2.2 Cultuur en samenleving in de Republiek

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

Paragraaf 2.2: Cultuur en samenleving in de Republiek 

De Gouden Eeuw

par. 2.2 Cultuur en samenleving in de Republiek

De Gouden Eeuw

--> bloeiperiode Rep tussen 1588 en 1672.

Bloei op het gebied van: economie, kunst en wetenschap.

Niet iedereen profiteerde hiervan... 

1. Kleine bovenlaag rijke handel families

• Rijk door handel & investeringen (bv. drooglegging beemster)

• Politieke macht ->bestuurden gewesten en steden

• Grachtenhuizen
• Geld voor schilderijen 

2. Grotere groep winkeliers en ambachtslieden

• Goed opgeleid
• Verdienden goed
• Scheepsbouwers, bierbrouwers en molenmakers
• Geld voor schilderijen / luxegoederen
  

3. Loonarbeiders

• Werken hard voor laag loon
  

• één of meerdere banen
• Laden/lossen schepen, metselden huizen of werkten als zeeman bij de VOC.

4. De armen

• Groep zonder vast werk, ouderen, zieken

• Kregen geld / eten / kleding van de kerk en rijke mensen (liefdadigheid)
• Verschil rijk-arm is groot

Bevolkingslagen

Kleine bovenlaag rijke handel families / Regenten

Grotere groep winkeliers en ambachtslieden

Loonarbeiders

De armen

Migratie

Veel inwoners van de Republiek komen uit het buitenland/omringende landen Deze migratie heeft twee redenen:

Protestanten vluchten voor onderdrukking

Arme mensen hopen in de Republiek werk te vinden

Kunst

Door de welvaart is er in de Republiek genoeg geld voor kunst

Amsterdam groeit zo met mooie huizen en de grachtengordel

Maar mensen met een beetje geld kopen ook schilderijen

De bekendste schilder is Rembrandt van Rijn

• Rembrandt van Rijn --> Nachtwacht

• Jan Steen --> Schilderijen dagelijks leven van de gewone mensen

• Architectuur: grachtenhuizen in A'dam

• Rembrandt van Rijn --> Nachtwacht

• Jan Steen --> Schilderijen dagelijks leven van de gewone mensen

• Architectuur: grachtenhuizen in A'dam

Soorten schilderijen

Portretten

Schuttersstukken

Stadsleven

Landschappen

Het alledaagse leven

Het melkmeisje

Johannes Vermeer

Ca. 1660

Ze staan erom bekend dat ze vaak gebeurtenissen uit het dagelijks leven van gewone mensen lieten zien -> andere landen: Koningen, kerk historische/Bijbelse, gebeurtenissen.

Aan de slag

• §2.2 A/B : opdracht 1 t/m 9

Religie en wetenschap

• Republiek = calvinistisch✝️

• Voordeel: Bijbel vertaald van Latijn naar NL (Statenbijbel).
• Toch geen duidelijke meerderheid qua geloof.

Religie en wetenschap

• Mensen met andere geloven (katholiek, joods) werden niet vervolgd. ✔️
• Zij mochten hun religie alleen binnenshuis uitoefenen.
• Bijzonder! Buiten de Republiek kwam deze Verdraagzaamheid weinig voor😃

Religie en wetenschap

• Deze verdraagzaamheid      ->  wetenschappelijke revolutie.

• Er werden allerlei ontdekkingen gedaan:

Religie en wetenschap

•  Isaac Newton -> de wetten van de zwaartekracht/mechanica (de manier waarop voorwerpen bewegen)

Uitvinders

•  Christiaan Huygens ontdekte dat licht zich in golven door de ruimte beweegt. 
• Slingeruurwerk -> belangrijk voor de tijds- en plaatsbepaling op zee. Telescoop

Uitvinders

• Anthonie van Leeuwen-hoek-> Eerste microscoop en ontdekte zo bacteriën en rode bloedcellen

Filosoof

Baruch Spinoza -> God kan niet zomaar ingrijpen en verricht geen wonderen -> Alles gehoorzaamde aan de natuurwetten. 

• Bijbel is bedacht door mensen niet het woord van God
• Spinoza’s boeken werden al snel verboden.

Aan de slag

• §2.2 A/B/C opdracht 1 t/m 12
• Klaar? Nakijken!