Ridderepiek: Walewein aangepast

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Walewein

De Arthurroman

Welke elementen van de Arthurroman zie je in deze compilatie terug?

Koning Arthur

• Mythische figuur uit de Keltische legenden
  
• 6de eeuw
• Werd koning toen hij het zwaard Excalibur uit een rots kon trekken
• Kreeg hulp van Merlijn de tovenaar ...
• ... en de ridders van de ronde tafel: Lancelot, Perceval, Walewein
• Woont in Camelot
• Trekt op queeste om problemen op te lossen
• Getrouwd met Guinevere, die hem uiteindelijk zal bedriegen met Lancelot en verraden

Ken je nog meer verhalen/films die eenzelfde structuur hebben?

Lesdoelen

Je (kunt):

• in moderne adaptaties elementen van de Arthurromans identificeren.
• de functies van een proloog met de opvoeringscontext van de Roman van Walewein in verband brengen.
• structurerende elementen in het verhaalverloop van Walewein analyseren.
• aan de hand van concrete passages toelichten hoe Ysabele heel contrasterend naar voren treedt in de Walewein.
• hoe hoofsheid in Walewein als thema naar voren treedt analyseren. (uitbreiding)
• 
  

Proloog

(1) Vanden coninc Arture

es bleven menighe avonture,

die nemmermee ne wert bescreven.

Nu hebbic ene scone upheven;

Consticse wel in twalsce vinden,

ic soudse jou in dietsche ontbinden:

soe is utermaten scone!

Vervolg proloog

(26 ) Dies bat Penninc diene maecte 

ende menighen nacht daer omme waecte

eer hijt vant in zijn ghedochte,

dat hi den boec ten ende brochte

daer hi tbeghin of heift geseit.

Nu bid hi u up hovescheit

dat ghi zwighet altemale:

hi sal u vort die scone tale

segghen, al wert het hem te zure

vanden coninc Arture.

In welke taal staat de proloog?

1. Oudnederlands
2. Middelnederlands
3. Nieuwnederlands

Wat is géén functie van de proloog in de 'Roman van Walewein'?

1. reclame maken voor de tekst
2. het luisterpubliek tot stilte aanmanen
3. aankondigen waarover het verhaal gaat
4. het verhaalverloop kort schetsen

En verder ...

koning Wonder

koning Amoraen

koning Assentijn

Welke patronen zien jullie?

Groepswerk

• 1. Lees de fragmenten in de bundel
• 2. Wat maakt Ysabele tot zo'n bijzondere vrouw?
• Verwerk in je antwoord de spanning tussen de verfijnde jonkvrouw Ysabele en haar voorkomen in de tekst.
• 10 minuten
• 1 tijdbewaker
• 1 kapitein

Wat maakt Ysabele een bijzondere vrouw en personage?

Hoofsheid

Een edel man moet niet samen met een

ander

Dezelfde lepel gebruiken;

Zo past het hoofse lieden,

Want er gebeuren zeer onedele dingen.

(Tannhäuser, Hofzucht, ca. 1250)

Hoofsheid

Soms is iemand geneigd

Een been waarop hij heeft zitten kluiven

Weer terug te doen in de schaal:

Dat is ronduit zich misdragen.

(Tannhäuser, Hofzucht, ca. 1250)

Hoofsheid

Wie tijdens het eten rochelt

En zijn neus snuit in het tafellaken:

Beide dingen vind ik niet erg

welgemanierd.

(Tannhäuser, Hofzucht, ca. 1250)

Hoofsheid

Nu betaemt wel elken heere,

die bewaren wille sine eere,

dat hi scrivers met hem houde;

Vroede liede, jonghe ende oude,

die scone en wel connen dichten

(Jacob van Maerlant, 13de eeuw)

Hoofsheid

• Verfijnd gedrag aan het hof
• Veel mensen op kleine oppervlakte
• Gewelddadige cultuur terugdringen

Hoofse liefde

Ideale, onbereikbare vrouw

• De ridder kan haar niet bereiken
• Smachtende liefde
• Symbolisch

Welke aspecten wijzen erop dat het verhaal zich afspeelt in de hoge adel?

1. God wordt om hulp gevraagd.
2. Veel aandacht voor esthetiek.
3. Beschaafde omgangsvormen: handen wassen, beleefde taal.
4. Bloedig gevecht tussen Walewein en de rode ridder, Walewein en de bewakers.

Waarom worden de kenmerken van Walewein en de omgangsvormen zo uitvoerig beschreven? (vraag h)

1. Om het verhaal interessanter te maken.
2. Om het verhaal geloofwaardiger te maken.
3. Om de luisteraars een spiegel voor te houden van hoe men zich aan het hof gedraagt.
4. Om tijd te rekken.

Geef 2 redenen waarom de Walewein een voorbeeld is van een Arthurroman.

Geef 2 manieren waarop de Walewein afwijkt van typische Arthurromans.