Zwachtelen

VTH les 1

ACT zwachtelen 

ACT zwachtelen

A = ambulante

C = compressie

T = therapie

Het is een arbeidsintensieve en complexe vaardigheid.

Wordt alleen uitgevoerd in opdracht van een arts.

Veneuze problematiek geeft:

1. problemen in de bloed aanvoer
2. problemen in de bloed afvoer

Het principe van compressie therapie is:

1. aanvoer van vocht
2. afvoer van vocht

Compressietherapie is bedoeld voor

1. veneuze problemen in de benen
2. arteriële problemen in de benen
3. veneuze en arteriële problemen in de benen

Gevolgen van niet goed zwachtelen

 Niet bij de aanzet van de tenen begonnen, te laag,

circulair en niet strak genoeg gezwachteld waardoor de

zwachtels gaan zakken

 Niet hoog genoeg gezwachteld, maar wel strak

waardoor enorme stuwing is ontstaan tot in het bovenbeen

Voet niet goed naar de neus laten trekken tot 90

graden, waardoor necrose is ontstaan bij de overgang van

de voet naar het onderbeen

 Voet niet goed naar de neus laten trekken tot 90

graden. Hydrofiel windsel waarmee het verband vast is

gezet veel te strak aangebracht, waardoor enorme stuwing

is ontstaan in voorvoet en onderbeen. Pijnklachten zijn

genegeerd en in een week tijd is de pees bloot komen te

liggen

Enkel Arm Index

De enkel-arm-index is een onderzoek om de mate van doorbloeding van de benen vast te stellen. Hiervoor wordt de bloeddruk gemeten aan de bovenarm en net boven de enkel. Vervolgens worden deze waarden met elkaar vergeleken. De verhouding tussen de bloeddruk (bovendruk) in de onderbenen en de bloeddruk (bovendruk) in de armen is de enkel-arm-index.

Uitslag EAI

De enkel-arm-index is 1,0 of groter:

De bloeddruk in de enkel is gelijk of hoger dan die in de arm. Er is waarschijnlijk geen sprake van vernauwing in de slagader van het been.

De enkel-arm index is 0,9 of kleiner

De bloeddruk in de enkel is lager dan de bloeddruk in de arm. Dit wijst vrijwel zeker op een vernauwing in de slagader van het been.

Noem minimaal één reden om een zwachtelverband aan te leggen

Indicaties

• Wanneer de aderen niet goed functioneren wordt de huid dun en atrofisch; hierdoor ontstaat er toename van vocht tussen de cellen: oedeem.
  
• Combinatie van slechte huid en slechte doorbloeding: ulcus cruris venosum (UCV) of open been; zweer die het gevolg is van slecht functioneren van de aderen.
  
• Slecht werkende vaten kunnen ontstaan door: veel staan, spataderen (varices) en trombosebeen

Ulcus cruris venosum (open been)

Problemen bij het zwachtelen

• Pijn
  
• Irritatie van de huid
  
• Vensteroedeem
  
• Striemen en blaren
• Kleur tenen
• Afzakken van de zwachtel
  

Polsteren

• Been rond en conisch maken
• Holten opvullen met polstermateriaal en scherpe randen (scheenbeen) afvlakken
• Doel: gelijkmatige drukverdeling
• Synthetische watten en tubifast buisverband

Zoek op

Wat zijn contra-indicaties voor ACT zwachtelen?

Contra-indicaties

Arteriële insufficiëntie

Huidaandoening

Allergie voor bestanddelen van de zwachtels

Hartproblemen (afhankelijk van situatie)

Reuma

Verpleegkundige aandachtspunten

• Heb aandacht en begrip voor pijn, oedeem, beperkingen en verminderde mobiliteit van de zorgvrager.
  
  
• Realiseer je dat het belangrijk is dat deze handeling goed uitgevoerd wordt en ken de indicaties & contra-indicaties.
  
  
• Geef de zorgvrager goede voorlichting.

Hoe zwachtel je de tweede zwachtel?

1. Hetzelfde als de eerste
2. Tegengesteld aan de eerste
3. Van de knie naar de voet

Wat moet je doen als de tenen van de zorgvrager na het zwachtelen blauw kleuren?

1. De zwachtels direct verwijderen
2. De zwachtels losser aanbrengen
3. De zorgvrager 15 minuten laten lopen

Wat moet je doen als de tenen van de zorgvrager na het zwachtelen wit kleuren?

1. Een zorgvrager 15 minuten laten lopen
2. De zwachtels direct verwijderen en arts waarschuwen
3. De zwachtels losser aanbrengen
4. Nog niets, dit trekt vanzelf bij

Er mogen geen plooien in de zwachtel zitten, omdat:

1. Dit een vergrootte kans geeft op wondjes
2. Dit niet netjes is t.o.v. de zorgvrager
3. Dit geen mooie vorm geeft aan de stomp

Zwachtelen passen wij toe bij de aandoening

1. COPD
2. hartfalen
3. overgewicht
4. diabetes

Het is beter dat cliënten met zwachtels geen schoenen aandoen

1. Juist, dit knelt te veel
2. Juist, daardoor verfrommelen de aangebrachte zwachtels
3. Onjuist, een cliënt kan beter ruimere schoenen of pantoffels aandoen
4. Onjuist, anders worden de voeten te koud