H5.3. De fabriek met stoomkracht

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 2

Van huisnijverheid naar industrie

Leerdoel

Welke uitvindingen zorgden ervoor dat huisnijverheid vervangen werd door industrie?

Huisnijverheid

• Voor de achtiende eeuw werd alles met de hand gemaakt
• Veel nadelen: langzaam, en weinig
• Ook gevaarlijk

• Huisnijverheid: het thuis produceren van goederen met de hand of met klein gereedschap

Bevolkingsgroei

• In de 18e eeuw
• Meer voedsel en ook   kleding nodig!

Katoen

Zitten zaadjes in, die moet je er eerst uithalen

Eerst met de hand, maar...

Veel katoen ging hierbij verloren.

Dus.....

Katoen

Zitten zaadjes in, die moet je er eerst uithalen

Uitvinding: De Cotton Gin

Die bolletjes werden gesponnen tot draad

Spinning Jenny

Wel 8 draden tegelijk!

Ook voor het weven werd een oplossing gevonden: de schietspoel

De Cotton Gin werd uitgevonden om...

1. Draden sneller te kunnen spinnen uit katoen
2. Sneller te kunnen weven dan met de hand
3. De zaadjes uit de katoenbollen te halen
4. Huisnijverheid overbodig te maken

Huisnijverheid is...

1. Grote fabrieken die snel dingen konden produceren
2. Lekker thuis op de bank kunnen zitten
3. Een baan als bijvoorbeeld bakker
4. het thuis produceren van goederen met de hand of gereedschap

Van spierkracht naar waterkracht...

• 
  
• Richard Arkwright bouwde een spinmachine die werd aangedreven door waterkracht.
• Dit was niet toepasbaar in de huisnijverheid.
• De eerste fabriek was geboren.

Maar ...

Newcomen bedacht een machine om het grondwater omhoog te krijgen

Gebruikte stoom!

Wel duur, en ging snel kapot....

James Watt verbeterde de stoommachine

Goedkoper en eenvoudiger!

• Stoommachine van Watt kon ook andere machines aandrijven
• Als grote weefmachines met schietspoel, of meerdere Spinning Jenny's
• Te groot voor een huis > bouw fabrieken

Industrie

Van huisnijverheid naar machines in fabrieken

• Revolutie = snelle verandering
• Hier de Industriële revolutie

De industriële revolutie

Samenvatting:

Waar men eerst afhankelijk was van menselijke (thuiswerkers, slaven) en natuurlijke factoren bij handarbeid, windkracht en waterkracht, kon er nu gerekend worden op de stoomkracht. 

Waarom was de stoommachine van Newcomen niet heel fijn in gebruik?

1. De machine deed niet wat hij moest doen
2. Duur, en ging vaak stuk
3. Je kon het beter met de hand doen
4. Was te groot en lomp

Wat is een revolutie?

1. Dat alles hetzelfde blijft
2. De wereld draait rond, dat noem je een revolutie
3. Een grote verandering
4. Van huisnijverheid naar industrie

Waarom bouwden mensen vanaf de achttiende eeuw fabrieken?

1. De machines werden zo groot dat het niet meer in een huis pasten
2. Werken vanuit huis vonden ze niet leuk meer
3. Kinderen liepen in de weg bij de huisnijverheid
4. Slaven konden het werk op de plantages niet meer aan

Welke uitvindingen zorgden ervoor dat huisnijverheid vervangen werd door industrie?