2.2 deel2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

VMBO KGT 2

2.2 Democratie in Nederland

Lesdoelen:

In deze paragraaf leer je:

- wat veranderde door de grondwet van 1848.

- hoe het kiesrecht werd uitgebreid.

2.2 Democratie in Nederland

De grondwet van 1848

1830 Belgische liberalen ontevreden over Nederland bestuur --> kwamen in opstand en scheidden zich af.

1840 Willem II koning.

1848 opstanden en revoluties in Europa.

Rellen in Amsterdam en Den Haag.

Koning bang, liberaal Thorbecke schrijft nieuwe grondwet.

''in één nacht van conservatief naar liberaal''

Waarom wilden de Belgen niet meer bij Nederland horen?

1. De Belgen hadden het gevoel dat de koning het Noorden voor trok.
2. De Belgen vonden het oneerlijk dat hun eigen koning niet meer mocht regeren.
3. De Belgen hadden de voorlopige regering beloofd te strijden tegen Nederland.
4. De Belgen wilden niet onafhankelijk worden, maar dat moest van Frankrijk.

2.2 Democratie in Nederland

De grondwet van 1848

Wat is er nieuw?

Persvrijheid

Parlementair stelsel (parlement heeft de hoogste macht)

Scheiding staatshoofd en regeringsleider.

Voor 1848 moesten ministers verantwoordelijkheid afleggen aan de koning.

Na 1848 moesten ministers verantwoording afleggen aan het parlement.

Koning nog wel staatshoofd, maar geen regeringsleider --> dat is de minister-president.

2.2 Democratie in Nederland

De grondwet van 1848

Ministers bedenken wetten en nieuwe plannen.

Minister moet toestemming vragen aan het parlement.

Meerderheid van parlement moet vóór stemmen, dan heeft de minister toestemming.

Tweede Kamer: 150 leden

Veranderingen vanaf 1848

1815

1848

Hoeveel Tweede Kamerleden moeten voor een wet stemmen om het door te laten gaan?

1. 50
2. 51
3. 75
4. 76

Wie schreef de nieuwe grondwet van 1848?

1. Koning Willem I
2. Thorbecke
3. Willem-Alexander
4. Rutte

2.2 Democratie in Nederland

Uitbreiding van het kiesrecht

1848 Alleen rijke mannen mochten stemmen.

1917 Algemeen kiesrecht mannen (23 jaar en ouder).

1919 Algemeen kiesrecht (23 jaar en ouder)

Nu Algemeen kiesrecht (18 jaar en ouder). 

Nederland werd nu een parlementaire democratie: Het had een bestuurssysteem waarin de regering afhankelijk is van het parlement dat met algemeen kiesrecht is gekozen.