4.3 Schakelingen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Vandaag

- Herhaling 4.1 + 4.2

- 4.3: Schakelingen

       > Uitleg, oefenen én bespreken

Herhaling 4.1

Een elektrische stroom bestaat uit ...

De stroomsterkte is ...

Welke is NIET noodzakelijk in een stroomkring?

1. Snoer
2. Lampje
3. Batterij
4. Schakelaar

Het licht in het lokaal staat aan, dus de stroomkring is ...

1. Open
2. Gesloten

Geleiders

De stroomsterkte (1) meet je in ampère (2)

1. (1) = I (2) = a
2. (1) = i (2) = A
3. (1) = I (2) = A
4. (1) = i (2) = a

Herhaling 4.2

Wat is elektrische spanning?

De spanning (...) wordt gemeten in volt (...)

V

v

U

u

1. 8 V
2. 0,8 V
3. 15 V
4. 4 V

Als je spanningsbronnen in serie schakelt, mag je hun spanningen ...

1. Bij elkaar optellen
2. Van elkaar aftrekken
3. Met elkaar vermenigvuldigen
4. Door elkaar delen

Meneer Van Beurden heeft 8 AA-batterijen van elk 1,5 V in serie geschakeld. Wat is de totale spanning van deze batterijen samen?

015

4.3 Schakelingen

- Je kunt schakelingen tekenen met de juiste symbolen

- Je kunt het verschil tussen een serieschakeling en een parallelschakeling uitleggen

- Je kan uitleggen waarom apparaten bijna altijd parallel geschakeld zijn

- Je kunt de grootte van de stroomsterkte in een schakeling beredeneren

Toen meneer Van Beurden voor de vakantie een Duracell batterij tekende op het bord ging dat ...

1. Heel snel, soepel en moeiteloos
2. Foutloos, vlekkeloos en perfect
3. Helemaal toppiejoppie en superduper goed
4. Vrij matig

Het probleem:

Gelukkig zijn er speciale symbolen bedacht

- P.s. Ja, je moet deze symbolen uit je hoofd leren

Twee soorten schakelingen

- Serieschakeling

- Parallelschakeling

Serieschakeling

- Lampjes in serie (achter elkaar)

- Wat is een groot nadeel hiervan?

- Stroomsterkte?

- Schakelaar?

Parallelschakeling

- Lampjes parallel (naast elkaar)

- Voordeel tov serieschakeling?

- Stroomsterkte?

- Schakelaar?

10 min: maken 3 t/m 6 (blz 141)

Klaar? --> Maken opgaven 7, 9 en 11 (blz. 141-143)

Klaar? --> Maken opgaven 1 en 2 (blz 140)

Klaar? --> Maken opgaven 8, 10 (blz 142) 

(Huiswerk = opgaven 1 t/m 11)

Vandaag

- Practicum Geleiders en Isolatoren

- Verwarring: schakelaar, schakeling of schakelschema?

-  Parallel of serie? Gevolgen in de praktijk

- Huiswerk 4.3 Schakelingen bespreken

Schakelaar, schakeling of schakelschema?

- Schakelaar = knopje om stroomkring te openen/sluiten

- Schakeling = de stroomkring

- Schakelschema = tekening van de stroomkring

Serie of parallel

Serieschakeling (bv. goedkope kerstverlichting):

- Stroomsterkte overal in de stroomkring gelijk

- Spanning wordt "verdeeld" over alle lampjes/apparaten

Parallelschakeling (bv. in huizen): 

- Stroomsterkte verschilt per plek in de stroomkring

- Spanning over elk apparaat hetzelfde 

Ampère- en voltmeter in de schakeling

Twee simpele regels:

1) Een ampèremeter (stroommeter) altijd IN SERIE schakelen

2) Een voltmeter (spanningsmeter) altijd parallel schakelen

Vooral regel 1 is heel belangrijk!

Huiswerk 3.3 bespreken

- Blz. 140-143

- Welke vonden jullie lastig?