2.6 Celdeling Havo/VWO

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

BS 6 celdeling

Lesdoel

1. Je kunt beschrijven hoe een cel zich deelt.
2. Je kunt de kenmerken van stamcellen noemen.

In de herhaling

Wat weet je nog van 2.1 t/m 2.5?

Welke stoffen worden door de vaatbundels in een stengel voornamelijk vervoerd?

1. alleen water
2. suiker en zuurstof
3. water en koolstofdioxide
4. water en voedingsstoffen

Als de aarde bij een aardappelplant gedeeltelijk wegspoelt, kan een aardappel boven de grond komen.
Het gedeelte boven de aarde wordt groen. Dit komt doordat plastiden in elkaar overgaan.
Welke verandering bij plastiden treedt op in een deel van een aardappel dat boven de grond komt?

1. zetmeelkorrels worden kleurstofkorrels
2. zetmeelkorrels worden bladgroenkorrels
3. kleurstofkorrels worden zetmeelkorrels
4. bladgroenkorrels worden zetmeelkorrels

Waar in een plantencel zit het celmembraan?

1. Tegen de vacuole aan
2. Aan de buitenkant van het cytoplasma
3. Aan de buitenkant tegen de celkern
4. Aan de buitenkant van de celwand

Welk orgaan is onderdeel C

1. Lever
2. Long
3. Nier
4. Hart

Welk nummer is een zijwortel?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

In de stengel van een kruidachtige plant zit veel hout.

1. Juist
2. Onjuist

Celdeling, enkele feitjes

- Mens bestaat uit 100.000 miljard cellen schatten ze, die allemaal uit  1 cel zijn ontstaan door celdeling

- Per dag verliezen we miljoenen dode huidcellen, per jaar ongeveer 3,5kg

- 1 miljoen nieuwe cellen per seconde nodig voor groei en vervanging

Waarom worden in je lichaam nieuwe cellen gemaakt?

- groei

Waarom worden er nieuwe cellen aangemaakt?

Groeien

Herstel

Vernieuwing

Chromosomen 

Bij de mens 2 x 23 = 46 chromosomen per celkern

Celdeling

• In 'moedercel' wordt DNA gekopieerd
• DNA wordt verdeeld over twee helften, vormt twee celkernen
• Cel deelt zich, er zijn nu twee 'dochtercellen'
• Er vindt plasmagroei plaats
• Één dochtercel gaat zich specialiseren, ander blijft stamcel

De drie fasen van de celdeling

Voordat een cel zich deelt kopieert de cel zijn chromosomen (bij de mens zitten er 46 chromosomen in een kern)

Bij ieder (normaal) organisme ligt het aantal chromosomen vast.

Taakverdeling dochtercellen

- De ene cel specialiseert zich tot specifieke cel

- De andere cel niet, deze kan blijven delen

Celcyclus

Stamcel

• Is nog niet gespecialiseerd
• Kan zich delen en daarna specialiseren
• Stamcel van embryo kan zich nog tot alles specialiseren, bij volwassenen alleen tot bepaalde type cellen (bijvoorbeeld alleen tot bloedcel)

Zet in de goede volgorde.

1

2

3

Celdeling

Kerndeling 

Plasmagroei

Op welk moment in een celcyclus zijn de chromosomen zichtbaar?

Plasmagroei gebeurt voor celdeling

1. Waar
2. Niet waar

Waarvoor worden er nieuwe cellen aangemaakt?

1. om je voeding binnen te houden
2. om dingen beter te onthouden
3. voor je nachtrust
4. voor vernieuwing, groei en herstel

Hoeveel chromosomen heeft een huidcel van een mens

1. 47
2. 23
3. 46
4. 45

Wat kun je zeggen over de hoeveelheid celdelingen in je lichaam als je nog groeit?

Lesdoel

1. KJe kunt beschrijven hoe een cel zich deelt.
2. Je kunt de kenmerken van stamcellen noemen.

Huiswerk

Leren flitskaarten 2.1 t/m 2.6

Organen 

Extra Herhaling: Video

Instructiefilmpje over 2.6 Celdeling.

Pak je aantekeningen schrift, bekijk het filmpje en maak daarna een samenvatting!