De nieren

De nieren

Functie

1. Vorming van urine (diurese)

 

2. Binnen grenzen houden van vocht en elektrolyten, de pH en de bloeddruk (homeostase)

3. Productie van hormonen en vitaminen

Ligging

Boonvormige organen van circa 12 cm hoog

Weerszijden in de wervelkolom tegen de onderste ribben

De rechter nier ligt iets lager dan de linker nier vanwege de zware lever

Om de nieren zit een laag bindweefsel (nierkapsel) en een dikke laag vetweefsel

Ligging

3D animatie

Bouw

Buitenste laag: nierschors

Binnenste laag: niermerg

Holte binnenste laag: nierbekken

Nierschors

- Gespikkeld door kleine bloedvaten en 

filtersystemen (nefronen)

Nefron

1 miljoen nefronen per nier

Filteren bloed

Maken urine aan

Urinevorming door een nefron

Filmpje

Dus vorming van urine

1.  Filtratie

2. Resorptie

3. Secretie

Ligging

Het filterende deel van het nefron ligt in de nierschors. 

Het stelsel van nierbuisjes voor terugresorptie en transport ligt grotendeels in het niermerg.

Lichaampjes van Malpighi

Bestaan uit kapsels van Bowman en glomeruli

Nierbekken

Dit is een holte in de nier = holle zijde.

                      

Hier wordt urine opgevangen en druppelsgewijs afgegeven aan de urineleiders.

                                     

De urineleiders geven de urine dan af aan de blaas.

Nierpoort

Zit in het nierbekken.

Hier komen de nierslagaders de nier in.

Hier gaan de nieraders en de urineleiders de nier uit.

Klaring

De hoeveelheid bloed die per minuut van creatinine wordt gezuiverd heet creatinine-klaring. Dit wordt gebruikt om de filtratiesnelheid te berekenen (estimated glomerular filtration rate, e-GFR).  

Anti diuretisch hormoon

Volumeregeling

Vocht, pH, elektrolyten en bloeddruk

RAAS: renine-angiotensine-aldosteron-systeem

De nieren hebben een rol bij het handhaven van de hoeveelheid elektrolyten in het lichaam en het handhaven van de zuurgraad (pH).

Bij een hoge concentratie opgeloste stoffen geeft de hypofyse ADH af. De nier resorbeert meer water terug. Bovendien leidt de dorstprikkel tot meer drinken.

Bij een lage concentratie opgeloste stoffen geeft de nier het hormoon renine af. Dat hormoon activeert een reeks van andere hormonen: angiotensine en aldosteron. Daarom wordt gesproken van het RAAS: renine-angiotensine-aldosteron-systeem. Het leidt tot meer natriumresorptie in ruil voor kalium en H+ en tot stijging van de bloeddruk. Zo draagt de nier ook bij aan het handhaven van de zuurgraad (pH).

Bij een sterke en snelle daling van de bloeddruk komt ook het bijniermerg in actie: het scheidt adrenaline en noradrenaline af, dat de bloedvaten doet samentrekken.

Vragen???