Par 4.3 De bescherming van de rechten van burgers in Nederland

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

Par 4.3 Bescherming van rechten van burgers in Nederland 

Lezen

Blz 22/23, de bescherming van de rechten van burgers in Nederland

Leerdoelen

- Je weet welke rechten de Eerste en de Tweede Kamer hebben en hoe de rechten werken.

- Je kent het recht van initiatief.

- Je kent het recht van amendement.

- Je kent het recht van budget.

- Je kent het recht van interpellatie.

- Je kent het recht van enquête.

- Je kent de belangrijkste klassieke grondrechten van 1848.

- Je kent de belangrijkste sociale grondrechten van 1983.

- Je kent de kenmerken van een rechtstaat en hoe die werkt.

- Je kent de functies van de wetgevende, uitvoerende en controlerende macht.

- Je weet hoe ons land geregeerd wordt.

- Je kunt de volgende begrippen herkennen en beschrijven gemeenteraad, Provinciale Staten, rechten van de Kamers, klassieke en sociale grondrechten, coalitie, oppositie, rechtstaat.

Quiz

Maar eerst gaan we kijken wat jullie nog weten van de vorige lessen.. 

Een wijziging van een wetsvoorstel indienen.
Welk recht hoort daarbij?

1. Recht van amendement
2. Recht van Interpellatie
3. Recht van initiatief
4. Recht van motie

Van welke partij was Troelstra de leider?

1. SDAP
2. VVD
3. ARP
4. RKSP

Welke vier zuilen zien we hier?

1. Socialisten, liberalen, populisten en katholieken
2. Katholieken, populieren, socialisten en christenen
3. Liberalen, socialisten, katholieken en protestanten
4. Protestanten, katholieken, populisten en provo's

Sociale wetgeving staat bovenaan mijn 'to do' lijstje

1. Thorbecke
2. Schaepman
3. Troelstra
4. Kuyper

Bij welk recht hoort:
Een minister voor een spoeddebat naar de kamer roepen.

1. Recht van amendement
2. Recht van Interpellatie
3. Recht van initiatief
4. Recht van motie

Klassieke grondrechten

Sociale grondrechten

Vrijheid van godsdienst

Recht op bewoonbaar land

Vrijheid van onderwijs

Rechtsbijstand

In welke grondwet komen er sociale grondrechten bij?

1. 1848
2. 1917
3. 1983
4. 2022

Mindmap

Pen en schrift op tafel, we gaan een mindmap maken over deze paragraaf. 

Parlementaire democratie

Tijdens verkiezingen kunnen burgers hun stem uitbrengen.

Tweede Kamer, Provinciale Staten en de gemeenteraad.

Eerste Kamer gaat via de Provinciale Staten.

In Nederland moeten we samenwerken: coalitie sluiten.

Regeerakkoord.

Oppositie.

Rechtsstaat

Burgers zijn in deze staat beschermd door de wet tegen de overheid en anderen.

In een rechtsstaat zijn de drie machten van elkaar gescheiden.

Montesquieu.

Wetgevende, rechterlijke en uitvoerende macht.

Kenmerken

Alle burgers zijn voor de wet gelijk, arm en rijk, man en vrouw.

Rechters zijn onafhankelijk, overheid mag zich er niet mee bemoeien.

Alleen straf als dat is bewezen in de rechtszaal.

Democratie: machten gescheiden.

Dictatuur: liggen de machten bij 1 persoon.

Wetgevende macht

Recht om wetten te maken en af te keuren.

Tweede Kamer: wetten maken en goed of afkeuren.

Eerste Kamer: mag alleen goed of afkeuren.

Uitvoerende macht

Deze macht ligt bij de regering.

Dat zijn de ministers en de koning.

Zij zorgen er voor dat de wetten worden uitgevoerd.

Rechterlijke macht

Het recht om te beslissen of iemand schuldig is een misdrijf.

Alleen de rechters hebben dit recht.

Rechter is benoemd voor het leven.

Klachten?

Bij de Nationale Ombudsman kun je terecht met klachten over de overheid.

Er is er ook een voor kinderen.

Quiz

Eens kijken wie er goed heeft opgelet..

Wat hoort niet bij een rechtsstaat?

1. Iedereen is gelijk voor de wet
2. Rechters zijn onafhankelijk
3. Minister van Justitie mag zich bemoeien met de rechtsspraak
4. De machten zijn gescheiden

Bij wie ligt de uitvoerende macht?

1. De ministers
2. Gemeenteraad
3. Alleen bij Willem-Alexander
4. Het leger

Bij wie kun je terecht bij klachten over de overheid?

1. De Nationale Klaagmuur
2. Meneer Kuiper
3. De Nationale Ombudsman
4. Gemeenteloket

Wie bedacht de scheiding der machten?

1. Mark Rutte
2. Montesquieu
3. Voltaire
4. Troelstra

En nu?

Check of alle leerdoelen op je mindmap staan.

Maak de vragen van paragraaf 4.3.

Bekijk de filmpjes over dit onderwerp.