Nederlands H1 Lezen

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, havo
• Leerjaar 2

Leesvaardigheid

Hoofdgedachte

Uitleg boekverslag

Ik kan de hoofdgedachte van een tekst herkennen.

Ik kan de indeling van een tekst herkennen (inleiding, middenstuk, slot).

H1 Taalweetjes 

H1 Lezen opdracht 1,2 

Nederlands 

les 1

H1 Lezen opdracht 1, 2 maken

Klaar? laten zien, nakijken, verbeteren, laten zien

Lezen Opdracht 3* maken of ga lezen

Doel behaald?

Vragen?

H1 Lezen opdracht 1, 2 afmaken

H1 Taalweetjes 

H1 Lezen opdracht 1,2

Ik kan de hoofdgedachte van een tekst herkennen.

Ik kan de indeling van een tekst herkennen (inleiding, middenstuk, slot).

Lessonup

Lezen opdracht  4 en *5

Nederlands 

les 2

Lezen opdracht 4 en *5 maken 

Klaar? laten zien, nakijken, verbeteren, laten zien

Lezen of opdracht 3* maken

Doel behaald?

Vragen?

Elke les Nederlands een leesboek mee!

H1 Lezen 1,2,4,5 afmaken

Leesboek voor boekverslag uiterlijk laten controleren

Weet je nog?
Wat is oriënterend lezen?

1. Bekijk de tekst en lees de eerste alinea
2. Lees de eerste en laatste zin van de alinea's
3. Bekijk de tekst en zoek de info die je nodig hebt
4. Lees de tekst helemaal en nauwkeurig

Weet je nog?
Wat is globaal lezen?

1. Bekijk de tekst en lees de eerste alinea
2. Lees de eerste en laatste zin van de alinea's
3. Bekijk de tekst en zoek de info die je nodig hebt
4. Lees de tekst helemaal en nauwkeurig

Weet je nog?
Wat is precies lezen?

1. Bekijk de tekst en lees de eerste alinea
2. Lees de eerste en laatste zin van de alinea's
3. Bekijk de tekst en zoek de info die je nodig hebt
4. Lees de tekst helemaal en nauwkeurig

ONDERWERP

Een tekst of een verhaal gaat ergens over.

Dit noem je het onderwerp van een tekst.

Lees de tekst eerst oriënterend 

en stel dan de vraag: 

Waarover gaat de hele tekst?

DEELONDERWERPEN

In een tekst kunnen verschillende dingen over een onderwerp gezegd worden.

Deze kleinere aspecten van het onderwerp zijn deelonderwerpen.

Meestal wordt er in één alinea één deelonderwerp behandeld.

DEELONDERWERPEN

Als je heel snel wilt weten wat de deelonderwerpen in een tekst zijn, dan lees je een tekst globaal.

Bij globaal lezen lees je alleen de eerste en de laatste zin van elke alinea.

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over voetbal?

1. De verzorging van een konijn
2. Het tenue
3. Kruidentuin
4. Koffiebonen

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over school?

1. De dierenwinkel
2. De geschiedenis van voetbal
3. Pauzes in de aula
4. Zakgeld

Wat zou een deelonderwerp kunnen zijn in een tekst over politiek?

1. Gezelschapsspellen
2. Verkiezingen
3. Vakantiereizen
4. De woestijn

Een goede tekst bestaat uit 

drie delen

- een inleiding

- het middenstuk (kern)

- een slot

INLEIDING

- vertelt op een interessante en boeiende manier wat het onderwerp van een tekst is

MIDDENSTUK (KERN)

- bestaat vaak uit meerdere alinea's

- vertelt in elke alinea iets nieuws over het onderwerp

- elke alinea kan een tussenkopje hebben

SLOT

- dit is de afronding van de tekst

- hierin staat de conclusie, de hoofdgedachte of een samenvatting met de belangrijkste zaken op een rij

Hoe is een goede tekst opgebouwd?

1. Inleiding en middenstuk
2. Inleiding, middenstuk en slot
3. Middenstuk en slot
4. Inleiding en slot

Wat vind je in het middenstuk van de tekst?

1. de inleiding
2. de mening van de schrijver
3. de conclusie
4. de deelonderwerpen

Wat is een deelonderwerp?

1. een onderwerp van een hoofdstuk
2. een aspect van het onderwerp
3. een aspect van het slot
4. een onderwerp van de eerste alinea

Waar in de alinea staat de belangrijkste zin?

1. In het midden
2. Meestal aan het begin, soms aan het einde
3. Altijd aan het einde
4. Die kan overal staan

Hoofd- en bijzaken

De belangrijkste informatie in een tekst 

noemen we hoofdzaken.

Wat niet zo belangrijk is, zijn de bijzaken.

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken staan in kernzinnen:

- meestal de eerste of laatste zin van een alinea

- soms de tweede zin van een alinea

Bijzaken: nadere uitleg of voorbeeld.

- bijzaken herken je soms aan signaalwoorden: bijvoorbeeld, neem nou, zo, zoals, onder andere

Het onderwerp

Het onderwerp van een tekst vind je door te letten op: 

• de titel
• de eerste zin of de eerste alinea 
• een afbeelding bij de tekst 
• tussenkopjes en vetgedrukte of onderstreepte woorden in de tekst 

De hoofdgedachte

• De hoofdgedachte is een heel korte samenvatting in één zin. Het is het belangrijkste wat de schrijver wil vertellen. 
• De hoofdgedachte = het onderwerp + dat wat daarover verteld wordt.  
• Om de hoofdgedachte te formuleren moet je dus eerst het onderwerp bepalen. 
• Het onderwerp = waar de tekst over gaat. Dat kun je vaak met één of enkele woorden zeggen.

Dus het onderwerp van een tekst is waar de tekst over gaat en de hoofdgedachte van een tekst is wat de schrijver van die tekst de lezer duidelijk probeert te maken.

Hoe vind je de hoofdgedachte?

• Vraag je af wat de schrijver vertelt over het onderwerp. 
• Zoek in de eerste alinea of in het slot van een tekst. 
  
• De hoofdgedachte hoeft niet letterlijk in de tekst te staan. 
  
• Let op! Twee teksten met hetzelfde onderwerp kunnen heel goed twee verschillende hoofdgedachtes hebben.
• Bedenk wat de tekstsoort en het tekstdoel is, de hoofdgedachte heeft daar mee te maken.

Aan de slag:

Maak opdracht:  4 en 5*

Klaar? 

laat je werk zien, kijk na en verbeter

Ga lezen of maak 3*