Omgaan met agressie

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1,2

LET OP

Welk titelblad wekt meer agressie op bij jou?

Omgaan met Agressie

OMGAAN MET AGRESSIE

Waarom lessen over Agressie?

In de maatschappelijke zorg/ verpleegkunde is de kans best groot dat je te maken krijgt met agressieve gevoelens bij cliënten. 

Doordat cliënten in hun mogelijkheden beperkt worden 

(door  ziekten of beperkingen) 

kunnen mensen zich bang, gefrustreerd en machteloos voelen.

Ook in de samenleving of in je eigen situatie kun je te maken hebben met agressie.

Daarom is het handig kennis op te doen over agressief gedrag en hoe je er mee kunt omgaan. 

lesdoel

Aan het eind van de les kun je 4 vormen van agressie noemen.

Aan het eind van de les 

Hoe vaak maak je op stage agressie mee?
0 = nooit
100 = continu

0100

Hoe vaak maak je thuis agressie mee?
0 = nooit
100 = continu

0100

Wat versta jij onder agressie?

4 vormen van agressie

Primaire agressie

Secundaire agressie

Kwaadaardige agressie

Doelgerichte agressie

www.yeswecanclinics.nl

Primaire agressie 

(of Expressieve agressie)

Ontploffen

uiten van ongenoegen, vaak niet gericht op een ander persoon, maar meer op een bepaalde situatie of organisatie.

Bij welke letter is er sprake van primaire agressie?

1. Je mag de metro niet in zonder mondkap. Je scheldt de bestuurder uit.
2. Al dagen zit je broer je te treiteren. je geeft hem een rotschop.
3. Aan de balie van het gemeentehuis bedreig je de beambte omdat hij zo traag is.
4. Je flipt m na een paar biertjes.

Definitie 1:

Agressief gedrag is 

gedrag dat zich uit in gewelddadige 

verbale en/of non-verbale acties 

naar personen en/of materialen.

Bron: boek Communicatie MZ ThiemeMeulenhoff

Definitie 2

Agressiviteit is 

het vermogen van de mens om zich te verhouden met anderen, 

om zichzelf en anderen te verdedigen bij aanvallen, om zelf aan te vallen, om voedsel te verzamelen en in leven te blijven. 

De mens gebruikt agressiviteit om zijn positie in zijn relaties met anderen en het andere te zekeren. 

Bron: https://www.idee-pmc.nl/agressie/agressie.html

Agressie is controle willen hebben

Boosheid = emotie

Schreeuwen / iets kapot maken = gedrag 

Boos en woedend gedrag zijn (lichte) vormen van agressief gedrag. 

Je stelt jezelf boven de ander op dat moment en je wil de relatie met die ander beïnvloeden en controleren,

zelfs als het daarvoor nodig is 

dat je de persoonlijke grenzen van die ander (tijdelijk) niet respecteert.

Secundaire agressie

  

(of Frustratie agressie)

Overlopen

oplopende emoties en het ontstaan van een verminderde controle over het eigen gedrag.

Doelgerichte agressie 

(of 

Instrumentele agressie)

Iets willen bereiken

het bewust gebruiken van agressie om een bepaald doel te bereiken. Het is dus geen reactie, maar een bewuste actie.

Kwaadaardige agressie

(of Onbeheerste agressie)

door het lint gaan, vaak onder invloed

 onvoorspelbaar en snel gewelddadig worden.

Kenmerken instrumentele agressie

Deze agressie is doelgericht naar de ander

De klant/agressor weet wat hij doet en heeft dus controle over zichzelf

Hij gebruikt de agressie als middel om zijn doel te bereiken

Deze agressie is persoonlijk gericht

Deze agressie voelt onbegrijpelijk en onredelijk aan

De opbouw van deze agressie kan van zeer subtiel tot grof geuit worden

Ook manipulatie is instrumentele agressie (witteboordenagressie)

Expressieve agressie

Frustratie agressie

Onbeheerste agressie

Instrumentele agressie

primaire agressie

secundaire agressie

kwaadaardige agressie

doelgerichte agressie

Agressie accepteren?

Het uitgangspunt is dat agressie niet is toegestaan, ook niet als deze het gevolg is van een ziekte of aandoening. 

En ook niet als deze het gevolg is van begrijpelijke gevoelens als angst of frustratie.

Als MZ/ VP-professional is het daarnaast belangrijk te bedenken wat de oorzaak is van het (agressieve) gedrag van de cliënt.

Doe voorzichtig!