Via Vervolg 1F Deel A Thema 2 H2 Spelling & grammatica

Thema 2 H2 Spelling en grammatica

Werkwoorden

Werkwoorden kom je heel vaak tegen. In elke zin staat in ieder geval één werkwoord. 

Werkwoorden spel je niet altijd hetzelfde. Hoe je een werkwoord spelt, hangt af van de rest van de zin. Je noemt de spelling van een werkwoord ook wel de vorm waarin het werkwoord staat. 

werkwoorden vervoegen

Werkwoorden in de juiste vorm schrijven, noem je vervoegen. Je kunt een werkwoord vervoegen in de:

- tegenwoordige tijd

- verleden tijd

De tegenwoordige tijd is de tijd van nu. De verleden tijd is de tijd van vroeger. 

werkwoorden vervoegen

Voor het vervoegen van werkwoorden gelden regels. Deze regels moet je goed kennen om werkwoorden goed te spellen. 

de stam

Om een werkwoord te kunnen vervoegen, moet je weten wat de STAM van een werkwoord is. Je vindt de STAM van een werkwoord door -en van het hele werkwoord af te halen. 

de stam

Hele werkwoord --> -en is de stam:

bereiden --> bereid

drinken --> drink

pakken --> pakk

Slurpen --> slurp

3 regels stam

Er zijn 3 regels die je moet kennen, als je de stam van een werkwoord wilt weten:

1. bij lange klanken in het hele werkwoord moet je de klinker in de stam verdubbelen. ( koken --> kok --> kook)

2. de stam mag nooit op een v of z eindigen (leven --> lev --> leef)

3. de stam mag nooit op 2 medeklinkers eindigen (pakken --> pakk --> pak)

tegenwoordige tijd

tegenwoordige tijd (t.t.) = nu

Een werkwoord in de t.t. geeft aan dat iets gebeurt of dat iets op dit moment zo is. 

- Ik koel het drankje.

- Mijn vriendin dekt de tafel. 

tegenwoordige tijd

Werkwoorden in de tegenwoordige tijd vervoegen. 

Hiervoor zijn 3 manieren;

ik --> ik-vorm

jij/u/hij/zij/het --> ik-vorm + t

wij/jullie/zij --> ik-vorm + en

tegenwoordige tijd met 'je'

Áls 'je' of 'jij' achter het werkwoord staat - zoals bij een vraag - schrijf je alleen de ik-vorm van het werkwoord. 

- jij loopt --> loop jij?

Jij fietst --> fiets jij?

jij houdt --> houdt jij?

verleden tijd

De verledentijd (v.t.) = vroeger

Een werkwoord in de verleden tijd geeft aan dat iets gebeurde of dat iets zo was. 

Er zijn 2 soorten werkwoorden die belangrijk zijn voor de verleden tijd: sterke werkwoorden en zwakke werkwoorden

zwakke werkwoorden

zwakke werkwoorden = werkwoorden waarvan de klank in de verleden tijd hetzelfde blijkt. 

(werken - werkte - werkten)

(serveren - serveerde - serveerden)

zwakke werkwoorden

Een zwak werkwoord krijgt in de verleden tijd achter de ik-vorm:

- de 

- den

- te 

-ten

zwakke werkwoorden

Voor het vervoegen van zwakke werkwoorden in de verleden tijd kun je een schema gebruiken:

je kunt 'T KoFSCHiP X gebruiken

zwakke werkwoorden - 'T KoFSCHiP X

1. haal -en van het werkwoord af (maken = mak)

2. zoek de laatste letter daarvan in 'T KoFSCHiP X (-k zit wel in dit woord)

3. wel = -te of -ten schrijven

4. Dus maakte en maakten

zwakke werkwoorden - 'T KoFSCHiP X

1. haal -en van het werkwoord af (serveren = server)

2. zoek de laatste letter daarvan in 'T KoFSCHiP X (-r zit NIET in dit woord)

3. niet = -de of -den schrijven

4. Dus serveerde en serveerden

Nog meer voorbeelden

1. haal -en van het werkwoord af (leven = lev)

2. zoek de laatste letter daarvan in 'T KoFSCHiP X (-v zit NIET in dit woord)

3. niet = -de of -den schrijven

4. Dus leefde en leefden

Nog meer voorbeelden

1. haal -en van het werkwoord af (reizen = reiz)

2. zoek de laatste letter daarvan in 'T KoFSCHiP X (-v zit NIET in dit woord)

3. niet = -de of -den schrijven

4. Dus reisde en reisden

Nog meer voorbeelden

1. haal -en van het werkwoord af (mixen = mix)

2. zoek de laatste letter daarvan in 'T KoFSCHiP X (-v zit wel in dit woord)

3. wel = -te of -ten schrijven

4. Dus mixte en mixten

Sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden: deze werkwoorden veranderen sterk van klank in de verleden tijd

eten - at - aten

geven - gaf - gaven

- denken - dacht - dachten

Sterke werkwoorden

Voor het vervoegen van sterke werkwoorden bestaat geen schema of regel. Deze moet je oefenen en uit het hoofd leren. 

Maken

Maak de opdrachten 1 t/m 16 

blz. 109-125