Flashcards Domein D Zuid-Amerika

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Flashcards Domein B: 

Globalisering

Waarom Flashcards? 

• Je herhaalt de stof door zelf de kaartjes te maken
    
• maakt zelf een samenvatting van de stof
   
• overhoor jezelf of laat je ouder/broer/buurvrouw/klasgenoot je overhoren 
   

Overzicht domein D

D1 Kenmerken van Zuid-Amerika
D2 Geografische vergelijking tussen Zuid-Amerika en andere regio's
D3 Ontwikkelings-processen in Zuid-Amerika

Je hebt 15 flashcards nodig voor Domein D

Overzicht domein D

D1 Kenmerken van Zuid-Amerika
D2 Geografische vergelijking tussen Zuid-Amerika en andere regio's
D3 Ontwikkelings-processen in Zuid-Amerika

Schrijf hier de vraag

D1

1. Omschrijf de plaattektonische situatie van Zuid-Amerika

2. Omschrijf het ontstaan van het reliëf in Zuid-Amerika

3. Door welke factoren zijn de klimaatzones en landschapszones in Zuid-Amerika bepaald?

4. Omschrijf de ligging en het ontstaan van natuurlijke hulpbronnen in Zuid-Amerika

5. Wat is El Niño en wat voor invloed heeft het in Zuid-Amerika?

6. Beschrijf de geschiedenis van de bevolkingsspreiding in Zuid-Amerika.

7. Omschrijf de economische kenmerken van Zuid-Amerikaanse landen over het algemeen.

8. Omschrijf de politieke kenmerken van Zuid-Amerikaanse landen over het algemeen.

9. Omschrijf de sociaal-culturele kenmerken van Zuid-Amerikaanse landen over het algemeen.

1

• Alle bewegingen komen voor, dus ook gebergtevorming, aardbevingen en vulkanisme
  
  
• Westkust = actieve continentrand met subductiezone
  Stratovulkanen, minder explosief door samenstelling magma
  
  
• Vlakke subductie -> relatief jonge plaat -> lichtere plaat -> zakt minder diep -> geen smelt -> opstuwing gebergte -> ondiepe aardbevingen
  
  
• Galapagos eilanden = hotspotvulkanisme 

2

• Andes gebergte (west)
  Extreem hoog door combinatie platentektoniek (vlakke subductie zorgt voor opstuwing) en klimaat (regenschaduw - minder erosie/verwering - minder sediment in trog - stroever) 
  
• bij de vorming van de Andes ontstond een voorlandbekken aan de oostzijde. Hier heeft veel sedimentatie plaatsgevonden.
  
  
• Schild/ kratons (midden/oost)
  Oud stuk korst 

3

De ligging van klimaatzones en landschapszones wordt in Zuid-Amerika  bepaald door:

1.  Breedteligging,
2. Nood-zuidoriëntatie van het Andesgebergte
3.  Invloed van zee- en windstromen.

4

• Ertsen (vooral in Andes + hooglanden ivm erstvorming door stolling van magma / druk door sedimentatie)
  
  
• Aardolie en aardgas fossiele brandstoffen (laaggelegen kustgebieden, ophoping en druk op oud organisch materiaal)
  
  
• Bauxiet (tropisch klimaat nodig voor chemische verwering van metamorfgesteente Gneis)
  
  

5

• Periodiek wordt het normale weerpatroon in Zuid-Amerika verstoord door
  

El Niño. 

• koude zeestroom wordt minder, warm water komt.
• Vissen gaan dood, meer regen dat leidt tot overstromingen, aardverschuivingen en mislukte oogsten
• Vooral aan de kust van Ecuador, Peru en Chili zijn de gevolgen van een El Niño duidelijk merkbaar

6

• De natuurlijke omstandigheden zijn van grote invloed op de bevolkingsdichtheid en de bevolkingsspreiding.
• De eerste bewoners in het Andesgebergte concentreerden zich in de

hoge delen. In de koloniale tijd verschoof het economisch zwaartepunt naar de lagere

delen 

• Zuid-Amerika is het meest verstedelijkte continent ter wereld.
• Aan de kust is het tempo van verstedelijking na decennia van explosieve groei aan het afvlakken. In de binnenlanden neemt de verstedelijkingsgraad toe. 
• De contrasten binnen steden zijn groot met als uitersten de gated communities en favelas

