Formuleren - Dubbelop

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Formuleren - Dubbelop

blz 229

Lesdoel:

onjuiste herhalingen

tautologieën

pleonasmen

 contaminaties

dubbele ontkenningen 

herkennen en verbeteren.

Blz. 229

Voorbeeldzin

Wellicht ben ik als perfectionist zijnde, op precieze zorgvuldigheid misschien te veel op gefocust. Ik wil mezelf er graag van weerhouden geen fouten te maken.

Onjuiste herhaling

Als een vast voorzetsel ten onrechte twee keer wordt gebruikt, 

is dat een onjuiste herhaling.

In de plannen van het kabinet om de hypoyheekrenteaftrek af te schaffen zien de meeste Nederlanders niets in.

Maar dit moet het zijn:

In de plannen van het kabinet om de hypotheekrenteaftrek af te schaffen zien de meeste Nederlanders niets. 

(notatie: in ... in -> onjuiste herhaling)

Tautologie

Als hetzelfde twee keer wordt gezegd met verschillende woorden van dezelfde woordsoort (synoniemen), heet dat tautologie. 

(tautos = hetzelfde, logos = woord)

De kilometerheffing zal er vroeg of laat wel komen, want het aantal files in dit land groeit immers nog steeds.

Maar dit moet het zijn:

De kilometerheffing zal er vroeg of laat wel komen, want het aantal files in dit land groeit nog steeds.

of:

De kilometerheffing zal er vroeg of laat wel komen; het aantal files in dit land groeit immers nog steeds.

(notatie: want... immers -> tautologie)

Pleonasme

Bij een pleonasme wordt een deel van de betekenis van een woord of een woordgroep nog eens door een ander woord uitgedrukt. 

Dat andere woord is meestal van een ander woordsoort. 

Ik zal allereerst beginnen met het dictee eenmaal 

in zijn geheel voor te lezen.

Maar dit moet het zijn:

Ik zal allereerst het dictee eenmaal in zijn geheel voorlezen.

of

Ik  zal beginnen met het dictee eenmaal in zijn geheel voor te lezen.

(notatie: allereerst beginnen -> pleonasme)

Contaminatie

Als twee woorden of uitdrukkingen worden verward 

en ten onrechte worden vermengd, heet dat een contaminatie.

Zouden zulke pyromanen zich eigenlijk wel beseffen welk leed ze de slachtoffers van hun daden aandoen?

Maar dit moet het zijn:

Zouden zulke pyromanen zich eigenlijk wel realiseren welk leed ze de slachtoffers van hun daden aandoen?

of

Zouden zulke pyromanen wel beseffen welk leed ze de slachtoffers van hun daden aandoen?

(notatie: zich...beseffen-> contaminatie)

Dubbele ontkenning

In zinnen met een werkwoord dat al een ontkennend karakter heeft (voorkómen, misbruiken, verbieden, weerhouden, nalaten) 

wordt soms ten onrechte een tweede ontkenning toegevoegd. 

Hoewel hij door diverse getuigen op de plaats van het delict gesignaleerd was, ontkende de verdachte tijdens het verhoor 

dat hij niets met het misdrijf te maken had.

Maar dit moet het zijn:

Hoewel hij door diverse getuigen op de plaats van het delict 

gesignaleerd was, ontkende de verdachte tijdens het verhoor 

dat hij iets met het misdrijf te maken had.

De voorbeeldzin

Wellicht ben ik als perfectionist zijnde, op precieze zorgvuldigheid misschien te veel op gefocust. Ik wil mezelf er graag van weerhouden geen fouten te maken.

HUISWERK

Lees elke dag 

een half uur 

voor je literatuurlijst.

Formuleren - Dubbelop

blz 229

Lesdoel:

onjuiste herhalingen

tautologieën

pleonasmen

 contaminaties

dubbele ontkenningen 

herkennen en verbeteren.

Blz. 229

Waarschijnlijk zullen er vandaag vooral in het zuiden van het land vermoedelijk enkele verspreide opklaringen komen.

1. onjuiste herhaling
2. tautologie
3. contaminatie
4. pleonasme

Waarschijnlijk zullen er vandaag vooral in het zuiden van het land vermoedelijk enkele verspreide opklaringen voorkomen.

Verbeter de zin.

De extreem lage rente ontmoedigt veel trouwe spaarders om niet langer geld op de bank te zetten.

1. pleonasme
2. contaminatie
3. dubbele ontkenning
4. tautologie

De extreem lage rente ontmoedigt veel trouwe spaarders om niet langer geld op de bank te zetten.

Verbeter de zin.

Ik kan onjuiste herhalingen, tautologieën, pleonasmen, contaminaties en dubbele ontkenningen herkennen en verbeteren.

1. Ja
2. Nee
3. Ik twijfel nog

https:

https:

Maak opdr 2 en 3 van bladzijde 209/210.

Kijk de opdrachten na. 

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Het invullen van de belastingaangifte is iets waarmee veel mensen moeite mee hebben.

Onjuiste herhaling: let op!

(1) De woorden met en mee zijn varianten van hetzelfde voorzetsel.

Vb. Met de huidige maatregelen om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan, heb ik geen moeite mee.

(2) Als twee keer hetzelfde voorzetsel in een zin staat, is dat niet per se fout.

Vb. Tussen de middag moesten we kiezen tussen wraps en groentesoep.

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Hoewel we de catalogus reeds weken van tevoren al in huis hadden, konden we geen keuze maken uit het enorme aanbod van artikelen.

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Bij de tandarts kreeg je vroeger een gratis cadeautje na de halfjaarlijkse controle.

Hoe zou je de volgende zin verbeteren?
Het maakt voor mij geen verschil uit of ik veel studeer of weinig: ik haal toch wel voldoendes.

Tijdens deze coronacrisis lees ik graag boeken over de toekomst van de samenleving, zoals bijvoorbeeld '1984' van George Orwell.

1. Contaminatie
2. Correct
3. Pleonasme
4. Tautologie

De import van mondkapjes uit het buitenland is de laatste maanden met meer dan 300 procent gestegen.

1. Contaminatie
2. Correct
3. Pleonasme
4. Tautologie

Die nieuwe sneakers van Nike zijn prachtig, maar ze kosten toch echt veel te duur.

1. Contaminatie
2. Correct
3. Pleonasme
4. Tautologie

Als overheid zijnde ontkomen we er niet aan om de coronamaatregelen wekelijks te evalueren.

1. Contaminatie
2. Correct
3. Pleonasme
4. Tautologie

Ik heb toestemming van de directeur van het verzorgingshuis om mijn oma volgende week te mogen bezoeken.

1. Contaminatie
2. Correct
3. Pleonasme
4. Tautologie

1. Deze trendviewer heeft vroeger vaak rake voorspellingen gedaan, maar kennelijk zat hij er bij het voorspellen van de nieuwste woningtrends klaarblijkelijk behoorlijk naast.

2. Veel ouders verbieden hun studerende kinderen om naast hun studiefinanciëring geen lening af te sluiten bij commerciële banken, want die vragen een veel hogere rente.

3. De voorzitter van de mr stelde als eis dat de directie alle stukken voor de vergadering minimaal één week van tevoren moest aanleveren.

Contaminatie

Dubbele ontkenning

Onjuiste herhaling

Pleonasme

Tautologie