GO landbouwhuisdieren - les 1 introductie huisvesting

• Landbouwhuisdieren
• MBO
• Studiejaar 1

Les 2 GO gezelschapsdieren gedrag en het ontstaan van gedrag

Les 1. Huisvesting Landbouwhuisdieren

Rassenkennis: Blaarkop

info:

De blaarkop is egaal zwart of rood met een witte kop en een witte staartpunt. Rondom de ogen heeft de blaarkop een zwarte of rode vlek, de blaar. Deze mag aan de hals vastzitten. De onderkant van de buik is wit.

Van oorsprong een dubbeldoelkoe van het vlees-melktype (60%-40%) gekenmerkt door een acceptabele melk- en vleesproductie. Blaarkoppen zijn dus gefokt met iets meer nadruk op de vleesaanzet dan op melkproductie.

Rassenkennis: Belgisch witblauw (Belgische blauwe)

info: Vleesras. Moet door zijn doorgefokte uiterlijk (spiermassa) met keizersnede verlost worden. 

De kop is relatief klein ten opzichte van de rest van het lichaam; heeft een harmonische bouw, afgeronde lijnen, diepe borst en brede rug, gespierde achterhand en is zwaargebouwd, met weinig dekvet.

Ondanks de naam schuilen onder het witblauwras drie kleurvariëteiten: volledig wit (47%), witblauw tot blauw (43%) en wit-zwart (10%). 

Lesplanning

wk 47	les 1	- Introductie huisvesting & Runderen
wk 48		Nadine Studiedag, geen les
wk 49	les 2	- Staltypen & Paarden & ezels
wk 50	les 3	- Klimaat & Varken
wk 51	les 4	- Hygiëne & Schaap
wk 52		kerstvakantie
wk 1		kerstvakantie
wk 2	les 5	- Erfinrichting & Geit
wk 3	les 7	- Huisvesting Pluimvee
wk 4	les 8	- Alpaca & Lama en herhalingsles
wk 5		oriëntatie-week
wk 6		oriëntatie-week

Leerdoelen

Aan het einde van de les weet je:

• Hoe en waarom landbouwhuisdieren gehuisvest worden
• Hoe rundvee gehuisvest wordt
• wat de basisprincipes zijn van duurzame landbouw

Waar denk je aan bij huisvesting
landbouwdieren?

Hoe is het dierwelzijn in de afgelopen 100 jaar verbeterd?

NB. (nav filmpje)

Ned. varkens mogen niet meer gecastreerd worden. Beren voor de export worden wel gecastreerd. Anno 2020 is het verboden te castreren zonder verdoving en bestrijding napijn, dit gebeurt niet altijd. Het slijpen van tanden en couperen van de staart is nog niet verboden. 

Functie van de stal vroeger

Basis functie: ​

Beschermen van de dieren tegen winterse weersinvloeden.​

Geconserveerde voedermiddelen verstrekken.

Foto: Grupstal of aanbind stal

Friese stal: de dieren staan met hun kop tegen de zijmuren; in het midden van de stal is één looppad tussen twee gruppen. {foto 1}

Hollandse stal: de dieren staan met hun kop naar het middenpad, waar ze kunnen worden gevoerd. Achter de dieren is aan beide zijden een grup met daarachter een smal looppad. Dit type grupstal kwam op 70 tot 80% van de bedrijven voor. {foto 2}

Functie van de stal nu

Tegenwoordig meer functies​:

Bescherming voor het vee​ -> Gebruiksgemak veehouder ​

Het welzijn belangrijker -> overgang naar duurzame en dierwaardige veehouderij 

Het kabinet wil dat Nederland geleidelijk overgaat op kringlooplandbouw. Dat is een systeem waarbij afval opnieuw gebruikt wordt. Bijvoorbeeld in voedsel of als compost. Dit staat in de visie ‘Landbouw, natuur en voedsel: waardevol en verbonden’.

