4.1 & 4.2

Rusland wordt communistisch
Socialisten en anarchisten in Rusland
1 / 24
suivant
Slide 1: Diapositive
GeschiedenisMiddelbare schoolvwoLeerjaar 3

Cette leçon contient 24 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 50 min

Éléments de cette leçon

Rusland wordt communistisch
Socialisten en anarchisten in Rusland

Slide 1 - Diapositive

De Russische piramide
De Tsaar

1. Orthodoxe geestelijken
2. Bojaren (= adel)
3. Bourgeoisie, middenstanders
     boeren

De 1e en 2e stand betalen geen belastingen 

Slide 2 - Diapositive

De Russische piramide (bojaren)
De bojaren helpen de tsaar met regeren, belasting innen en oorlog voeren.

De tsaar en bojaren werden door de kerk beschermd: verzet is daarom onmogelijk.

Houden vast aan het oude systeem. Laten hun vrouwen wel Westerse boeken en mode kopen, maar zien niks in modernisering (in de landbouw).

Slide 3 - Diapositive

Anarchisme
Anarchisme = socialisme zonder staat (landsbestuur / politie).

Bedenker: Michael Bakoenin (bojaar met 500 lijfeigenen): 

> - Hij wil de staat, tsaar, kerk en privé-bezit afschaffen.
    - Hij wil dat de kleine gemeenschappen (mir)
       zelf beslissen.
Toen zij nauwelijks aanhang kregen, pleegden ze
aanslagen. Dit gaf hen een slecht imago.

Slide 4 - Diapositive

Narodniki
Narodniki (narod = volk) = Anarchistisch-socialisten die de mir
als de ideale bestuurseenheid zagen.

Aanhangers: Alexander Herzen (intellectuelen / studenten):

> Zien de mir als iets moois (werkt al tijden goed). Worden
bestempeld als 'stadskinderen met vreemde ideeën' en
waarom daarom door traditioneel ingestelde boeren 
uitgeleverd aan de politie.

Slide 5 - Diapositive

Sociaal-revolutionairen
Socialisten-revolutionairen = Partij die boerensocialisme nastreeft. Boeren zijn volgens hen de motor van een socialistische revolutie (met geweld).

Aanhangers: o.a. Aleksandr Kerenski: 

> Zijn erg tegen modernisering (kapitalisme), willen
kleinschalig socialisme (mir). Zij vormen later deel 
van de mensjewieken (tegenstanders Marxisten).

Slide 6 - Diapositive

Marxistisch socialisme
Marxistisch socialisme = Socialisme met gemeenschapplijk eigendom van fabrieken invoeren met behulp van revolutie door de arbeidersklasse.

Aanhangers: o.a. Karl Marx (onder), Vladimir Lenin (boven), Josef Stalin: 

> Richten Russische Sociaaldemocratische Arbeiderspartij op.
De visie van Marx past niet echt bij Rusland (landbouwstaat), toch overtuigt Lenin in
1903 tijdens partijvergadering in Londen dat de revolutie moet beginnen.

Voorstanders = bolsjewieken (meerderheid)
Tegenstanders = mensjewieken (minderheid)

Slide 7 - Diapositive

Bij wie hoort:
"Boeren zijn de motor van een socialistische revolutie (met geweld)."
A
Anarchisme
B
Narodniki
C
Sociaal-revolutionairen
D
Marxistisch socialisme

Slide 8 - Quiz

Bij wie hoort:
"Wij zien de mir als iets moois, dit is voor ons de ideale bestuurseenheid"
A
Anarchisme
B
Narodniki
C
Sociaal-revolutionairen
D
Marxistisch socialisme

Slide 9 - Quiz

Bij wie hoort:
"De arbeidersklasse zal in opstand moeten komen"
A
Anarchisme
B
Narodniki
C
Sociaal-revolutionairen
D
Marxistisch socialisme

Slide 10 - Quiz

Bij wie hoort:
"Onze ideologie wordt ook wel boerensocialisme genoemd"
A
Anarchisme
B
Narodniki
C
Sociaal-revolutionairen
D
Marxistisch socialisme

Slide 11 - Quiz

Bij wie hoort:
"De staat, tsaar, kerk en privé-bezit moet allen worden afgeschaft"
A
Anarchisme
B
Narodniki
C
Sociaal-revolutionairen
D
Marxistisch socialisme

Slide 12 - Quiz

Geen lijfeigenen, wel koelakken
Tsaar Alexander II (voorganger Nicolaas II):
  • 1861: afschaffing lijfeigenschap zodat de boeren los zouden komen van de bojaren (modernisering dmv staatsleningen). Mislukte.
  • Bouwde fabrieken, mijnen en spoorlijnen (heel vooruitstrevend).
  • Werkomstandigheden in fabrieken even slecht als ervoor als boer. 
    Alexander II is uiteindelijk vermoord door Narodniki.



