cultuurontwikkeling-cultuur-sensitiviteit

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 3

Keuzedeel Internationaal overbruggen

Week 4

Planning

• TWIXX wereldgodsdiensten
• zelfstandig werken aan deelopdrachten 

reminder: 12 juni geen les, maar activiteit!

wat is cultuur

Cultuur kun je omschrijven als ‘de manier waarop groepen mensen, volkeren, hebben geleerd te leven’. Bij de manier van leven moet je dan denken aan de wijze waarop je naar dingen kijkt, de uitgangspunten die je hanteert, de gewoonten die je hebt. De eigen cultuur is belangrijk voor mensen, omdat het hun basis is. Het biedt mensen houvast en zekerheid.

houvast

Volkeren, groepen mensen, hebben door de eeuwen heen ieder op eigen wijze ontdekt hoe ze in hun behoeften konden voorzien. Ze leerden zich staande te houden en hun problemen op te lossen. Zo konden ze overleven in steeds weer veranderende omstandigheden. Volkeren hebben daarmee (gemeenschappelijke) patronen van waarnemen, denken en emoties ontwikkeld. Deze patronen geven een gevoel van veiligheid en voorspelbaarheid. Ze horen daardoor bijna als vanzelfsprekend bij de individuen van de groep.

ik en wij cultuur

Ik-culturen en wij-culturen

Er zijn verschillende soorten culturen In een ik-cultuur is vooral het individu belangrijk. Iedereen is individueel verantwoordelijk voor zijn eigen gedrag. De identiteit in een ik-cultuur wordt voor het grootste deel bepaald door eigen waarden en normen. In een wij-cultuur is vooral de groep waarbij je hoort belangrijk. Iedereen die bij de groep hoort, is daarmee verantwoordelijk voor het groepsbelang. Het gedrag van mensen wordt bepaald door gedetailleerde gedragsregels in de groep.

 Zo zal een zorgvrager in een wij-cultuur het groepsbelang vooropstellen. Hij vindt de mening van zijn omgeving belangrijker dan een zorgvrager in een ik-cultuur. Als verzorgende moet je hiermee rekening houden. Zo komen bijvoorbeeld niet alle vrouwen vanzelfsprekend voor zichzelf op als hun echtgenoot niets in het huishouden doet of als hij zich even terugtrekt uit het gezin en tijd voor zichzelf neemt. 

transcultureel verzorgen

Transcultureel verzorgen staat voor: de zorg afstemmen op de zorgvrager met een andere cultuur dan die van jou. Het gaat dus om:

hoe je de verzorging inhoud geeft bij de zorgvrager met een andere culturele achtergrond dan die van jou;

wat je als verzorgende doet bij zorgvragers uit een andere cultuur dan die van jou. 

grondhouding transcultureel verzorgen

Bij transcultureel verzorgen is de juiste grondhouding van groot belang. Dit betekent:

oprechte belangstelling voor de zorgvrager (Wie ben jij?);

acceptatie van de zorgvrager (Wat betekent jouw gedrag?);

gezonde dosis nieuwsgierigheid naar de zorgvrager (Waar ben je bang voor? Wat maakt jou zoals je bent?) 

Theorie: ''het ui model van Hofstede'''

Hofstede vroeg zich af wat we bedoelen met het begrip cultuur. 

Het ui model is een manier om te kijken naar cultuur. 

Ui model: Volgens Hofsteden heeft cultuur verschillende lagen / dimensies. 

Stel jij zou uit het raam kijken kan jij het ui model gebruiken om naar mensen te kijken en om bepaald gedrag te verklaren. 

Cultuur:

Het geheel aan kenmerken 

Symbolen

Symbool: een teken die een bepaalde betekenis heeft

Helden

Helden en heldinnen: Een bestaand of fictief persoon die veel betekenis heeft. 

Ritueel

Ritueel: Een ritueel is een handeling die je uitvoert die een bepaalde betekenis heeft.  

Waarde

Waarde: datgene wat jij belangrijk vindt 

Norm: Een regel die bij een waarde hoort. 

Belangrijke waarden in de klas: veiligheid, respect, vrijheid, verantwoordelijkheid enz. 

Beschrijf je eigen Ui model van Hofstede. 

Opdracht: het ui model

Opdracht 1, individueel: 

Maak je eigen ''Ui model''. 

Welke symbolen, helden, rituelen en waarden heb jij?

Klaar? vergelijk jouw ''Ui model'' met die van je buurman. 

Opdracht 2, groepje: 

Maak het ui model van de 1 van de 5 hoofdgodsdiensten in een groepje.

Welke symbolen, helden, rituelen en waarden kent deze godsdienst?

Bedenk een concreet voorbeeld in de zorg waar je rekening mee kan houden.

Korte terugkoppeling in de klas.

(jodendom, christendom, islam, hindoeïsme, boeddhisme)

zelfstandig werken aan deelopdrachten