. Het zenuwstelsel

Het zenuwstelsel bestaat uit:

1. bloedvaten, de hersenen, het ruggenmerg
2. bloedvaten, de wervelkolom, zenuwen
3. de wervelkolom, de hersenen, het ruggenmerg
4. zenuwen, de hersenen, het ruggenmerg

de huid

1. is een orgaan
2. is GEEN orgaan
3. is onderdeel van het bloedvatenstelsel
4. verteert je voedsel

Welk van de delen van het organisme is een orgaan

1. een blad van een boom
2. een spiercel van een mens
3. het zenuwstelsel van een mens
4. het bottenstelsel van een mens

De dunne- en dikke darm, de maag en de lever werken samen in het:

1. bottenstelsel
2. zenuwstelsel
3. spierstelsel
4. verteringsstelsel

De huid is een voorbeeld van:

1. een orgaan
2. een cel
3. een organisme
4. een organenstelsel

Nog even wat herhalen?

1. Je kent de functie van het bloedvatenstelsel
2. Je kent de organen van een plant
3. Je kent bijv. 3 organen van het verteringsstelsel 
4.  Je kunt in de juiste volgorde van klein naar groot zetten:

         Organisme  Orgaan Organenstelsel Cel

  5.  Je kent de organen van het torso

  6   Je kunt wat over de vorm van een cel vertellen

  7.   Je weet wat een orgaan is

  8.  Je weet wat een cel is

  9.   Je weet wat een organenstelsel is