7

• Zuid-Amerikaanse landen zijn overwegend middeninkomen landen.
• De waarde van het BNP van Zuid-Amerikaanse landen wordt in toenemende mate bepaald door de dienstensector. Mijnbouw ook belangrijk. 
• Landbouw: foodcrop en cashcrop (grootgrondbezitters, latifundia, landroof) 
• De tegenstellingen in welvaart en welzijn, zowel tussen landen als binnen landen, zijn in Zuid-Amerika erg groot. Lorenz curve + gini-coëfficient
• Overmakingen van migranten en de informele sector spelen een niet direct zichtbare maar grote rol in de economie van Zuid-Amerikaanse
• Eind 20e eeuw gestart sociaaleconomisch beleid draagt in veel landen van Zuid-Amerika bij aan economische groei en een vermindering van de armoede.

8

• Kolonialisme > oligarchie > (militaire) dictatuur / populisme > democratie 
• Good governance is moelijk: Bureaucratie, corruptie en geweld vormen belemmeringen in de ontwikkeling van Zuid-Amerikaanse landen.
• proces van democratisering en bevolkingsparticipatie 

9

• In het dagelijks leven spelen raciale verschillen een grote rol.
• Mestizering. Daarnaast zijn er van oorsprong inheemse, Afrikaanse, Europese en Aziatische bevolkingsgroepen.
• Ondanks de toenemende sociale mobiliteit is er nog steeds een grote kloof tussen arm en rijk met bijbehorend verschil in ontwikkelingskansen.

Overzicht domein D

D1 Kenmerken van Zuid-Amerika
D2 Geografische vergelijking tussen Zuid-Amerika en andere regio's
D3 Ontwikkelings-processen in Zuid-Amerika

Schrijf hier de vraag

D2

Niet van toepassing

Overzicht domein D

D1 Kenmerken van Zuid-Amerika
D2 Geografische vergelijking tussen Zuid-Amerika en andere regio's
D3 Ontwikkelings-processen in Zuid-Amerika

Schrijf hier de vraag

D3

1. Wat zijn de verschillende perioden van de ontwikkeling van Zuid-Amerika?

2. Wat is er in het algemeen verandert sinds de jaren 90 op economisch / politiek vlak?

3. Wat is de politieke geschiedenis van Zuid-Amerikaanse landen over het algemeen?

4. Wat zijn de maatschappelijke problemen die verstedelijking in Zuid-Amerika met zich meebrengt?

5. Waarom staan inheemse volken, boerengemeenschappen en het milieu in Zuid-Amerika onder druk?

6. Wat zijn de gevolgen van globalisering in Zuid-Amerika?

1

• De ontwikkeling van Zuid-Amerika kent verschillende perioden; prekoloniaal, koloniaal, traditioneel postkoloniaal en moderne tijd.

2

• Sinds de jaren negentig bepalen in veel landen naast vrijhandel ook sociale doelen de politieke koers.

3

• Politiek gezien ontwikkelden de meeste postkoloniale landen in Zuid-Amerika zich van kwetsbare democratieën via dictatuur en oligarchie naar meer stabiele, democratische landen.
• in Zuid-Amerika in de 21e eeuw sprake van toenemende bottom-up democratisering.

4

De verstedelijking in Zuid-Amerika gaat door, ondanks de maatschappelijke problemen van ongelijkheid, armoede, geweld en uitsluiting.

5

• Als gevolg van economische en infrastructurele ontwikkelingen staan inheemse volken, boerengemeenschappen en het milieu in verschillende landen van Zuid-Amerika onder druk.
• De aanleg van nieuwe infrastructuur is vaak het begin van ontbossing.
• Er worden veel wegen en waterkrachtcentrales gebouwd, met een enorme invloed op mens en milieu.

6

• In een globaliserende wereld neemt ook in Zuid-Amerika de culturele beïnvloeding vanuit en naar andere werelddelen toe.
• De samenwerking tussen Zuid-Amerikaanse landen neemt toe blijkend uit economische, politieke en culturele bondgenootschappen en onderling verkeer (Merocosur / Unazur / BRICS)
• De herkomst van investeringen vanuit andere werelddelen (Buitenlandse directe investeringen / Foreign direct investment) in Zuid-Amerika verandert. Dit heeft grote gevolgen voor de regionale verschillen in Zuid-Amerika.
• De regio heeft in de wereld aan aanzien gewonnen. Zuid-Amerikaanse politici zijn op het wereldtoneel in toenemende mate zichtbaar en eisen een meer volwaardige positie als politieke actor op. Het zelfbewustzijn van de inwoners van Zuid-Amerika is groeiende.