Volgens deze visie moet ook de veehouderij duurzamer worden en beter voor het dier. Het kabinet maakt hier plannen voor en betrekt daar partijen bij uit de veehouderijsector. Denk aan veehouders, verwerkers en afnemers. Maar ook organisaties die opkomen voor het welzijn van dieren.

Een duurzame veehouderij is nodig voor behoud van de natuur. Maar ook voor de strijd tegen opwarming van de aarde. Nu is er nog teveel uitstoot van methaan.

Bron: Rijksoverheid.nl 

Er zijn verschillende manieren
huisvesten. Welke ken je al?

vb. potstal, grupstal, hellingstal, ligboxenstal, vrije uitloop stal. 

Waar let je op bij het kiezen van huisvesting?

Opdracht: in tweetallen, 5 minuten

Noteer in een woordweb wat belangrijk is in het kiezen van huisvesting met betrekking tot de volgende onderwerpen: De verzorger / Het dier / De consument. 

Voorbeelden van antwoorden:

Verzorger:

efficiëntie

verzorging individueel dier

arbeids extensief

Dier:

Welzijn

Natuurlijk gedrag​

Sociaal gedrag​

Gezondheid ​

Comfort 

Consument:

voedselveiligheid

duurzaamheid

maatschappelijk belang

imago

dierwelzijn

uitstraling

Animalis

Thema: Landbouwhuisdieren

Module: Runderen

• Les: Huisvesting
•  Les: verzorging

15 minuten

Veehouderij van de toekomst -> 

Dierwaardige veehouderij + transitie naar kringlooplandbouw en duurzame veehouderij. 

6 principes dierwaardige veehouderij -> 5 vrijheden

De 5 vrijheden 

1. Vrij van honger, dorst, onjuiste voeding
   
2. Vrij van thermaal en fysiek ongemak
3. Vrij van verwonding en ziekten
4. Vrij van angst en stress
   
5. Vrij zijn om normaal soorteigen gedrag te vertonen
   

Brambell, Britse Farm Animal Welfare Council, 1965

Raad voor dieraangelegenheden , 2022

Duurzame veehouderij

Opdracht: Wat is voor jou duurzaamheid?

Bedenk wat voor jou duurzaamheid betekent, schrijf dit op. (2 min)

Leg jouw antwoord naast dat van je buur.. komen jullie antwoorden overeen? (2 min.)

Bedenk samen welke duurzame maatregel jullie van belang vinden op een veehouderijbedrijf (3 min)

Laat studenten nadenken over duurzaamheid. (niets opzoeken)

Overleggen en daarna klassikaal bespreken. 

Duurzame veehouderij -> kringloop veehouderij

Definitie: Een redelijke oogst/ opbrengst van het bedrijf verkrijgen zonder dat je daarbij het milieu (bodem, lucht, water) vervuilt, geen natuurlijke hulpbronnen uitput en het ecosysteem en de biodiversiteit niet verstoort met je activiteiten. 

Daarbij is het opbouwen van een gezonde bodem, hergebruik, minimaliseren van afvalstromen en rationeel gebruik van waterbronnen van belang. 

De overheid wil dit bewerkstelligen door:

• Minder afval (gewasresten, voedselrente, procesafval, mest, compost) -> hergebruik
• Veevoer zelf telen of lokaal kopen 
• minimaliseren uitstoot broeikasgas (CO2, methaan), stikstof, fijnstof en stank.
• Testen via praktijkpilots wat werkt
• Ruimte voor natuurlijk gedrag
• Aanbod duurzaam vlees in supermarkt vergroten.

Bron: wikifarmer en rijksoverheid.nl

Leerdoelen: Je weet nu....

• Hoe en waarom landbouwhuisdieren gehuisvest worden
  
• Hoe rundvee gehuisvest wordt
  
• wat de basisprincipes zijn van duurzame landbouw
  

Wat is je het meest bijgebleven van deze les?