2.4 Globalisering na 1980

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 5

2.4 China Globalisering na 1980

H2 Globalisering

Domein: Wereld

VWO 5

Leerdoelen

Ik kan:

• verklaren waardoor mno's de motor achter (economische) globalisering vormen.
• beschrijven welke gevolgen van globalisering optreden in verschillende gebieden.
• beoordelen waardoor niet alle gebieden voordeel hebben van globalisering.

 Globalisering tot 1980

een terugblik

Leg uit welke rol hegemoniale staten hebben gespeeld in de globalisering van de wereld vanaf de koloniale tijd.

Wat is het verband tussen het centrum-periferiemodel en het koloniale verleden?

Economische globalisering versnelt

Economische globalisering na 1980 in stroomversnelling door:

• Mno’s omspannen de wereld en zijn verbonden via netwerken
• Deregulering en liberalisering van de wereldmarkt
• Transport- en communicatietechnologie in stroomversnelling (tijdruimtecompressie)

Ruimtelijke gevolgen van globalisering

Ontstaan van een nieuwe internationale arbeidsverdeling als gevolg van uitschuiving en doorschuiving. Hoe ziet die nieuwe verdeling eruit?

Centrum

• Commando (beslis)centra van de bedrijven
• Research & Development (R&D)
• Marketing

(Semi)periferie

• Maakindustrie
• Lagere dienstverlening  

Wat is het verband?

Wat heeft deze grafiek te maken met doorschuiving?

Nieuwe afzetmarkten

Mno’s gaan opzoek naar nieuwe afzetmarkten (vooral in nieuwe industrielanden). Waarom zal IKEA zich vestigen in China?

De triade

Noord-Amerika, de EU en Oost-Azië beheersen de wereldhandel en worden samen de triade

genoemd.

De internationale goederen-

en kapitaalstromen verlopen

voornamelijk tussen

Noord-Amerika, de EU en

Japan.

Sleep de ruimtelijke gevolgen van globalisering naar de juiste plaats

Nieuwe afzetmarkten

Verplaatsen van de maakindustrie

MNO's zijn steeds weer op zoek naar de goedkoopste mogelijkheden.

MNO's doen alleen wat een ander niet kan.

Slow world en fast world

Uitschuiving

Klanten in opkomende landen

Doorschuiven

Core business

Verbrokkeling

TIJDLIJN globalisering

va. 1975:

Steeds meer multinationale ondernemingen (MNO's)

va. 1980:

1. Productie wordt verplaatst naar arme landen (nieuwe int. arbeidsverdeling)

2. Welvaart verschuift in wereldsysteem (meer welvaart naar semi-periferie)

1990:

Handels-belemmeringen vallen weg:

- EU

- China en India openen grenzen

Steeds meer verbondenheid, door:

1. Transport

2. Communicatie

Bij de ontwikkeling van de dienstensector heeft China vooral van westerse bedrijven afgekeken zonder ze het land binnen te halen. Zo is het ze gelukt om bedrijven als Amazon, Google en Meta buiten de deur te houden en alle ruimte te geven aan eigen bedrijven zoals Alibaba en Tencent.

● China is nu een van de grootste goederenproducenten en -exporteurs ter wereld. Een steeds groter deel hiervan blijft in het land zelf, omdat de welvaart van veel mensen is gestegen en het aandeel van mensen die in armoede leven kleiner is geworden. De binnenlandse consumptie van (luxe)producten is sterk toegenomen, wat goed is voor de Chinese economie (figuur 3.18).

Geef twee oorzaken voor de afname in economische groei in China die in figuur 1.16 te zien is.

Vergrijzing

Krimpende werkende bevolking. 

COncurrentie opkomende economieen in centrumlanden. 

Tegengaan van afname in economische groei

-Van kwantiteit naar kwalitieit (Smart economic growth)

Vervuilende industrieen--> hightech, farmacie vliegtuigen, autos en robots.

Blz 118 en blz 122 zelfstandig lezen. 

Aan de slag!

Maak de opdrachten 1, 2, 4 ,5 en 8 van 3.2