-Zelfstandige marktgerichte boeren: koelakken. Dit werd door de tsaar gestimuleerd.
-Tsaar probeert de misstanden in de fabrieken te verbeteren.
-Tsaar stimuleert handel, industrie en infrastructuur, (modernisering dmv mijnbouw, spoorwegen en fabrieken)

Slide 13 - Diapositive

Geen lijfeigenen, wel koelakken
Tsaar Alexander III (directe voorganger Nicolaas II):
  • Verbood nachtarbeid van vrouwen en kinderen.
  • Werkdagen van maximaal 11,5 uur.
  • Veel productie bedoeld voor de export (inkomsten voor de staat). Zelfs graan, waardoor een misoogst grote gevolgen had (hongersnood).

Sterft in 1894, opgevolgd door Nicolaas II

Slide 14 - Diapositive

Geen lijfeigenen, wel koelakken
Tsaar Nicolaas II:
  • 1905: staat na verlies in Russisch-Japanse oorlog toe de Doema (= parlement) op te richten. Liberalen hopen daarmee op democratisering. Daarvan blijkt echter geen sprake: de Doema heeft nauwelijks tot geen invloed op het bestuur.
  • Stimuleert de ontwikkeling van zelfstandige en marktgerichte
    boeren: de koelakken.

Slide 15 - Diapositive

4.2
De drie revoluties

Slide 16 - Diapositive

Revolutie 1905 (1)
  • Japan probeert invloed te krijgen in Mantsjoerije.
  • Dit gebied zou Russisch moeten worden.

  • Rusland valt Japan aan > eerste grote nederlaag 'westers land' tegen een 'minderheid'

  • Onrust en ontevredenheid in Rusland hierover > eerste revolutie

Slide 17 - Diapositive

Revolutie 1905 (2)
  • Schuld zou niet bij te Tsaar liggen, maar bij de regering.

  • In eerste instantie een vredige demonstratie > soldaten beginnen toch te schieten > chaos.

  • 'Bloederige zondag' op 9 januari 1905

  • Grote opstanden in het het land.

Slide 18 - Diapositive

Revolutie 1905 (3)
  • Oprichting van Sovjets door de marxistisch-socialisten van Lenin en Trotski.

  • Met beloftes en veel geweld een einde aan de opstanden > er kwam een parlement > de Doema

  • 1906 eerste 'verkiezingen'

Slide 19 - Diapositive


Verliezen in de 
Eerste Wereldoorlog




  • Het Russische leger is groot, maar zwak en slecht uitgerust.
  • Meerdere grote nederlagen, miljoenen doden.
  • Verlies van landbouwgrond door de Duitse opmars, verwaarlozing van de landerijen > grote hongersnood in de winter van 1916-1917.

Slide 20 - Diapositive

Februari 1917 (1)
  • Voedselrellen en stakingen

  • Demonstraties tegen de tsaar

  • Er komt een voorlopige (democratische) regering o.l.v. de mensjewieken (gematigde communisten)

  • Tsaar Nicolaas II treedt af 

Slide 21 - Diapositive


Aprilstellingen van Lenin
april 1917











  • Revolutie kwam onverwachts voor Lenin en Trotski.
  • Haastig doen zij beloftes aan het volk: 'land, brood, alle macht aan de sovjets en vrede'
  • Lenin keert in april terug in Rusland > vrije doortocht door de Duitsers...

Slide 22 - Diapositive

Oktober 1917 (1)
  • Onder Kerenski verliest het Russische leger in juli opnieuw > massale dessertie.

  • Trotski keert in september terug en wordt het hoofd van de Sovjet in St. Petersburg.
  • Bolsjewieken (radicale communisten) o.l.v. Lenin grijpen de macht en de voorlopige regering wordt afgezet

Slide 23 - Diapositive

Oktober 1917 (2)
  • November 1917: Lenin kondigt aan dat de verkiezingen eindelijk eraan komen.
  • Hoop op een grote overwinning van de Bolsjewieken.
  • Uitslag verkiezingen viel tegen, 23/24% van de stemmen. Vooral uit de steden, platteland stemde op de partijen die de Sovjet hadden verlaten in Oktober.
  • Lenin schaftte hierna dus ook direct enige vorm van democratie af > 'De partij onderneemt de revolutie namens de arbeidersklasse'

Slide 24 - Diapositive