12.1 dieren bewegen

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 2

12.1 

Dieren bewegen

Vooraf

1. cijfers 10.1 t/m 10.3 in magister
2. Docent: aftekenen werkschema 10.1 t/m 10.5
3. Uitleg paragraaf 12.1 (blz. 145)
4. Maken werkkaart 12.1
5. Maken samenvatting 12.1 (in je schrift)
6. lezen en maken 12.1
7. Afstuiting

nakijken / verbeteren

nakijkboekje H.10

10.1: blz. 1 t/m 4

10.2: blz. 5 + 6

10.3: blz. 7 + 8

10.4: blz. 9 t/m 11

10.5: blz. 11 t/m 13 (en test jezelf)

Gewervelde dieren

Gewervelde dieren: 

1. Skelet
   
2. Wevelkolom (wervels)
   

Skeletten van gewervelde dieren hebben hetzelfde bouwplan: 

 1. schedel                                              

 2. wervelkolom                           

 3. ribben

ze hebben ook vaak: 1.

    2.

Gewervelde dieren

Gewervelde dieren: 

ze hebben ook vaak:

1.   ledematen 
2.   bekken

Indeling gewervelde dieren:

1. vissen
2. vogels
3. amfibieën
4. reptielen
5. zoogdieren

Verdeling zoogdieren op het land 

Topgangers: 

1. ze lopen op de toppen van hun tenen
   
2. kan hard lopen 
   

Teengangers:

1. lopen op hun tenen
   
2. alleen de teenkootjes komen op de grond 
   
3. kan hardlopen
   

Zoolgangers:

1. lopen met hun hele voet op de grond
   
2. ze kunnen zich goed afzetten
   
3. kan niet hard lopen
   

voorbeelden

mens  beer     kat     paard

   gorilla          hond   bizon

(zg        zg       tng     tpg)

Hoe snel liep usain bolt

1. 40 km.p.u.
2. 45 km.p.u.
3. 50 km.p.u.
4. 55 km.p.u.

Welk organisme is het traagst ?

1. een haas
2. Usain Bolt
3. jachtluipaard
4. struisvogel

Wat is een amfibie ?

Geef voorbeelden van zoogdieren

Wat is de overeenkomst tussen vissen,amfibieen,zoogdieren,vogels en reptielen ?

Wat ga je leren (les 1)

• Waardoor onstaat een beweging
• Tegenwerkende krachten
• Snelheid: wat is dat?
• Rekenen met tijd

Wat ga je leren 

• van minuten naar uren  omrekenen
• Rekenen met afstandsmaten
• gemiddelde snelheid berekenen
• Snelheid meten
• Waarom is er een maximumsnelheid?

Programma

• Presentatie voorbereiden
  
• Logboek invullen
• evalutie-formulier invullen

Cijfer: werkhouding / inzet

eenheden van snelheid

kilometer per uur (km/u)

meter per seconde (m/s)

km/u = m/s x 3,6

m/s = km/u : 3,6

Topganger

• Sommige dieren lopen op de toppen van de tenen
• Bijvoorbeeld Paarden
• Hoeven om de tenen
• Daarom ook wel hoefgangers

teenganger

hoefgangers/topgangers

Waar hoort een hert bij?

1. zoolgangers
2. teengangers
3. hoefgangers/topgangers

Zoolgangers

• De mens is een zoolganger
• Ze lopen op de hele voet

Oefenen

Zoolganger, topganger, teenganger

2.5 skelet en leefwijze

Bouwplan.

soorten skeletten lijken op elkaar.

Verschillen: Leefwijze

Opdracht les 12.1

Lees bladzijde 146, 147 en 148

maak de opdrachten 2 t/m 13

extra oefening

bladzijde 84 maken van je werkboek

Hoe vogels vliegen.

Meet de snelheid van een aantal voertuigen

Buitenopdracht (hiervoor heb je 30 minuten)

Zoek een geschikte plaats waar je de meting veilig kunt doen.

Maak vooraf duidelijke groepsafspraken.

Veiligheid staat voorop.