5.4 Transcriptie

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Thema 5 basisstof 4

Je kunt benoemen hoe transcriptie en eiwitsynthese plaatsvinden in de cel.

Je kunt benoemen dat de genetische variatie toeneemt door spontane mutaties.

Je kunt omschrijven wat kanker is.

DNA

• Bevat informatie voor hoe je eruitziet en voor het functioneren van je organen en cellen. 
• Voor elke eigenschap en elk proces zijn een of meer genen nodig.

DNA-sequentie

• Volgorde van de basenparen
• DNA-sequentie bevat informatie over vormen van een eiwit (bijv. melanine -> pigment in huid en ogen) 

genexpressie

Genen bevatten informatie voor maken van eiwitten en regelen processen.

• Eiwitten bepalen kleur, werking, vorm van je lichaam
  
• DNA-volgorde (sequentie) van een gen bevat het recept voor het maken van een eiwit

Transcriptie

• Wanneer een gen in een cel tot uiting komt (genexpressie) wordt de DNA-sequentie (recept) van dat eiwit afgelezen en verwerkt -> Eiwitsynthese (samenstellen).         
• het aflezen heet Transcriptie

Ribosomen

• De afgelezen kopie heet RNA
  
• Het RNA wordt in het ribosoom (eiwitfabriekje in de cel) vertaald naar het juiste eiwit. 
• coronavaccin? 

Spontane mutatie

• Bij elke celdeling worden chromosomen gekopieerd
• Fouten in kopie zorgen voor verandering basenvolgorde
• Mutatie in geslachtscel of tijdens ontwikkeling embryo zorgt ervoor dat dit in alle lichaamscellen terecht komt
• Genetische variatie 

Kanker

Aan het werk

Online werken aan de opdrachten van basisstof 3 en 4

Bij kanker gaat een cel zich ongeremd delen.

1. juist
2. onjuist

Welk bewering over kanker en mutaties is juist?

1. Kanker veroorzaakt mutaties zodat de regeling van de celdeling niet goed verloopt
2. Er is geen verband tussen mutaties en kanker want kanker wordt veroorzaakt door carcinogene stoffen.
3. Door kanker neemt het aantal mutaties toe zodat er een grotere kans is op een tumor.
4. Door mutaties kan kanker ontstaan

Hoe kan genetische variatie gunstig zijn voor de overlevingskans van een populatie?
Kun je een voorbeeld noemen?

wat	Aan de slag met Thema 5, Basisstof 4
Hoe	lees de tekst van basisstof 4 door
Hulp	1) boek 2) klasgenoot 3) docent
Tijd	-
Klaar	-