2VG 5.3 Lezen - Tekststructuren, samenvatting

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Welkom 

bij 

Nederlands

Dilemma op dinsdag

Wat leer je nou in paragraaf 5.3 Lezen?

Tekststructuren (4)

Beknopte samenvatting schrijven

Fictielezen

Wat doe je bij 'verkennend lezen' van een tekst?

1. Lees de titel, eerste en laatste alinea, vetgedrukte woorden, afbeeldingen en de bron.
2. Je wilt alles weten . Lees zin voor zin.
3. Je bekijkt de tekst zeer kritisch. Is de schrijver of de bron wel betrouwbaar?
4. Je zoekt snel een antwoord op een vraag in de tekst.

Wat doe je bij het 'nauwkeurig lezen' van een tekst?

1. Je bepaalt snel het onderwerp van een tekst. Lees de titel, eerste en laatste alinea, vetgedrukte woorden, afbeeldingen en de bron.
2. Bepaal wat over het onderwerp in de tekst gezegd wordt . Je wilt alles weten . Lees zin voor zin.
3. Je bekijkt de tekst zeer kritisch. Is de schrijver of de bron wel betrouwbaar? of is het wel waar wat er staat?
4. Je zoekt snel een antwoord op een vraag. Je leest gericht een alinea goed door en zoekt het antwoord letterlijk in de tekst.

Welke soort zinnen helpen jou om de hoofdzaken in een tekst te vinden?

1. bijzinnen
2. hoofdzinnen
3. kernzinnen
4. onzinnen

Bij welke twee schoolvakken is een samenvatting maken een goed hulpmiddel bij het leren?

Aan een zelfgemaakte samenvatting heb je meer dan aan een die al gemaakt is.

Ja

Nee

Paragraaf

5.3 Lezen

bladzijde

99

Een beknopte samenvatting schrijven

- Vat de hoofdzaken samen: onderwerp, deelonderwerpen

- Schrijf hele zinnen.

- Gebruik signaalwoorden en verwijswoorden. Dit zorgt voor een duidelijk tekstverband tussen zinnen en alinea's en de tekst is leesbaar (voor een ander).

- Maak gebruik van de vaste tekststructuur. 

De tekststructuur zoeken

Teksten hebben een bepaalde structuur. 

Voor het maken van een beknopte samenvatting 

zoek je naar die structuur.

Vaste tekststructuren

1. Verklaringsstructuur

2. Voor- en nadelenstructuur

3. Probleem-oplossingsstructuur

4. Conclusie-argumentenstructuur

Is er geen vaste tekststructuur? 

Bepaal het onderwerp en wat over de deelonderwerpen gezegd wordt.

1.  Verklaringsstructuur

Inleiding        = beschrijving verschijnsel

Middenstuk = redenen, oorzaken en verklaringen

slot                   =  beste verklaring, samenvatting

Bijvoorbeeld: graancirkels, broeikaseffect

2. Voor- en nadelenstructuur

Inleiding =  Product of dienst beoordelen

Middenstuk =  voordelen en nadelen met voorbeelden

Slot =  conclusie

Bijvoorbeeld: linkshandigheid, een nieuw dieet

3. Probleem – oplossingsstructuur

Inleiding =  probleem

Middenstuk =  oorzaken en gevolgen

Slot =  de beste oplossing

Bijvoorbeeld: voetbalgeweld, klimaatcrisis

4. Conclusie-argumentenstructuur

Inleiding =  standpunt of stelling

Middenstuk =  Argumenten voor en tegen de stelling

Slot =  conclusie

Bijvoorbeeld: Alle bedreigde dieren moeten gekloond worden, Insta moet likes verbergen.

De volgende tekst gaat over mieren.
Waarom staan mieren niet in de file?

Wat?	§ 5.3 Lezen: Opdrachten 2, 3, 5, 6 t/m 8a, 9 t/m 13a maken
Ho e?	Zelf stil of samen fluisteren
Hulp?	Boek, zelf opzoeken, klasgenoot, docent
Resultaat?	Huiswerk: Samenvatting voorlezen uit 8a, toetsstof
Leerdoel?	Vaste tekststructuur herkennen, hoofdzaken bepalen bij een tekst zonder vaste tekststructuur, een beknopte samenvatting schrijven
Klaar?	Daltontaak, lezen

Wat doe je als een tekst geen vaste structuur heeft?

1. Dan is het altijd een probleem-oplossingsstructuur.
2. Ik heb een blackout.
3. Kijk naar het onderwerp, deelonderwerpen en de hoofdgedachte/
4. Kijk naar de titel, tussenkopjes en de bron.

Welke tekststructuur herken je in deze tekst?

Hoe ging het in de klas?

Wat weet je nu?

Wat weet je nu?

4 Tekststructuren 

Beknopte samenvatting schrijven

Einde van de les