§8.2 Een overbevolkte planeet?

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 8: Ruimteschip Aarde

Lesagenda

1. Terugblik en huiswerk
   
2. Uitleg §8.2
   
3. Zelfstandig werken
4. Afsluiting
   

Leerdoelen:
Je kunt....

• uitleggen welke verschillen er zijn in bevolkingsaantal en -groei tussen wereldregio's.
• uitleggen hoe het demografische transitiemodel werkt.

Ecologische Voetafdruk

• Ruimte die 1 persoon nodig heeft om te kunnen leven op zijn welvaartsniveau.
• Onderdelen: voedsel, bos, visgrond, fossiele energie, bebouwing.
  
• Welke neemt de meeste ruimte in? (7a)

Opdracht 8 (figuur 4 LB)

Opdracht 10 (W5)

B93 systeem aarde (opdr. 13)

Hoofdstuk 8

Hoofdvraag: Is een duurzame aarde mogelijk als je kijkt naar bevolking, voedsel en water?

Deelvragen:

1. Welke dingen zijn nodig voor het leven op een duurzame aarde?
   
2. Is duurzaamheid mogelijk bij een snelle groei van de wereldbevolking?
   
3. Wat zijn de gevolgen van de globalisering voor de voedselproductie?
   
4. Waardoor ontstaat waterschaarste in de wereld?

https:

Begrippen

• Bevolkingsprognose = berekende voorspelling van het bevolkingsaantal. 
• Demografie = de wetenschap die zich bezighoudt met het aantal, de samenstelling en de spreiding van de bevolking.
• Vruchtbaarheidscijfer = het gemiddelde aantal kinderen per vrouw (van 4,7 in 1970 naar 2,5 in 2013 op mondiaal schaalniveau)

Bevolkingsprognose

• Komende 100 jaar nog groei
• De groei verschuift van Azië naar Afrika
• De absolute bevolkingsgroei van de wereldbevolking is NU al enorm. 80 miljoen mensen per jaar is 200.000 per dag… 

Welke is periferie, semi-periferie, en centrum?

1. In welke fase zit Nederland?

2. In welke fase zit India? 

3. In welke fase zit Eritrea?

Nú maken: opdracht 1,2,3

De relatieve bevolkingsgroei is vooral door een daling van het vruchtbaarheidscijfer afgenomen naar zo’n 1% per jaar.

Ongelijke groei

• rijke landen:  
  - langzame toename of krimp.
  - vergrijzing
  - laag vruchtbaarheidscijfer
  
  
• arme landen:
  - snelle bevolkingsgroei
  - jonge bevolking ➡ vergroening
  - hoog vruchtbaarheidscijfer

Bevolkingsdiagrammen (B142)

Demografische transitie (B143)

Migratiestromen

• natuurlijke groei
• op kleinere schaal ook:
  sociale bevolkingsgroei/-krimp

Migratiestromen

http://metrocosm.com/global-migration-map.html

Sociale bevolkingsgroei

Vestigingsoverschot

Vertrekoverschot

Wanneer is 'overbevolking'?

• draagkracht van de aarde = het vermogen van de natuur om mensen te voorzien in hun bestaan.
  
• Als de natuur dat niet meer kan (in een gebied) ➡ overbevolking
  
• Kenmerken overbevolking:
  - werkloosheid
  - honger en ziekte
  - ernstige milieuvervuiling

Maken: heel 8.2

Waar is de gemiddelde bevolkingsgroei het hoogst?

1. Australië
2. Azië
3. Zuid-Amerika
4. Afrika

In welke landen is de vergrijzing het hoogst?

1. Rijke landen
2. Arme landen